EĞİTİM
Akademisyenler Geçinemiyor! #AkademisyenlerGecinemiyor
Profesör ve araştırma görevlilerinin maaşları son 10 senede nasıl değişti? Akademisyen maaşları asgari ücretin kaç katıydı, kaça düştü?
Akademisyen maaşları enflasyon karşısında hızla değer kaybediyor. 10 sene önce asgari ücretin 6,6 katı olan profesör maaşı 3,8 katına düşmüş durumda. Akademisyenler sosyal medyada #Akademisyenlergeçinemiyor etiketiyle seslerini duyurmaya çalışıyor.
10 sene önce profesörün maaşı kaç asgari ücret ediyor, bugün ne durumda? Temmuz 2014’te bir profesör (1/4 kıdem) asgari ücretin 6,3 katı maaş alırken bu oran Temmuz 2014’te 6,6’ye kadar çıkıyor. Ancak bu oran giderek düşüyor. Ocak 2023’te bir profesör asgari ücretlinin sadece 3,8 katı maaş alabiliyor.
Profesör ve araştırma görevlilerinin maaşlarına aynı oranda zam geldiği için hesaplamalar bu iki seviye için de geçerli.
Öte yandan akademisyen maaşları ile kira ve bilgisayar enflasyonunu da karşılaştırmak durumu ortaya koyabilirdi. Ancak TÜİK’in enflasyon sepetinde bilgisayar yer almıyor. TÜİK’e göre 2004 başından bu yana kira ücretlerinde yıllık artış oranı ise 2022 ortasına kadar yüzde 25’i aşmadı. Aralık 2022’de kirada yıllık artış oranı TÜİK’e göre sadece yüzde 47 idi. Kiralık ilanları ise bundan çok daha yüksek artışa işaret ediyor.
Akademisyenler sosyal medyada seslerini duyurmaya çalışıyor
Artan kira ve gıda fiyatları akademisyenleri de oldukça zorluyor. Türkiye’nin değerli üniversitelerinin başında gelen Boğaziçi Üniversitesi’nden Doç. Dr. Sema Dumanlı ekim ayındaki paylaşımında kira fiyatlarına şöyle isyan etmişti:
“Biliyorum herkesin derdi dert ama akademisyen maaşlarını ve büyük şehir farkını konuşmaya takribi ne zaman sıra gelir? Ben daha fazla dayanamayacağım gibi. Gördüğünüz ilan Boğaziçi Üni etrafında 30 yıllık 2+1 daire ilanı. Bordro ise Boğaziçi doçenti bordrosu.”
Dumanlı bir aylık maaşı ile üniversiteye yakın eski sıradan bir bina bile ev tutamıyor.
Sosyal medyada diğer bazı yorumlar ise şöyle:
“Bazı kreşlerin fiyatları maaşımız kadar. İşten çıkıp evde çocuk bakmayı düşünen akademisyen arkadaşlarımız var. Biz bunu haketmiyoruz.”
“Ülkedeki pahalılık herkes gibi akademisyenlerin de belini büktü. Araştırma yapmayı, konferanslara katılmayı bırak mevcut maaşlarla temel ihtiyaçlarımızı karşılayamaz olduk”
“Bilim ciddi maddi imkan gerektiriyor. Evet, bunu devlet sağlamalı. Ama onu geçtik. Kendi başımıza bir şeyler yapalım dedik yıllarca, ama artık geçinemiyoruz. Bir akademisyen ev alamıyor bu ülkede. Araba alamıyor. Yazık.”
“Kitap alamayan, evsiz kalmaktan korkan bir akademisyen nasıl yayın yapabilir? En temel ihtiyaçlarımızı karşılarken zorlanıyoruz. Bu trajikomik ücretleri kabul etmiyoruz, hakkımızı istiyoruz”
“Akademisyenler olarak, ekonomik kaygılar yaşamadan öğrenci yetiştirmek, bilimsel çalışmalar yapmak istiyoruz. Akademisyen maaşlarında iyileşme şart.”
“Yoksulluk sınırının altında maaş alan ülkenin en yüksek eğitim seviyesindeki Akademisyenler maalesef sahipsiz. Kendi kurumları zaten haklarını savunmazken sosyal medyayla seslerini duyurmaya çalışıyorlar”
“Mesleği gereği gece gündüz çalışan bir akademisyen bir aylık maaşıyla doğru düzgün bi bilgisayar alamıyor!!”
Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu eleştirileri dikkate alarak akademisyen maaşlarının iyileştirileceği vaadinde bulundu:
Akademisyen olmak için kaç sene okumak gerek?
Üniversitede öğretim görevlisi olabilmek için en az 22 sene eğitim görmek gerekiyor. Uygulamada bu neredeyse en az 25 sene demek. 8 yıl temel eğitim, 4 sene lise ve 4 sene üniversite eğitimi 16 sene yapıyor. En az 2 sene yüksek lisans ve 4 sene doktora eklediğinde 22 sene yapıyor. Ancak dil öğrenimi için hazırlık okumanız durumunda bir sene daha eklemek gerekiyor. Doktora da çoğu zaman 4 sene değil, daha uzun sürüyor. Doktorayı tamamladıktan sonra hemen iş bulabilmek veya atabilmek hiç de kolay değil. (Kaynak: euronews)
