50 Yıl Sonra Ay’a Gidiyoruz

Neil Armstrong’un 1969’da Ay’a ilk adım attıktan sonra ” İnsan için küçük, insanlık için büyük bir adım” sözünü sarf etmesinin ardından 50 yıldan fazla süre geçti. İnsanlığın Ay’a ilk adımını attığı Apollo 11 görevinden sonra da Ay’a insanlı görevler icra edildi. Son insanlı Ay Görevi olan Apollo 17 ise 1972’de yani tam 50 yıl önce icra edilmişti.

1972’deki Apollo 17 görevinden sonra ise uzak gök cisimlerinde insansız görevler tercih edilirken, insanlı uzay uçuşları ise dünya yörüngesi ile sınırlı kalmıştı.

Ancak durum yakında değişiyor. Apollo görevlerinin devamı niteliğinde olacak Artemis görevlerinin ilki bugün yapılacak fırlatma ile başlıyor.

Artemis I’in tarihi fırlatılışı Türkiye Saati ile 13.30’da gerçekleşecek. Aşağıdaki NASA yayınından canlı olarak takip edilebilecek.

Artemis Görevleri ile NASA’nın Yeni Uzay Aracı SLS Sahneye Çıkıyor

Artemis I görevi Ay ve diğer gezegenlere yolculuk için tasarlanan yeni uzay araçlarının ilk testi olacak. Artemis I insansız olarak Ay’a gidip atmosfere giriş yaparak okyanusa inecek. Artemis I görevinin 39 ile 42 gün arasında sürmesi planlanıyor.

Artemis görevlerinde NASA’nın yeni uzay roketi olan Space Launch System yani SLS sistemi kullanılacak. Bugün yapılacak fırlatma ile SLS ilk kez uzaya erişecek. SLS 364 feet yüksekliği ile daha önceki Apollo görevlerinde kullanılan Saturn V roketinden 1 feet daha yüksek. Tabii ki aradan geçen 50 yılın getirdiği teknolojik gelişmelerle birlikte SLS, Saturn V’ten çok daha ileri seviyede gelişmiş bir roket sistemi.

Uzaya Yük Taşıma Maliyetleri Saturn Roketlerine Göre Artmış Durumda Ancak…

Ancak maliyet konusunda durum aynı durumda değil. Saturn V’in bir fırlatması bugünün parasıyla 1.2 milyar doları bulurken taşıdığı 43500 kg faydalı yükün kilosunu 28275 dolara taşırken SLS’in bir fırlatması 2 milyar dolara geliyor ve sadece 26000 kg faydalı yükü uzaya taşıyabiliyor. Bu durumda bir kilonun uzaya taşınma maliyeti de 77000 dolara kadar ulaşıyor.

Elbette iki rakam arasında şöyle bir fark olduğunu da söylemek gerekiyor. Saturn V roketlerinin maliyetleri program sonundaki maliyetlere göre hesaplanırken, SLS’in maliyeti ise mevcut geliştirme eforlarının maliyetlerine göre hesaplanmış durumda. SLS’in gerçek maliyetini ancak Artemis programı ve SLS görevleri sona erdiğinde bilebileceğiz.

Artemis Görevleri Sadece NASA Tarafından Gerçekleştirilmiyor

Artemis görevlerinin en büyük farklılıklarından biri de görev paydaşlarının çeşitlendirilmesi. Apollo görevlerinde tüm mali ve operasyonel yükler NASA’da iken Artemis görevlerinde ise Uluslararası Uzay İstasyonu’nunda kazanılan uluslararası iş birliği devam ediyor.

Örneğin Artemis görevinde ise Avrupa Uzay Ajansı ESA, Japonya Uzay Ajansı JAXA’nın da katkıları olacak. Artemis III görevinde SLS ile uzaya çıkacak mürettabat SpaceX’in geliştirdiği Aya özel tasarlanmış Starship’i ile Ay’a iniş yapacak.

Sonraki Artemis Görevleri ve Hedefleri Neler?

Artemis II: Apollo’dan Bu Yana Ay’a İlk İnsanlı Test Uçuşu

Her şey yolunda giderse Artemis II görevi insanlı olarak yapılacak. Mayıs 2024’te yapılması planlanan bu fırlatma ile insanlı olarak Ay’a ulaşılacak ancak iniş yapılmayacak. Bu görevin ise 10 gün olarak planlandığı açıklandı.

Artemis III: Ay’a İniş

2025’te yapılması planlanan üçüncü Artemis görevinde ise Ay’a iniş gerçekleştirilecek ve insanlık bir kez daha Ay’a adım atmış olacak. Tarihi Artemis III görevi ise 30 gün sürecek.

Görev kapsamında Ay yörüngesine inşaa edilecek Lunar Gateway istasyonuna da kenetlenme planlanıyor. Ancak planlar aksarsa Gateway’e kenetlenme sonraki görevlere bırakılacak.

SLS ile Ay’a ulaşan astronotlar Starship HLS ile Ay’a iniş yapacaklar.

Artemis IV: Uluslararası Yaşam Modülünün Gateway’e Ulaştırılması

2027’deki bu görevde ise UUİ’nin yerini alacak yeni uzay istasyonunun ilk parçası olan I-Hab Ay yörüngesine taşınacak. Fransız-İtalyan ortaklığındaki Thales tarafından geliştirilen I-Hab, yeni uzay istasyonunun yaşam destek modülü olarak görev yapacak.

Artemis V ve Sonrası

2028’deki Artemis V görevinde ise Gateway uzay istasyonuna yeni parçalar eklenmeye devam edecek. Avrupa Uzay Ajansı’ndan ESPRIT isimli yakıt dolum ve haberleşme modülü ile Kanada Uzay Ajansı’nda geliştirilen robotik uzay kolu Gateway’e monte edilecek.

Ayrıca NASA Uzay Zemin Aracı LTV de bu görevle gönderilecek. İki astronot bu aracı Ay’a indirerek Apollo 17’den sonra ilk kez vakum ortamında ay aracını kullanacaklar.

Sonraki görevlerde aynı UUİ’de olduğu gibi Gateway’in geliştirilmesi devam edecek ve Ay görevleri icra edilecek.

Bizi takip edin: