TÜRKİYE
Prim, yıl ve yaş şartı hesaplandı! 2000 sonrasına kademeli emeklilik müjdesi geldi! 1999 – 2001 – 2002 sonrası sigortalılar dikkat! Şanslı grup…
EYT düzenlemesi sonrasında milyonlarca vatandaşa erken emeklilik imkanı tanındı. Kapsam dışında gözler EYT sonrası yapılacak yeni düzenlemelere çevrildi. Kademeli emeklilik için aranan şartlar ise bu süreçte sorgulanan konular arasında yer alıyor. Ev hanımlarına yapılacak düzenlemeyle birlikte 2000 sonrası sigortalıların emekliliğini kolaylaştıracak adımlar masaya geldi. Peki, kademeli emeklilik şartları neler? Kademeli emeklilik şartları neler olacak? İşte detaylar…
EYT sonrası kademeli emeklilik için detaylar merak ediliyor. Düzenlemenin onaylanması ardından başvuru süreçleri tamamlananlar emeklilik hayaline kavuştu. Kapsam dışında kalanlar ise erken emeklilik formüllerini araştırmayı sürdürüyor. Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın yeni emeklilik sistemi için verdiği müjdelerin ardından gelecek güncel açıklamalar yakından takip ediliyor. Kısmi emeklilik sistemi ile belirli şartları karşılayanların emeklilik yaşı öne çekilmiş olacak. Mevcut şartlarda 10-15 yıl sigortalılık ve 3600 prim günü yer alıyor. İşte, kademeli emeklilikte yaş, prim ve yıl tablosu!
Önümüzdeki dönem için de özellikle emeklilik sistemi ile ilgili önemli reformlar yapılması gündemde.
Bunların başında da Bağ-Kur ve SSK primlerinin 7200 günde eşitlenmesi. Böylece Bağ-Kur’lu 1 milyon esnaf 9000 gün yerine 7.200 gün ile yani 5 yıl önce emekli olabilecek.
Kapsamın belirlenmesinde esnafın yanında çalışan işçi sayısı basit usulde vergilendirme ve vergiden muaf esnaf olma gibi özelliklere bakılacak.
Ancak kapsamın geniş tutularak tüm Bağ-Kurluları kapsaması da gündemde.
Yapılacak indirim, 8 Eylül 1999-30.01.2008 arası sigortalı olan Bağ-Kur’lularda gün sayısı şartı hem kadın hem erkeklerde 25 yıl yani 9 bin gün olarak belirlenmiş ancak yaş şartı kadınlarda 58 erkeklerde ise 60 şartı ile uygulanmıştır.
Yeni düzenleme böylece hem kadınlarda hem erkeklerde prim gün şartını 9000’den 7200’e çekecek. 7200 prim gününü tamamlayanlar sigortalılık başlangıç tarihine göre belirlenen yaşı sağlıyorsa emekli olabilecek.
KADEMELİ OLARAK ARTAN EMEKLİLİK…
Ancak primi dolsa da yaşı beklemek gerekecek. 01.05.2008 sonrası sigortalılığı başlayanlar için ise yine 9 bin gün şartı ve kadınlarda 58 erkeklerde 60 yaş ile başlayan ve 65’e kadar kademeli olarak artan emeklilik yaşının tamamlanması gerekiyor.
Yapılacak 1800 günlük indirim ile bu tarihte sigortası başlayan Bağ-Kurlular da 7200 gün ile emekli olabilecek. Tabi yine kadınlarda 58 erkeklerde 60 olan yaş şartının da tamamlanması gerekecek.
Bu arada EYT’liler içinde henüz 9 bin günü doldurmamış Bağ-Kur’lular yasa düzenlemesi kapsamına girerlerse 7200 günleri varsa hemen emekli olabilecekler
SON 7 YILA BAKILIYOR
Mevcut durumda farklı kurumlarda çalışmış sigortalılar için iki yöntem uygulanıyor.
2008’den önce sigortalı olanların emekli olacağı kurumu son 7 yıllık sigortalılık süresindeki 1261 gün belirliyor. Bu süre içinde hangi kurumdan 3.5 yıl ve fazlası çalışma varsa o kurum seçiliyor.
1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olanlar ise hangi kurumdan daha fazla prim ödemişse o kurumdan emekli olabiliyor. Bu sigortalılar için 3.5 yıla bakılmıyor.
Ancak Bağkur ile SSK primlerinin eşitlenmesi söz konusu olduğunda farklı kurumlarda çalışanlar için böyle bir hesaplama yapılması da gerekmeyebilecek.
KADINLARA YENİ SİSTEM
Bir başka emeklilik reformu ise ev kadınları ve anneler için gelecek. Aile Koruma Kalkanı Paketi kapsamında ev kadınları hem sosyal güvenceye kavuşacak hem de yıpranma hakkı benzeri bir uygulama ile erken emekli olabilecek.
Bu arada SSK ile Bağ-Kur primlerinin eşitlenmesi de erken emeklilik imkanı getirecek. Aile Koruma Kalkanı paketi ile gündeme gelecek olan sistem 4 ayaklı yürütülecek.
İlk bölümde hiç sigortası olmayan, ya da bu güne kadar çalışma imkanı bulamamış ev kadınlarının sosyal güvencesi ve emekliliği sağlanacak. İkinci adımda ise anneler açısından çocuk sayısına göre erken emeklilik imkanları devreye alınacak.
Üçüncü adımda da çalışan anneler için bir yıpranma düzenlemesi ile hem yaş şartı hem de prim desteği ile erken emeklilik sağlanacak. Son adım ise doğum borçlanması ile ilgili olacak.
Sigortadan önce dünyaya gelen çocuklar için de doğum borçlanması yapılarak prim kazanma ile ilgili de çalışma başlatılacak.
EYT’Yİ KAÇIRANLARA KISMİ EMEKLİLİK FORMÜLÜ NEDİR?
Kısmi emeklilik, 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartını tamamlayanlar için geçerli olan bir sistemdir.
Önceden, 8 Eylül 1999 tarihinden itibaren kadınlar 50 yaşında, erkekler ise 55 yaşında emekli olabiliyorlardı. Ancak, 2014 yılından itibaren yaş sınırı kademeli olarak artırıldığı için kadınlar 58 yaşında, erkekler ise 60 yaşında emekli olabiliyor.
EYT yasası çıktığında, bu kesimi ilgilendiren bir nokta eksik bırakılmıştı. Ancak hükümet, bu konuda adım atarak kısmi emeklilik şartlarını yürürlüğe koyacak.
Çalışanlar veya emekli adayları, kadınlarda 58 yaş sınırının 50’ye, erkeklerdeki 60 yaş sınırının 55’e düşürülmesi ve 3600 prim gün sayısını tamamlamaları durumunda emekli olabilecek.
Ancak EYT’yi sağlayan işe giriş tarihine rağmen EYT’den yararlanamayan vatandaşlar ne yapacak? Bu noktada iki hususu ele alıyoruz.
1- Hizmet Tespit Davası
Vatandaşlarımız, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun arşiv kayıtlarının incelenmesi için günsüz girişlerinin olup olmadığını kontrol etmelidirler.
Eğer çalışmanın 8 Eylül 1999 tarihinden önce gerçekleştiğinden eminseler, Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurarak arşiv kayıtlarını inceletebilirler. Böylelikle çalışma günlerinin kayıtlı olup olmadığını tespit ettirmeleri gerekmektedir.
2- Ödenmemiş Prim
Girişi yapılmış ancak primi ödenmemiştir. 4 aylık prim dönemi bordrosunda primin ödenmediği durumda, sigorta günü görünmez.
Sigorta gününün görünmediği durumda ise başlangıç olarak sayılmaz. Bu nedenle, 8 Eylül 1999’dan önce çalışma gerçekleşmiş olsa bile emeklilik hakkı elde edilemez. Daha sonraki yıllarda emeklilik şartları değiştiği için bu durum da bir anlam taşımaz.
