TÜRKİYE
Çiftçilerin Adalet Arayışı: TMO’nun Merkezi Randevu Sistemi İle Haksız Kazanç Önleniyor
Türkiye’nin Ticaret Müdürlüğü (TMO) tarafından kullanılan randevu sistemi, giderek daha fazla tepkiye neden olurken, LİDAŞ sahiplerinin bu durumdan büyük bir haksız kazanç sağladığı ortaya çıktı. LİDAŞ’lar, randevu sistemi olmadığı için çiftçilerin ürünlerini düşük fiyattan satmak zorunda kaldığı durumlarda bu ürünleri satın alarak ton başına en az 2 bin lira gibi büyük bir kar elde ediyorlar. Bu adaletsizliği önlemek için TMO’nun hızla merkezi bir randevu sistemi benimsemesi isteniyor.
Hububat piyasasındaki belirsizlikler nedeniyle TMO’nun alım fiyatı ile piyasa fiyatı arasında üreticiler aleyhine büyük bir fiyat farkı bulunuyor ve bu durum LİDAŞ’ların çiftçilerin sırtından büyük kazanç elde etmesine yol açıyor. Sanayiciler ve tüccarlar, buğday alımında nazlandığı için çiftçiler ürünlerini TMO’ya satmak istese de randevu sistemi sorunları nedeniyle çiftçiler LİDAŞ sahiplerine yönlendiriliyor.
LİDAŞ sahipleri, TMO’da randevulu sistem olmasına rağmen kendi işletmelerinde randevu uygulaması bulunmadığından istedikleri gibi alım yapabiliyorlar. Bu nedenle LİDAŞ sahipleri, piyasada ucuz fiyattan ürün satan çiftçilerin ürünlerini satın alıyor ve kendi LİDAŞ’larında buğdayı daha yüksek fiyattan satıyorlar. Bu şekilde ton başına en az 2 bin TL gibi bir kar elde ediyorlar. Birçok LİDAŞ sahibi bu sistemi kullanarak haksız kazanç elde ediyor.
LİDAŞ’ların çiftçilerin sırtından bu haksız kazancın önüne geçmek için TMO’nun mümkün olan en kısa sürede merkezi ve tek elden randevu sistemi benimsemesi gerektiği vurgulanıyor.
TMO’nun ajanslar üzerinden verilen randevu sisteminde ciddi sorunlar yaşandığı da belirtiliyor. Özellikle yoğun talebin olduğu dönemlerde randevu alamayan çiftçilerin zihinlerinde, belirli kişilerin bilgisi dahilinde ve istenilen zamanda randevuların açıldığı konusunda şüpheler oluştuğuna dikkat çekiliyor.
Randevu sisteminin ajanslar tarafından yönetilmesi yerine merkezi bir sisteme geçilmesi durumunda, çiftçilerin zihinlerinde oluşan bu şüphelerin ortadan kalkacağı ve hem adil bir randevu sisteminin oluşturulmuş olacağı hem de LİDAŞ sahiplerinin haksız kazancının engelleneceği ifade ediliyor.
TMO’nun merkezi randevu sistemi, çiftçilerin ürünlerini adil bir şekilde değerlendirebilmesi ve haksız rekabetin önlenmesi için önemli bir adım olacak. Bu sistem sayesinde çiftçiler, ürünlerini uygun fiyatlarla TMO’ya sunabilecek ve LİDAŞ sahiplerinin haksız kazanç elde etme imkanı azalacak.
Ayrıca, ajanslar üzerinden verilen randevu sisteminde yaşanan sorunların ortadan kalkması da merkezi randevu sistemiyle mümkün olacak. Çiftçiler, randevu almak konusunda yaşadıkları sıkıntıları gidererek daha adil bir süreçle TMO’ya başvurabilecekler.
TMO’nun randevu sistemi konusunda yapacağı değişiklikler, çiftçilerin lehine olan belirsizlikleri ortadan kaldıracak ve tarım sektöründe daha dengeli bir rekabet ortamı sağlayacaktır. Bu adımın atılmasıyla birlikte çiftçiler, ürünlerini daha iyi koşullarda satma fırsatı bulacak ve LİDAŞ sahiplerinin haksız kazancı engellenecektir.
Türkiye’nin tarım sektöründe adil bir piyasa ortamının sağlanması, çiftçilerin refahını artırarak ekonomik büyümeye olumlu katkı sağlayacaktır. TMO’nun merkezi randevu sistemine geçmesi, tarımsal üreticilerin çıkarlarını koruma yolunda önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.
