EKONOMİ
Fındığa rekor zam! İşte kulislerde konuşulan rekor fiyat
“Fındık sezonunun başlamasıyla birlikte Karadeniz Bölgesi’nde tüm paydaşlar, kabuklu fındık alım fiyatının açıklanmasını heyecanla bekliyor. Uzun yıllardır dile getirilen fiyat beklentisi, üreticileri de heyecanlandırmış durumda. İşte kulislerde fındık alımı için konuşulan rakam…
Tarım uzmanı Ali Ekber Yıldırım, fındık hasadının geldiği dönemde fındık alım fiyatı konusunda beklentileri ve sektördeki gelişmeleri değerlendirdi. Karadeniz Bölgesi’nde fındık üretimi, sanayici, tüccar, ihracatçı ve diğer aktörler arasında heyecan oluşturdu. Kabuklu fındık alım fiyatının kilo başına en az 100 lira olması beklendiğini dile getirdi.
Tarım Uzmanı Ali Ekber Yıldırım, fındık üreticilerinin beklentisini dile getirdi ve şöyle ifade etti:
“Fındıkta hasat zamanı geldi. Karadeniz Bölgesi’nde üretici, sanayici, tüccar, ihracatçı, esnaf, manav, kısacası herkes fındık alım fiyatının açıklanmasını bekliyor. Genel beklenti kabuklu fındık alım fiyatının kilo başına en az 100 lira olması.
Uzun yıllardır kabuklu fındığın alım fiyatı en az 3 dolar olmalı deniliyor. Bugünkü kurla fiyat 3 dolar olursa 81 lira civarında fiyat açıklanır. Fakat üreticiler dolardaki artışın devam edeceğini ve yılsonunda 35-36 lirayı bulacağını belirterek fındık fiyatının en az 100 lira açıklanmasını istiyor.
Geçen yıl, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 2022 ürünü fındık alım fiyatını 30 Temmuz 2022 tarihinde açıklamıştı. Fındık alımına 22 Ağustos’ta başlayan Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 2022 ürünü Giresun kalite kabuklu fındığın kilosunu 53 liradan, Levant kalite fındığı 52 liradan ve sivri kalite fındığı 51 liradan aldı.
Bugünlerde buğday, arpa ve diğer hububat ürünlerinin alımı için yoğun mesai harcayan Toprak Mahsulleri Ofisi yetkililerinin, fındık alım fiyatı konusunda da bir çalışma yaptığı biliniyor. Fiyatı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklaması bekleniyor. Fiyat düşük olursa Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı da açıklayabilir.
Fındıkta her yıl olduğu gibi üretim (rekolte) verileri ile ilgili farklı tahminler var. Tarım ve Orman Bakanlığı rekolte tahmin çalışmalarını tamamladı. Bakanlığın yaptığı tahmine göre 2023 yılında Türkiye’nin kabuklu fındık üretimi 717 bin 931 ton olacak. Geçen yılki üretim 759 bin 274 ton olarak tahmin edilmişti. Bakanlığın resmi olarak henüz açıklanmadığı bu tahmini 17 Temmuz’da sosyal medya hesaplarımdan paylaşmıştım.
Bakanlığın tahminine göre; Ordu, Giresun, Samsun, Trabzon, Artvin, Tokat, Rize, Sinop ve Gümüşhane’yi kapsayan Doğu Karadeniz Bölgesi’nde geçen yıl 510 bin 579 ton olan kabuklu fındık üretimi bu yıl 466 bin 687 ton olacak. Sakarya, Düzce, Zonguldak, Kocaeli, Kastamonu, Bartın ve Bolu’yu kapsayan Batı Karadeniz’de üretim 248 bin 695 tondan 251 bin 243 tona yükselecek. Doğuda üretim azalırken batıda az da olsa artacak.
Fındık üretimindeki en büyük düşüş en fazla üretimin gerçekleştiği Ordu’da. Ordu’nun 2022 yılında 240 bin 559 ton olan kabuklu fındık üretimi 2023’te 198 bin 838 tona gerileyeceği tahmin edildi. Üretimde ikinci sıradaki Giresun’da ise aynı dönemde önemli bir değişiklik beklenmiyor. Giresun’un kabuklu fındık üretimi 92 bin 401 tondan 91 bin 671 tona gerilemesi bekleniyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Bitkisel Üretim 1. Tahmini’ne göre 2023 yılı kabuklu fındık üretimi yüzde 4,6 oranında düşüşle 730 bin ton olarak gerçekleşecek. İhracatçıların tahmini ise 810 bin ton. Her yıl Mayıs ayında yapılan Uluslararası Sert Kabuklu Meyveler Konseyi’nin (INC) toplantısında ülkeler bazında fındık üretim tahmini açıklanıyor. Türkiye’nin üretim tahminini ihracatçılar Konsey’e sunuyor.
