EKONOMİ
Ankara keçisinde destek projeleri sonuç verdi, sayı ve verim yükseldi
TARIM ve Orman Bakanlığı’nın, 1980’li yıllarda sayısı 1 milyonu bulan Ankara keçisinin geçen sürede nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalması üzerine başlattığı destek projeleri sonuç verdi. 2019’da 100 binin atına düşen Ankara keçisi sayısı desteklerle 2021 yılı sonunda 289 bin 557’ye ulaştı. Ankara İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Kılınç, “Devlet destekli projelerimiz yürütüldü ve ciddi anlamda toparlandı. Destekler daha da artırılmalı” dedi.
Ankara keçisi, ekonomik değerinin yanı sıra Türkiye ve Ankara için önemli bir kültürel miras niteliğinde. Ankara keçisinin tiftiği; dayanıklı, parlak, elastik, zararlı güneş ışınlarını geçirmeyen, nem çekebilme, ısıya dayanıklı, yüksek yalıtım özelliğine sahip, kolay boyanabilen, düzgün ve kaygan yapısı, kolay kirlenmeyen özelliğiyle tekstil ham maddesi olarak kullanılıyor. 1980’li yıllarda Türkiye’de 1 milyon olan Ankara keçisinin sayısı, zamanla desteklerin ve verimin azalması ile geriledi. 2019 yılında Ankara keçisinin sayısı 100 binin altına düştü. Türkiye’den dünyaya yayılan tiftik keçisinde Türkiye ihracatta gerilerken, Güney Afrika, Arjantin, Amerika, Yeni Zelanda gibi ülkeler öne çıktı.
BAKANLIK HAREKETE GEÇTİ
Tarım ve Orman Bakanlığı da nesli tükenme tehlikesi altına giren Ankara keçisinin sayısını ve verimini arttırarak yeniden zirvedeki yerini alması için son dönemde çalışma başlattı. Bakanlığın yürüttüğü destek çalışmaları ile Ankara keçisinin sayı olarak gerilemesinin önüne geçilirken, tiftik verimi de artırıldı. 2020 yılında uygulamaya konulan ‘Ankara Tiftik Keçisi Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi Projesi’ ile yetiştiricilerin elindeki Ankara keçisi sürülerine, yüksek vasıflı genç tekelerin katılımıyla kan değişimi sağlandı. 2020 ve 2021 yılları için toplam 2 milyon TL olan proje kapsamında 2020 yılında 145 yetiştiriciye 673 baş, 2021 yılında 118 yetiştiriciye 325 baş damızlık teke dağıtımı yapıldı. Ayrıca elektrikli kırkım makinası dağıtılarak zamandan ve iş gücünden tasarruf sağlandı. Kırkım makinası ile yapağı deriye yakın yerden kesilerek, yapağı verimi artırıldı.
5 BAŞLIKTA ÖDEME YAPILDI
2021 yılında ise ‘anaç koyun keçi desteği’, ‘tiftik keçisi ilave desteği’, ‘sözleşmeli tiftik üretim desteği’, ‘halk elinde hayvan aslığa projesi desteği’ ve ‘tiftik üretim desteği’ başlıkları altında üreticilere destek ödemesi yapıldı. Bu 5 ayrı destek ile yetiştiricilere toplam 18 milyon 425 bin 500 TL ödeme gerçekleştirildi. Bakanlık tarafından sağlanan destekler ve uygulanan projeler ile 2021 yılı sonunda TÜİK verilerine göre tiftik keçisi hayvan sayısı 289 bin 557 başa, tiftik üretimi de 468 tona ulaştı. Desteklerin 2022 yılında da devam edeceği kaydedildi.
‘CİDDİ ANLAMDA TOPARLANDI’
Ankara İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Kılınç, DHA’ya yaptığı açıklamada, tiftik keçisinin çıkış noktasının Ankara olduğunu vurgulayarak, “Ankara tiftik keçisi, Türklerin Anadolu’ya gelişi ile birlikte göçer hayvancılık ile gelmiştir. Lif yapısı olarak en ideal Ankara’da üretiliyor. Tiftik keçisinin lifi çok değerli. Tiftik keçisinin çıkış noktası Ankara, bütün dünyaya da Ankara’dan gitmiştir. Şu an maalesef Güney Afrika, Türkiye’den birinciliği almış durumda. Arjantin, Amerika, Yeni Zelanda’da üretiliyor. Türkiye’de 1980’lerde 1 milyona yakın tiftik keçisinden bahsediliyordu. Şu an 200 binin üzerinde tiftik keçimiz kaldı. Devlet destekli projelerimiz var. Bununla beraber ıslah projeleri yürütüldü ve ciddi anlamda toparlandı. Destekler daha da arttırılmalı” dedi.
‘YENİ PROJELER YAPILMALI’
Kılınç, oğlak desteği talebinde bulunarak, “Yetkililerden isteğimiz Ankara tiftik keçisini bir seviyeye getirdik, bu seviyede tutalım. Destekleri biraz arttırmamız gerekiyor. Ankara tiftik keçisinde bire bir yavru almak çok zor, narin bir yapısı var. Doğum sırasında iyi bakılması gerekiyor, yoksa ölümler fazla oluyor. Türkiye’nin sembolü olarak ve emek verenlerin korunması için desteklerin tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. 2000’li yıllardan sonra ıslah projeleri ve destekler ile tiftik keçeciliği ciddi anlamda toparlandı. Bu Türkiye’nin bir değeridir. Doğan yavrular ile ilgili yeni projeler yapılmalı. Oğlaklar üzerinden yapılacak projeler ile sayı artabilir. Lifi ana alıcı Çin, İngiltere, İtalya. Lif direkt ihraç ürünü, bu yüzden kıymetli bir ürün. 1500 tiftik keçim var, aldığım yavru şu an 500” diye konuştu.
