Gazeteci Faruk Erdem konuştu! ‘Sıcak bir gelişme yaşandı…’

Son günlerde birbiri ardına açıklamaların geldiği EYT konusunda bir yorum da Takvim Gazetesi yazarı Faruk Erdem’den geldi. Erdem, sosyal medya hesabında yayınladığı videoda “Bu iş çözüm yolunda” değerlendirmesinde bulundu.

Son günlerde birbiri ardına açıklamaların geldiği EYT konusunda bir yorum da Takvim Gazetesi yazarı Faruk Erdem’den geldi. Erdem, sosyal medya hesabında yayınladığı videoda “Bu iş çözüm yolunda” değerlendirmesinde bulundu.

Erdem, şu ifadeleri kullandı:

“Biliyorsunuz Emeklilikte Yaşa Takılanlar olarak açılımını verdiğimiz EYT’nin son dönemde tekrar gündeme gelmesiyle birlikte bir çalışma da başlamıştı. Özellikle Meclis’te başlatılan çalışma ve Çalışma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamalar konuyu gündeme getirdi. Özellikle Meclis’e yapılan ziyaret sonrasında çalışmalar biraz daha hızlanmış durumda bir komisyon kurulması söz konusu. Bir yandan teknik çalışma devam ediyor bir yandan da mecliste yasal düzenleme ile ilgili çalışma yapılacak. Tabi ben zaman zaman bunu anlatırken bu konunun zor olduğunu söylüyorum ama arkadaşlarımızın bir kısmı bunu kabullenmek istemiyorlar neticede büyük bir kesim mağdur olmuş. 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmuş ama daha sonra 1999 yılında o dönemin hükümeti tarafından getirilen bir yasayla birlikte kademeli olarak yaş şartı getirilmiş. Bu arkadaşlarımız daha önceki yıl ve prim şartlarını tamamlamışlar ama getirilen yaş şartı sebebiyle de emeklilikleri uzamış. Burada birkaç formül üzerinde de konuşmuştuk sizinle aşağı yukarı dört beş formül üzerinde duruluyor.

Birincisi bu tarihten önce sigortalı olmuş, erkekler için 25 yılı kadınlar için 20 yılı doldurmuş belirli bir prim gününe ulaşmış sadece yaş şartını doldurmamış olanlara bir emeklilik hakkının verilmesi. Ama burada da dediğim gibi farklı kurumlarda olanlar için de ayrı bir çalışma yapılması gerekiyor. BAĞ-KUR’da, emekli Sandığı’nda farklı prim seçeneği var. Dolayısıyla SSK’lılar açısından baktığınızda yılını doldurup yaşı bekleyenlere emeklilik hakkının verilmesi gibi bir formül var, yine 20 ve 25 yılı prim olarak dolduranlara yaş şartına bakılmadan emeklilik verilmesi gibi bir durum söz konusu olabilir. Yani 20 yıl kadınlar açısından 7200 gün yapıyor, erkekler açısından da 9000 gün prim yapıyor 25 yıl, bunu dolduran yaşı ne olursa olsun, emekli edilecek gibi bir formül de var. Öte yandan eksik primi olanlar açısından da o eksik primleri borçlanma yoluyla tamamlama 3600’e tamamlayıp belirli bir yaşı doldurma ki, 3600 doldurduğunuz yaşa göre 58 kadınlarda erkeklerde 60 yaşta emeklilik imkanı bulunuyor yine BAĞ-KUR’da kısmi emeklilikte 4500 gün emeklilik şartı var yani 15 yılı doldurmak gerekiyor orada da yine kadınlarda 58 erkeklerde 60 yaşı bulan yaş şartları bulunuyor. Dolayısıyla birçok formüle göre çalışıyor. Eksik prime göre bir formül primi tamamlayanlar göre başka bir formül yaş şartı olanlar açısından bir formül, belirli bir yaş kriteri konulması da daha önceden gündeme gelmişti, tabii ki birçok insan buna itiraz ediyor da burada 50 yaş gibi bir kriterin konulması da söz konusu belirli bir süre emekliliğine kalmış yani yaşının doldurulmasına kalmış insanlarda belirli oranlarda o yaşa ulaşana kadar maaşında yüzde iki yüzde 3 gibi bir kesinti yapılması emekliliğinin öne çekilmesi gibi formüllerde söz konusu bu komisyon çalışacak ama bu komisyonda çalışacak olan EYT temsilcilerinin de meclise gelip ilk ağızdan sorunu anlatmaları önemliydi.

Sıcak bir gelişme söz konusu bu arada bize göre de bu iş sanki çözüm yoluna girmiş durumda ama bir kere burada kapsamın belirlenmesi çok önemli kimler bu yasanın içine girecek çok açık ve net olarak tarif edilmesi gerekiyor. 1999 öncesinde sigortalı olan herkes EYT kapsamı içine girecektir diye bir genel tarif de yapılabilir 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmuş ama şu şartları taşıyanlar EYT kapsamı içindedir diye bir tarif de yapılabilir dolayısıyla bu kapsam tarif edildiği zaman bu çerçeve çizildiği zaman biz aslında bu yasadan kaç kişinin yaralanacağını öğrenmiş olacağız. Yasal çerçeve çizildiği zaman aslında kimlerin emekli olacağı ortaya çıkacak. Bu sefer de emeklilik şartları konuşulmaya başlanacak orada insanların durumlarına yaşlarına işe girdikleri kurumlara göre herkes için ayrı ayrı hesap yapılması gerekiyor. Burada genel bir çerçeve çizilir ama herkesin emeklilik şartları farklı olacaktır. Farklı tarihlerde işe girilmiştir, farklı iş yerlerinde çalışılmıştır, farklı kurumlarda çalışılmıştır. Herkes için hesaplama ayrı ayrı yapılacaktır bunu unutmayalım. Bu aşama da tamamlandıktan sonra maaş nasıl bağlanacak hangi prim şartlarından bağlanacak hangi kurumdan bağlanacak onun da üzerinde çalışılması gereken bir konu. Şu anda emekli olanlar açısından 3’lü bir maaş hesaplama sistemi var yani 1999 öncesi primlerle ilgili aylık bağlama oranı kullanılarak bir maaş hesaplanıyor 99’dan sonra 2000 ile 2008 arasında ayrı bir aylık bağlanma oranı enflasyon oranını katılması ve refah payının katılması güncelleme rakamları vesaire onlarla ayrı bir hesaplama yapılıyor 2008 sonrası bölüm içinde ayrı bir hesaplama yapılarak bir hesaplama yapılıyor

Bu üç maaş toplanılarak o emekliye verilecek maaş ortaya çıkartılmış oluyor. Dolayısıyla bu üçlü hesaplama sisteminde bir değişiklik olacak mı yoksa devam mı edecek aylık bağlama oranları ne olacak onun da tekrar belirlenmesi gerekiyor sonraki aşamada bunun bir yasal zemine oturtulması lazım orada da bir yasal taslak hazırlanacak bu da meclis gündemine gelerek oylanarak kabul edilerek yürürlüğe girecek, zaten bu sorunu tamamen ortadan kaldıracak bir çalışma olması gerekiyor. Sorunu çözerken yeni sorunların ortaya çıkmaması gerekiyor. Bu karmaşık yapının çözülerek kimin hak sahibiyse onun belirlenerek bu sorunun çözülmesi gerekiyor bizde bunu bekliyoruz.

Tekrar edelim bunda bazı formüller var, primini ve yılını doldurup sadece emekliliği bekleyenler açısından bir emeklilik söz konusu olabilir, burada daha çok SSK öne çıkıyor BAĞ-KUR’da primini ve yaşını doldurmuş emekliliğini bekleyenler olabilir ki orada erkekler için 9000 gün 25 yıl şartı var kadınlar için 7200 gün şartı var herkes için erkekler için 25 kadınlara için 20 yıllık pirimi dolduran yine yaşa bakılmadan emekli edilebilir. Yeni bir yaş kriteri getirilebilir burada konuşulan 50 yaş kriteri var. 50 yaş ve üzerindekiler için yıl ve primini doldurmuşsa emeklilik gelebilir ya da daha önce çok kez konuştuğumuz maaştan yüzde 1 yüzde 2 kesintiyle yaşı dolana kadarki kısımda kesinti yapılıp daha sonra normale döndürülmek şartıyla bir maaş bağlama sistemi uygulanabilir.”

Bizi takip edin: