Teknoloji
Üniversite öğrencilerinden ‘dikey inişli roket’ projesi
AYBÜ Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi lisans öğrencilerinden oluşan 6 kişilik GRIFFIN Dikey İnişli Roket Takımı, TÜBİTAK tarafından desteklenen proje kapsamında dikey inişli roket üretti. Roket, belirlenen irtifadan serbest bırakıldıktan sonra kontrollü bir şekilde, yumuşak iniş yapabiliyor. Öğrencilerin geliştirdiği roket, 2 m/s hızla dik ve güvenli iniş yapabiliyor. Uzay keşifleri amacıyla üretilen roketlerin çok uzun zamanda üretilmesi, maliyetinin fazla olması ve dünyaya inişi sırasında uzay boşluğunda kaybolma ihtimalleri nedeniyle öğrenciler bu projeyi geliştirdi. Dikey inişli roket, aynı zamanda teknolojik açıdan sürdürülebilir ve tekrar kullanılabilir şekilde tasarlandı. Roket projesi, Ankara’da TÜBİTAK SAGE Yerleşkesinde eylül ayında düzenlenen TEKNOFEST Dikey İnişli Roket Yarışmasında 171 takım arasında 3üncü oldu.
PROJEMİZİN YÜZDE 99 YERLİLİK PAYI MEVCUT
Takım kaptanı Havacılık ve Uzay Mühendisliği 3üncü sınıf öğrencisi Eray Dağsuyu, 2 senedir roketi geliştirmek için roket takımı ile birlikte çalıştıklarını belirterek, “Biz bu projeyle 9 metreden vinç ile serbest bırakılan roketin dik ve yumuşak bir şekilde indirilmesini sağlıyoruz. Bu roketle birlikte, itki alt sistemi, pnömatik alt sistemi, kontrol alt sistemi, aviyonik alt sistemi, iniş takımları sistemleri üzerine çalıştık ve bu sistemleri entegre bir şekilde çalıştırarak roketi dik ve yumuşak bir şekilde indirmeyi başardık. Bizim Türkiye olarak Aya yumuşak iniş misyonumuz var, bu misyon kapsamında TÜBİTAK SAGE tarafından düzenlendiği gibi farklı yarışmalar düzenleniyor. Aynı zamanda bu projelerin dünyada da örnekleri mevcut. SpaceX bu konuda örnek. Bu roketleri yumuşatarak tekrar tekrar kullanılabilirliğini arttırıyoruz. Sistemlerimizi test ettik. Kontrol sistemimizi alanda test etme imkanımız vardı. Özellikle en çok verim aldığımız kısım yüzde 97,7 yüzdeyle itki test sistemi. Projenin başarılı olma oranı yüzde 80in daha üzerinde ve daha da başarılı olması için birçok kez atılıp birçok kez veri toplanıp o verilerin toplanmasıyla birlikte sistemin daha da ayarlanması gerekiyor. Projemizin yüzde 99 yerlilik payı da mevcut” dedi.
TEKNOFEST ve TÜBİTAKSAGE iş birliği ile yapılan dikey inişli roket yarışmasında 3üncülük ödülü aldıklarını ifade eden Dağsuyu, “Projeyi geliştirmemiz için daha da fazla veri toplamamız gerekiyor. Ve daha da fazla veri topladıkça sistemi büyütebilir, sistemleri entegre edebiliriz. Sistemler simüle edildikten sonra başarı oranını arttırabilir. Sadece dikey inişli roket sistemleri değil, farklı alanda da projelerimiz mevcut. Bu projemizi ileriki aşamada Türkiyenin savunma sanayisine sunmayı hedefliyoruz” diye konuştu.
TEMEL FARKI TEKRAR KULLANILMASI
Havacılık ve Uzay Mühendisliği 3üncü sınıf öğrencisi Muhammet Tosunoğlu da bu projeyi dünyada Elon Muskın yaptığını belirterek, “Amaç Aya yumuşak iniş yapabilen bir roket geliştirmek. Biz de TÜBİTAKın böyle bir projesi olduğunu gördüğümüzde bu projeye girmek istedik. Bu yıl yarışmaya 171 takım başvurdu. Finale kalan 16 takım oldu. Ve bu 16 takım arasından da 3üncü olduk. Bu roketin diğer roketlerden temel farkı tekrar tekrar kullanılabiliyor olması. Normalde bir roketi kullandığımız zaman bir daha tekrar kullanamıyoruz. Ama biz iniş sistemini ve kontrol sistemini tasarlayarak bu roketi tekrar tekrar kullanmak istiyoruz. Türkiye Uzay Ajansı Başkanının bu konuyla ilgili de bir sözü vardı; Uzayda izi olmayanın dünyada sözü olmaz diyor. Biz de bu projeyle uzayda da Türkiyenin söz sahibi olmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı.
