TÜRKİYE
Yalova yerli ve milli gül üretim üssüne dönüştü
Gül ıslah çalışmaları sonucunda tescillenen yerli ve milli peyzaj gülü ‘Gülbağ 1071’, İstanbul’un park ve bahçelerini renklendirmeye hazırlanıyor. Peyzaj alanlarında patenti yurt dışı olan güller yerine yerli ve milli güllerin kullanılacağı projede; tüm laboratuvar ve üretim süreçleri ise Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü’nde yürütülüyor. Proje kapsamında üretim ve pazarlama hakkı alınmış üç gül çeşidi daha bulunuyor. Gonca 1961, Güneş 1919 ve Kurtuluş 77 isimleri verilen bu çeşitlere, yeni geliştirilen ve ‘Gülsarı 1923’, ‘Yiğit’ ve ‘Gülce’ isimleri verilen gül çeşitlerinin eklenmesi için de bu sene çeşitli tescil başvuruları yapıldı. Şimdiye kadar toplamda 4 gül çeşidi tescillendi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraki İstanbul Ağaç ve Peyzaj A.Ş. ile Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü’nün 2013 yılında, yerli bir gül çeşidi geliştirip Türkiye’ye kazandırılması amacıyla yola çıktıkları ortak proje sonucu üretilen Gülbağ 1071, kasım ayında yetiştirildikleri arazilerden sökülerek, İstanbul’un park, bahçe ve peyzaj alanlarına dikilecek. Güller, 7 ay boyunca bol çiçek verme özellikleriyle peyzaj alanları için cazibelerini arttırıyor. Özellikle kuraklık tehlikesi ile karşı karşıya olunan bu süreçte, güllerin az su isteyen bitkiler arasında olması ve bir kere dikildikten sonra sadece bakımla her sene çiçeklenmesi, peyzaj uygulamaları için tercih sebebi oluyor.
“DIŞA BAĞIMLILIĞI SONLANDIRMAYI HEDEFLEDİK”
Proje ile ilgili bilgi veren İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ağaç ve Peyzaj A.Ş. Bitki, Üretim ve Planlama Şefi Ebru Al May, projenin İBB İştiraki olan Ağaç ve Peyzaj A.Ş. ile Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü tarafından 2013 yılında ARGE çalışmaları ile başlatıldığını ve 2020 yılında ilk üretimin gerçekleştiğini belirterek, “2021 yılında Türkiye’nin ilk yerli ve milli gülü olan Gülbağ 1071’i üretmiş olduk” dedi. 2022 yılında 5 bin adet Gülbağ 1071 türü gülünü teslim edeceklerini söyleyen May, “Bu yıl içinde de 50 bin adet ağustos ayında aşılamaları yapılıp kasım ayında da dikime hazır hale getirilecek. Bugüne kadar ekilen güllerin yurt dışı kaynaklı. Bu üretimle bu konudaki dışa bağımlılığı sonlandırmayı hedeflemiştik. Ürettiğimiz Gülbağ 1071 ile büyük bir kaynak içeride kalmış olacak. Üretim sahasında kadın istihdamına da önem verdiğimiz için de bu konuda da büyük bir katkı sağlamış olacak” ifadelerini kullandı.
“ŞU ANA KADAR 4 TÜR TESCİLLENDİ”
Gülbağ 1071 türünün Türkiye’nin ilk yerli ve milli gülü olduğunu belirten Ebru Al May, “Bunun dışında tescili yapılmış, üretim ve pazarlama hakkını aldığımız 3 gül türümüz daha var. Bunlardan biri Gonca 1961, Kurtuluş 77 ve Güneş 1919 türlerimiz de tescillendi. Biz bu tür sayısını da 40’a çıkarmayı planlıyoruz. Üretilen gül türlerinin ilk aşamada İstanbul’un ihtiyaçları için kullanılacağını belirten Ebru Al May, “Daha sonraki dönemde ise Türkiye’nin tüm şehirlerine göndermeyi, sonrasında da ihracatını planlıyoruz. Gülbağ 1071’in en büyük özelliğinin yılın 7 ayında bol çiçekli bir şekilde duruyor. Yani estetik değeri çok yüksek bir bitki. Bugüne kadar kullandığımız güllerin tamamının yurt dışı kaynaklı, patentinin yurt dışı kaynaklıydı. Yerli ve milli gül üretimi projesinin sonuna gelindiğinde yüzde 60’a varan bir kar da sağlanmış olacak ve bu miktar da iç piyasalarda kalmış olacak” şeklinde konuştu.
İBB Ağaç ve Peyzaj A.Ş. ile Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Enstitüsündeki çalışmalar ile ilgili de bilgi veren Ebru Al May, “Projenin iki aşamalı olduğunu belirterek, ilk etabımız Arge çalışmaları oldu ve bu 7 yıl sürdü. İlk türümüzü de 2021 yılında tescilledik. Yeni türleri de ekledik ve çalışmalarımızı bu şekilde sürdürüyoruz” dedi.
HEM EKONOMİYE KATKI HEM DE ÜRETİCİYE İSTİHDAM ALANI SAĞLIYOR
Peyzaj alanlarında güllere sıkça yer verilen İstanbul’da patenti yurt dışında olan güller yerine, yerli ve milli peyzaj gül olan Gülbağ 1071 ve diğer milli gül çeşitlerinin kullanılması ekonomiye de katkı sağlıyor. Gülbağ 1071 güllerini, İstanbul’un yeşil alanlarıyla buluşturup bakımını yapanların büyük çoğunluğunu ise kadın çalışanlar oluşturuyor.
ÜÇ YENİ ÇEŞİT DAHA GELİYOR
Proje kapsamında geliştirilip İstanbul’un peyzaj alanlarında kullanılmaya başlanan Türkiye’nin ilk yerli ve milli peyzaj gülü Gülbağ 1071 dışında, İstanbul Ağaç ve Peyzaj A.Ş. tarafından üretim ve pazarlama hakkı alınmış üç gül çeşidi daha bulunuyor. Gonca 1961, Güneş 1919 ve Kurtuluş 77 isimleri verilen bu çeşitlere, yeni geliştirilen ve ‘Gülsarı 1923’, ‘Yiğit’ ve ‘Gülce’ isimleri verilen gül çeşitlerinin eklenmesi için de bu sene çeşitli tescil başvuruları yapıldı. 2023 ve 2024 yılında geliştirilecek ve patenti alınacak yeni milli çeşitlerinin sayısının arttırılması için çalışmalar devam ediyor. Böylece peyzaj güllerinde dışa bağımlılığın sona erdirilmesi ve bu konuda ülkemizde yürütülen Ar-Ge çalışmalarıyla elde edilen milli kaynakların kullanılması hedefleniyor.
