EKONOMİ
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, “Çalışanı yoksullukta eşitleyen politika izliyorlar”
Merkez Bankası’nın son enflasyon raporundaki araştırmaya göre, sektörlere göre asgari ücretle çalışanların yüzdelik oranları açıklandı. Genel sanayide yüzde 50.4, giyim sektöründe yüzde 70, gıda sektöründe yüzde 67.1, turizm sektöründe yüzde 73 ve inşaat sektöründe yüzde 71.4 olarak belirlendi. Asgari ücretle çalışan kişi sayısının giderek artışı DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu tarafından “Çalışanı yoksullukta eşitleyen politika izliyorlar” şeklinde yorumlandı.
Son dönemde her kalemde gelen fahiş zamlar ve yüksek hayat pahalılığı, maaşlara yapılan zamların vatandaşların cebine girmeden eridiğini belirtiyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın raporunda yer alan asgari ücretle ilgili araştırmaya göre, her geçen gün daha fazla emekçinin asgari ücretle çalışmaya zorlandığı görülmektedir. Mevcut asgari ücret 11 bin 402 TL iken, TÜRK-İŞ’e göre, bekar bir kişinin aylık yaşam maliyeti 13 bin 440 TL olarak hesaplanmaktadır.
2021 yılı Hanehalkı İşgücü Anketi mikro verileri üzerinden yapılan bir çalışmada, tarım dışı sektörlerde asgari ücretle çalışanların oranının yüzde 43.1 olduğu belirlenmiştir. Bu oranın 2017-2019 ortalamasının yüzde 42.8 olduğu açıklanmıştı. 2022 ve 2023’te bu oranın daha da artması tahmin ediliyor.
Asgari ücret oranlarına sektör bazında bakıldığında, genel sanayide yüzde 50.4, giyim sektöründe yüzde 70.5, gıda sektöründe yüzde 67.1, turizmde (konaklama-yiyecek) yüzde 73 ve inşaat sektöründe yüzde 71.4 gibi değerler görülmektedir. Finans sektöründe ise asgari ücretle çalışanların oranı yüzde 13.3 olarak hesaplanmıştır. DİSK-AR’ın “Asgari Ücret Gerçeği 2023” raporunda, 2012’de Avrupa’da Türkiye’den düşük asgari ücrete sahip 12 ülke bulunurken, bu sayının 2022’de 2’ye düştüğü belirtilmiştir.
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, asgari ücretin ortalama ücret haline geldiğini vurgulayarak “Bu AKP iktidarının ucuz emek politikalarının sonucudur. Çalışanı yoksullukta eşitleyen bir politika izliyorlar” ifadelerini kullanmıştır. Çerkezoğlu ayrıca 2021’den 2023’e işçilere verilen ücretin toplam üretim maliyetindeki oranının yüzde 13’ten yüzde 10.5’e düştüğünü belirtmiştir.
BETAM Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ise normalde asgari ücretin ortanca ücretin yüzde 40-50 altında olması gerektiğini ancak Türkiye’de bu oranın yüzde 55-60 olduğunu belirtmiştir. Günümüzde ise asgari ücretin ortanca ücretin yüzde 80-90’ına denk geldiğini vurgulamış ve asgari ücret artışlarının diğer ücretlere yansıtılmadığını, bu durumun orta vadede vasıflı eğitim almaktan kaçınan bir duruma yol açacağını ifade etmiştir.
