Ekonomi
TÜİK: İhracatın yüzde 43,4’ünü büyük ölçekli girişimler yaptı
TÜİK, 2023 yılına ilişkin girişim özelliklerine göre dış ticaret istatistiklerini açıkladı. Buna göre; 2023te toplam ihracatın yüzde 20,2sini 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimler yaptı. Bu girişimler, toplam ihracat yapan girişimlerin yüzde 69,4ünü oluşturdu. İhracatta, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 17,5, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 18,8, 250 ve üstü çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 43,4 oldu. Toplam ithalatın yüzde 12,9unu 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimler yaptı. İthalatta, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 13,1, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 18,4 oldu. 250 ve üstü çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin ithalattaki payı yüzde 55,5 olurken; bu girişimler toplam ithalat yapan girişimlerin yüzde 1,5ini oluşturdu.
İHRACATIN YÜZDE 56SINI SANAYİ GİRİŞİMLERİ YAPTI
Girişimin ana faaliyetine göre ihracatın yüzde 56sını, ithalatın ise yüzde 46,8ini sanayi sektöründe faaliyet gösteren girişimler yaptı. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin ihracattaki payı yüzde 39,4, ithalattaki payı ise yüzde 39,3 düzeyinde gerçekleşti. Sanayi sektörünün ihracatında büyük ölçekli girişimler yüzde 67,3 pay ile öne çıktı. Ticaret sektörünün ihracatında ise yüzde 88,8 pay ile küçük ve orta ölçekli girişimlerin hakimiyeti devam etti. Sanayi sektörü ithalatında büyük ölçekli girişimler yüzde 78,1 pay ile öne çıktı. Ticaret sektöründe, büyük ölçekli girişimlerin payı yüzde 28,1, diğer sektöründe büyük ölçekli girişimlerin payı yüzde 56,9 payı oldu.
Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, ihracatlarının yüzde 46,7sini Avrupa Birliği (AB) ülkelerine, yüzde 14,3ünü Yakın ve Orta Doğu ülkelerine ve yüzde 14ünü AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerine gerçekleştirdi. AB ülkelerine yapılan ihracatın yüzde 64ünü sanayi, yüzde 32,9unu ticaret, yüzde 3,1ini ise diğer sektöründeki girişimler yaptı. Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, ithalatlarının yüzde 32,7sini AB ülkelerinden, yüzde 25,9unu diğer Asya ülkelerinden, yüzde 16,5ini ise AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerinden gerçekleştirdi. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin en çok ithalat yaptığı ülke grupları sırasıyla yüzde 30,2 pay ile AB ülkeleri, yüzde 27,9 ile diğer Asya ve yüzde 23,5 ile AB üyesi olmayan Avrupa ülkeleri oldu.
İmalat sanayi ürünleri ihracatının yüzde 57,8ini ana faaliyeti sanayi olan girişimler, yüzde 37,9unu ise ana faaliyeti ticaret olan girişimler gerçekleştirdi. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin yaptığı ihracatın ise yüzde 96,9unu imalat sanayi ürünleri, yüzde 1,6sını tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri, yüzde 1,1ini de madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri oluşturdu. İmalat sanayi ürünleri ithalatının yüzde 44,2sini sanayi, yüzde 45,5ini ticaret ve yüzde 10,3ünü diğer sektörlerdeki girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin ithalatının yüzde 76sını imalat sanayi ürünleri, yüzde 3,7sini madencilik ürünleri, yine yüzde 3,7sini ise tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri oluşturdu.
GİRİŞİMLERİN YÜZDE 70,7Sİ TEK ÜLKEDEN İTHALAT YAPTI
Girişimlerin yüzde 49,5i tek ülkeye ihracat yaparken, yüzde 14,4ü iki ülkeye ihracat yaptı. 20 ve daha fazla ülkeye ihracat yapan girişimlerin oranı yüzde 4,1 iken, bu girişimlerin ihracattaki payı yüzde 56,3 oldu. Girişimlerin yüzde 70,7si, tek ülkeden ithalat yaparken, yüzde 13,7si iki ülkeden ithalat yaptı. 20 ve daha fazla ülkeden ithalat yapan girişimlerin oranı yüzde 1 iken, bu girişimlerin ithalattaki payı yüzde 50,5 oldu.
