2024’te Emeklilikte Yeni Dönem Başlıyor: Malul Aylığı Alanlara İşe Dönüş Yolu Açılıyor!

Yeni yılda emeklilik bağlama sistemi önemli değişikliklere sahne olacak. Çalışma gücünün yüzde 60’ını kaybedenler malulen emekli aylığı almaya hak kazanacak. Bu kapsamda maluliyet aylığı alanların işgücü piyasasına geri dönmesini sağlamak amacıyla mesleki rehabilitasyon uygulaması hayata geçirilecek.

Emekli refahının artırılması için tamamlayıcı emeklilik sistemi desteklenecek ve malul aylığı alanlara işe dönüş yolu açılacak. Sürekli iş göremezlik geliri alanlar için, maluliyet aylığı almış bireylerin tekrar işgücü piyasasına kazandırılması hedefleniyor. Bu çerçevede, mesleki rehabilitasyon uygulaması, maluliyet aylığı alanların yeniden iş hayatına entegrasyonunu kolaylaştıracak.

Sağlık sorunları nedeniyle malulen ve engelli olarak emekli olma hakkı bulunan bireyler için şartlar belirleniyor. Tedavisi zor hastalıklar, meslek hastalığı veya iş kazası sonucu çalışma gücünün yüzde 60’ını kaybedenler malulen emekli aylığı almaya hak kazanıyor. Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından resen malulen emeklilik başlatılmıyor; bireylerin başvuru yapma zorunluluğu bulunuyor.

Şeker hastalığı, görme kaybı, organ nakli, kanser, bazı psikiyatrik rahatsızlıklar, kalp yetmezliği, demans, astım gibi sağlık sorunlarına bağlı olarak malul aylığı bağlanabiliyor. Maluliyet başvurusu için en az 10 yıl sigortalı olunması ve 1800 gün prim ödenmesi gerekiyor. Sigortalı olmadan önce malul olanlar da 15 yıl ve 3960 günle emekli olabilirler.

Başkasının bakımına ihtiyacı olan derecede malul olan sigortalılarda bu süreler aranmıyor. Vücut fonksiyon kaybı oranının belirlendiği özürlü sağlık raporunda ağır hastalık dikkate alınıyor. Yıpranmaya tabi olanlar ve engelli çocuğu olan annelerin erken emeklilik şansı bulunuyor.

Primsiz ve vergisiz malulen emeklilik için gereken koşullar şu şekildedir:

• Maluliyet tespitinde SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ayırımı bulunmuyor. Her bir kurumun sağlık yönetmeliği dikkate alınıyor.
• Malul aylığı bağlanması için en az 10 yıl sigortalı olma ve 1800 gün prim ödeme koşulu bulunuyor.
• SGK’ya başvurulan tarihte en az 5 yıl prim ödemiş olmayanların sevk işlemi yapılmıyor.
• Prim gün sayısını borçlanma ile tamamlayanlar da aylık alabiliyor.
• Erkekler askerlik sürelerini, kadınlar doğum sonrası çalışmadıkları süreleri ve ücretsiz izin günlerini borçlanabiliyor.

Meslekte çalışma gücünün tamamını veya bir kısmını kaybetme durumunda sürekli gelir kaybına neden olan malullük durumunda erken emeklilik mümkündür. Malulen emekli olamayanlar, engelli olarak da emekliliğe hak kazanabilirler. Bu durumda, gerekli sigortalılık süresi ve prim koşullarını sağlayamayanlar, engellilik tespiti yaptırarak emekli olabilirler. Başvurular, bağlı olunan sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüklerine yapılabilir.

Geçici malul aylığının kalıcı olması için bir hastalık nedeniyle çalışma gücünde en az yüzde 60 oranında kayıp olduğuna dair sağlık raporu gerekmektedir. Bu rapor için sosyal güvenlik merkezine başvurarak yetkili hastanelere sevk istenir.

SGK, malulen emekli olabilmek için belirli bir hastalık listesi yayınlamaktadır. Kanser, organ nakli, genetik hastalıklar, beyin tümörleri, MS, Parkinson, Alzheimer, demans, sara ve bazı psikiyatrik hastalıklar, kalp yetmezliği, sindirim sistemi kanamaları, astım, KOAH, uyku bozuklukları, zeka gerilikleri (IQ 50 ve altı), bipolar bozukluk, AIDS, tüberküloz, kalp, böbrek, akciğer nakli, görme azlığı, retina kanamaları, denge bozuklukları ile birlikte işitme kaybı, anemi, kol veya bacak gibi organ kaybı, kalp yetmezliği, solunum sistemi hastalıkları üst sıralarda yer almaktadır.

Malullük raporu için SGK’nın sevk yazısı ile devlet üniversite hastaneleri veya Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma Hastaneleri’ne başvurulması gerekmektedir. Malullük raporu sadece bu hastaneler tarafından düzenlenebilir; özel hastanelerden alınan raporlar geçerli sayılmamaktadır. Emeklilik için tek başına hastane raporu yeterli değildir; başvurular SGK Sağlık Kurulu’na gönderilir ve kurul, malulen emekli olunup olunmayacağına karar verir.

Başkasının bakımına muhtaç derecede durumu ağır olan hastalarda on yıllık sigortalılık süresine bakılmamaktadır. Ancak, en az 1800 gün prim ödeme şartı aranmaktadır. İki kol veya bacak felci, vücudun sol veya sağ yarısında felç, ruh sağlığı kliniğinde kalmayı gerektiren psikolojik hastalıklar, iki gözde yüzde 100 görme kaybı, ağır beslenme bozuklukları, yardımcı solunum cihazlarına sürekli bağımlılık, günlük yaşam aktivitelerinin sağlanamaması gibi durumlar bu kapsamda değerlendirilmektedir.

Sigortalının çalıştığı ya da yaptığı işin niteliğinden veya iş şartlarından dolayı uğradığı geçici veya sürekli hastalıklarda, bedensel veya ruhsal rahatsızlıklarda erken emeklilik hakkı bulunmaktadır. Malulen emeklilik için SGK’ya yapılacak başvuru, hastaneye sevk süreci ve Sağlık Kurulu raporu, meslek hastalığı durumunda da geçerlidir. Özür oranınızı bildiren raporunuz ile ilinizde bulunan defterdarlık ya da vergi dairesine başvuruda bulunmanız gerekmektedir.

Bizi takip edin: