İnternetin Tapu Dairesi 14 Yıl Sonra Kapıları Açıyor: Yeni Tapulardan Biri Yapay Zekaya İçin Geliyor

Son gelişmeleri kaçırmamak için Google News sayfamızı takip edin. Butona tıkladıktan sonra açılan sayfanın sağ üst tarafında yer alan yıldızlı "Takip Et" simgesine dokunmanız yeterlidir. Takip Et

Dijital kimlik dünyasının devleri Unstoppable Domains ve Sentient Foundation, 2026 ICANN başvuru sürecine .agent uzantısıyla gireceklerini resmen duyurdu. Bu gelişme, sadece teknoloji dünyası için değil, kendi dijital egemenliğini kurmak isteyen Türk şirketleri, holdingleri ve toplulukları için de “uyandırıcı” bir işaret fişeği niteliği taşıyor.

İnternetin adresleme sistemini yöneten ICANN (İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurumu), on yıldan uzun bir süredir kapalı olan “Yeni gTLD Turu”nu (New gTLD Round) yeniden başlatmaya hazırlanıyor.

“Yeni gTLD Turu” Nedir ve Neden Önemlidir?

Türk kamuoyu tarafından henüz tam anlaşılmayan bu kavram, en basit tabiriyle **”İnternetin Dijital Gayrimenkul Dağıtımı”**dır.

Bugüne kadar .com, .net veya .org gibi sınırlı uzantılara mahkum olan internet dünyası, bu program sayesinde özelleştirilmiş uzantılara kavuşuyor. Bir marka, bir şehir veya bir topluluk, artık noktadan sonra kendi ismini kullanma hakkına sahip olabiliyor (Örn: .banka, .holding, .kripto veya .istanbul gibi).

Bu bir “alan adı satın alma” işlemi değildir; bu, bir “alan adı uzantısının sahibi ve işletmecisi olma” (Registry) hakkıdır. Yani internetin altyapısında kendinize ait, kurallarını sizin koyduğunuz bir arsa satın almak demektir.

İstanbul: İnternetin Yönetim Üslerinden Biri

Türkiye, bu süreçte stratejik bir avantaja sahip. ICANN’in dünyada sadece üç ana yönetim ofisi (Hub Office) bulunmaktadır: Los Angeles, Singapur ve İstanbul.

Sürecin takvimi ve hazırlık aşamaları, geçtiğimiz dönemde tarihte ilk kez İstanbul’da düzenlenen ICANN 81 Konferansı öncesinde fiilen hız kazanmıştı. İstanbul’un internetin küresel yönetimindeki bu merkezi rolü, Türk şirketlerinin bilgiye erişimi ve sürece dahil olması için eşsiz bir fırsat sunuyor. Ancak bu fırsat penceresi, yaklaşık 10 yılda bir açıldığı için treni kaçıranlar uzun yıllar beklemek zorunda kalabilir.

.agent Örneği: Geleceğin İnterneti Nasıl Olacak?

Unstoppable Domains ve Sentient’in .agent başvurusu, yeni nesil TLD’lerin sadece bir web sitesi adresi olmayacağının kanıtı. Yapay zeka ajanları (AI Agents) için özel olarak tasarlanan bu uzantı, hem klasik web tarayıcılarında çalışacak hem de blok zinciri üzerinde bir kimlik ve ödeme aracı olarak işlev görecek.

Kendi markası veya topluluğu için başvuru yapacaklar için ders şudur: Sadece bir isim tescil etmeyin, o ismin üzerine bir ekosistem inşa edin.

Şirketler ve Topluluklar Nereden Başlamalı?

İnternette “kiracı” değil “ev sahibi” olmak isteyen holdingler, büyük ölçekli markalar ve dijital topluluklar için yol haritası şöyledir:

1. Stratejik Karar: Markanızın veya topluluğunuzun kendi uzantısına (.markanız) sahip olması, dijital güvenliği artırır, marka sahteciliğini önler ve prestij sağlar. Öncelikle bu yatırıma ihtiyacınız olup olmadığına karar verin.
2. RSP (Registry Service Provider) Seçimi: Bir TLD işletmek teknik olarak zordur. Bu işletme için ICANN tarafından seçilmiş bir RSP tercih edilmesi gereklidir. ICANN henüz resmi olarak RSP olarak hizmet verecek şirketleri henüz açıklamadı ancak bu konuda çalışmaların devam ettiği ICANN’in açıklamalarından anlaşılıyor.
3. Finansal Hazırlık: ICANN başvuru ücretleri ve hukuki süreçler ciddi bir yatırım gerektirir. Bütçenizi şimdiden planlayın.
4. İstanbul Ofisi ile Temas: ICANN’in İstanbul ofisinin sunduğu kaynaklardan ve yerel paydaş katılımı etkinliklerinden faydalanarak süreci birinci ağızdan öğrenin.

2026 başvuru penceresi yaklaşırken, .agent gibi vizyoner projeler yerlerini ayırtmaya başladı bile. Türk iş dünyası da İstanbul’daki ev sahibi avantajını kullanarak bu dijital yarışta ön sıralarda yer alıp almayacağını hep birlikte göreceğiz.

Son gelişmelerden ilk siz haberdar olmak için bizi takip edin.