TÜRKİYE
Staj ve çıraklık için yeni formül! 1999 öncesi ve 1999 sonrası sigorta girişli…
Staj ve çıraklık mağdurlarının durumu da gündeme geldi. Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar, yaş şartı engeline takılmadan kolaylıkla emekli olabilme imkanı buldular. Bu düzenlemenin ardından, staj ve çıraklık yapanlar için de yeni adımlar atılması bekleniyor. İşte, staj ve çıraklık sigortasıyla ilgili son gelişmeler.
Takvim Gazetesi’nden Çığıl Ön Yener’in haberine göre, Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar ve borçlanmayla başlangıç tarihini öne çekenler için yaş şartı kaldırıldı. Bu düzenlemeyle birlikte, staj ve çıraklık yapanların da beklentileri arttı.
Şu anda geçerli olan sistemde, staj veya çıraklık süresi için yapılan sigortalar sağlık sigortaları olarak primlendiriliyor. Dolayısıyla, emeklilik için gerekli olan primler bu dönemde yatırılmıyor. Bu nedenle, staj veya çıraklık süresi emeklilik başlangıcı olarak kabul edilmiyor ve bu dönemde ödenen primler de emeklilik hesaplamasında kullanılmıyor.
Ancak iki istisna bulunmaktadır. Avukatlar, sigortasız olarak 6 ay mahkemelerde, kalan 6 ay ise avukat yanında olmak üzere toplam 1 yıllık staj sürelerini gösteren onaylı baro belgesi ve borçlanma talep dilekçesi ile kuruma başvurduklarında bu süreleri borçlanabilmektedir.
Tam bir yıllık sürenin tümü borçlanılmak zorunda değildir, ihtiyaç kadar borçlanma yapılabilmektedir. Staj yapan anneler için de bir ayrıcalık bulunmaktadır. Anneler, sigortalı olmadan önce yaptıkları doğumları borçlanamamaktadır. Ancak staj veya çıraklık süresinden sonra dünyaya gelen çocukları için borçlanma yapabilmektedirler. Eğer staj veya çıraklık süresi ile sigortalı çalışmaya başlama arasında doğumlar meydana gelmişse, bu doğumlar borçlanıldığında sigorta başlangıcını geriye çekerek yaş ve prim şartlarını da düşürmektedir.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklama, çıraklık yapanları umutlandırdı. Bilgin, stajın bir mağduriyet olmadığını belirterek, “Onlarla kimse bir iş akdi yapmıyor. Bu nedenle onların emeklilik primleri ödenmiyor. Bu yüzden mağduriyetten bahsedilemez. Ancak çıraklık farklı bir durum. Bu nedenle çıraklığa yönelik çalışmalarımız var” dedi.
Yeni kabine oluşturulduktan sonra, bu konuda atılacak adımlar merakla beklenmektedir. Eğer beklenen düzenleme gerçekleşirse, çıraklık sigorta süresinin borçlanma yoluyla uzun vadeli sigorta kolları olarak sayılabilmesine olanak sağlanacak ve çırakların işe başlangıç tarihleri geriye çekilecektir.
Bu düzenleme, çıraklık süresi olan ve daha sonra çalışmaya başlayan kişilere, borçlanma yaparak sigorta başlangıcını çıraklık tarihi olarak belirleme ve böylece EYT kapsamına girebilme imkanı sunacaktır.
Ancak, düzenlemeden yararlanabilmek için geçmişte çıraklık yapmış olmak yeterli değildir. Çıraklık döneminde sigorta yapılmış ve kısa vadeli sigorta kollarına prim ödenmiş olması gerekmektedir.
Çıraklık sigortası yapılmış ve primi ödenmiş kişiler, bu düzenlemeden yararlanabileceklerdir. Bu gelişmeler, staj ve çıraklık sürecinde yaşanan mağduriyetleri azaltmayı hedeflemektedir. Ancak resmi açıklamalar ve yasal düzenlemelerin yapılması beklenmektedir, bu nedenle ilgili kurumların güncel duyurularını takip etmek önemlidir.
