TÜRKİYE
Şanlıurfalı öğrencilerden kendi elektriğini üreten park
TÜRKİYE Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’nun (TÜBİTAK) düzenlediği yarışmaya Şanlıurfa Siverek’ten katılan Bilim ve Sanat Merkezi öğrencileri Muhammet Yüce (11) ve Ahmet Tahsin Balan (11), ‘Kendi Elektriğini Üreten Park’ projesiyle finale kaldı.
TÜBİTAK’ın düzenlediği ‘Ortaokul ve Lise Öğrencileri Araştırma Proje Yarışması’nın final aşaması, finalist 396 proje sahibi 337 erkek ve 455 kız öğrenci olmak üzere toplam 792 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirildi. Yarışmaya Şanlıurfa Siverek’ten katılan Bilim ve Sanat Merkezi öğrencileri Muhammet Yüce ve Ahmet Tahsin Balan, geliştirdikleri ‘Kendi Elektriğini Üreten Park’ projesiyle finale kaldı. Yüce ve Kaya’nın projesinde, park 3 farklı yöntemle yenilebilir kaynaklardan elektrik üretiyor. Birinci yöntemle, parklarda bulunan çardakların çatısına monte edilen güneş panelleri sayesinde doğal ışık kaynağından elektrik üretiliyor. İkinci yöntemde seksek, trambolin, yürüyüş yolu ve tahterevalli gibi basınç uygulanan noktaların altına yerleştirilen piezo elementleriyle, uygulanan basınç sonucunda elektrik üretiliyor. Üçüncü yöntemde ise dönme dolabın mekanizmasına bir ‘dc motor’ (enerjiyi doğru akımdan çeviren ve bunu mekanik enerjiye dönüştüren bir motor çeşidi) yerleştirerek, dönme sonucu ortaya çıkan enerji, elektrik enerjisine çevriliyor. Öğrenciler, sayaç yardımıyla da sistemlerinin elektrik üretip üretmediğini kontrol ediyor. Projede ayrıca, deprem gibi doğal afetlerde toplanma alanı olarak kullanılan parkların kendi elektriğini üreterek, parklara sığınan afetzedelerin elektriksiz kalmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.
‘PARKIN NE KADAR ELEKTRİK ÜRETEBİLECEĞİ DEĞİŞİR’
Muhammet Yüce, yurt dışındaki spor salonlarına piezo elementleri yerleştirilerek elektrik üretildiğini belirterek, “Bunun yanında otobanlara, yürüyüş bantlarında da farklı sistemlerle elektrik üretilebiliyor. Kısacası her yerde kullanılabiliyor. Parkın ne kadar elektrik üretebileceği; parkın büyüklüğüne, kullanılacak materyallere göre üretilecek elektrik miktarı değişebilir. Mesela güneş panellerinin büyüklüğüne ve küçüklüğüne göre ne kadar elektrik üretebileceğiniz değişir. Aynı şekilde piezo elementlerinde de öyle. Uygulanan basınca göre üretilen elektrik miktarı değişkenlik gösterir. Yine dönencemizin dönme hızına göre de üretilen elektrik miktarı değişebilir. Dolayısıyla standart bir elektrik üretiminden bahsedemeyiz. Kullanılan malzemeye, malzemenin büyüklüğüne ve küçüklüğüne göre değişiyor. Aynı şekilde sistemin maliyeti de kullanılan malzemeye göre değişiyor” dedi.
Projenin diğer mimarı Ahmet Tahsin Balan ise çıkış noktalarının fosil yakıtların kullanımının azaltılmasıyla dünyanın kirletilmesinin önüne geçmek olduğunu söyledi. Balan, 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerden sonra, park projelerini deprem anı ve sonrasında kullanılabilir hale getirecek şekilde geliştirdiklerini de kaydetti.
