Sağlık
‘Okul çantası tek omuzda ve çapraz taşınmamalı’
Medical Park Ataşehir Hastanesi’nden Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Kerem Şencan, uygun kullanılmayan ve takılmayan okul çantalarının çocuklarda bırakabileceği olumsuz etkiler konusunda uyarılarda bulundu.
‘BEL KISMINDA DESTEK SİSTEMİ OLMALI’
Op. Dr. Şencan, ortopedik açıdan ideal bir okul çantasının özelliklerini şu şekilde sıraladı:
Ergonomik tasarım: Çantanın sırt kısmı ergonomik olmalı, çocuğun sırtına uyacak şekilde tasarlanmalıdır. Sırt kısmının yumuşak ve dolgulu olması, sırt ağrısını önlemeye yardımcı olur.
Ayarlanabilir, geniş ve yumuşak askılar: Çantanın omuz askıları ayarlanabilir olmalıdır. Bu, çantanın çocuğun omuzlarına eşit şekilde dağılmasını sağlar ve yükü dengeleyerek ağrıları önler. Ayrıca, askıların geniş ve yumuşak olması omuz bölgesine olan baskıyı da azaltmaktadır.
Bel destek sistemi: Çantanın bel kısmında destekleyici bir sistem bulunması, çantanın bel kısmına da yükü yayarak sırt üzerindeki baskıyı azaltır. Çantanın bel kayışları ayarlanabilir ve yeterince geniş olmalıdır.
İyi dağıtılmış iç yerleşim: Çantanın iç bölmeleri, ağırlığın dengeli bir şekilde dağılmasını sağlamalıdır. Ağırlıklı olarak ağır kitapların arka bölmede yer alması, yükün daha iyi dağılmasını sağlar.
Hafif malzeme: Çanta mümkün olduğunca hafif olmalıdır. Aksi takdirde, çantanın kendisi yük oluşturur ve bu da çocuğun sırtına ek yük bindirir.
Hava akışı sağlayan sırt desteği: Çantanın sırt kısmında hava akışını sağlayan özellikler (örneğin, nefes alabilen kumaşlar) olması, sırtın terlemesini önler ve daha konforlu bir kullanım sağlar.”
Üstteki özelliklere sahip bir çantanın, çocuğun hem okulda hem de günlük yaşamda rahatça hareket etmesini sağladığını ve olası sağlık sorunlarını önlemeye yardımcı olduğunu belirten Op. Dr. Şencan, “Çanta seçerken çocuğun yaşını, boyunu ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmak da önemlidir. Uygun olmayan bir okul çantası, çocuklarda çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu sorunlar, çantanın tasarımından, malzemesinden veya uygun olmayan kullanımından kaynaklanabilir” diye konuştu.
‘YANLIŞ TASARLANMIŞ ÇANTALAR BEL AĞRILARINA NEDEN OLABİLİR’
Uygunsuz okul çantası kullanmanın oluşturabileceği potansiyel sağlık sorunlarından bahseden Op. Dr. Şencan, “Yanlış tasarlanmış çantalar, çocuğun sırtında ve omurgasında dengesiz yük dağılımına neden olabilir. Bu, postür bozukluklarına, bel ağrılarına ve omurga deformasyonlarına yol açabilir. Dar, sert veya yetersiz yastıklama sunan askılar, çocuğun omuzlarına ve boyun kaslarına baskı yaparak ağrılara neden olabilir. Uzun süreli ve dengesiz yük taşıma, bu ağrıları daha da artırabilir. Çantanın ağırlığı eşit olarak dağılmadığında, çocuğun kas ve eklemleri üzerinde ekstra baskı oluşabilir. Bu, kas yorgunluğuna, eklem ağrılarına ve gerilmelere neden olabilir. Uygun olmayan çantalar, çocuğun doğru duruşunu korumasını zorlaştırabilir” dedi.
OKUL ÇANTASI HANGİ YAŞ GRUBUNDA KAÇ KİLO OLMALI?
Çocukların sırt çantalarının ağırlığının, yaşlarına ve vücut ağırlıklarına göre belirli bir sınır içinde tutulması gerektiğini söyleyen Op. Dr. Şencan, “Bu sınırlar genel bir kılavuz olarak kabul edilir, ancak bireysel farklıklar ve çocuğun genel sağlığı da dikkate alınmalıdır” dedi. Op. Dr. Şencan, yaş gruplarına göre çanta ağırlıklarını şöyle sınıflandırdı:
İlkokul (6-8 yaş): Çantanın toplam ağırlığı, çocuğun vücut ağırlığının yüzde 10unu geçmemelidir. Örneğin, 30 kg ağırlığında bir çocuk için çanta ağırlığı 3 kgı geçmemelidir.
Ortaokul (9-13 yaş): Çantanın toplam ağırlığı, çocuğun vücut ağırlığının yüzde 10-15ini geçmemelidir. Örneğin, 40 kg ağırlığında bir çocuk için çanta ağırlığı 4-6 kg arasında olmalıdır.
Lise (14 yaş ve üzeri): Çantanın toplam ağırlığı, çocuğun vücut ağırlığının yüzde 10-15ini geçmemelidir. Örneğin, 50 kg ağırlığında bir genç için çanta ağırlığı 5-7.5 kg arasında olmalıdır” diye konuştu.
TEK OMUZDA ÇANTA TAŞIMANIN RİSKLERİ
Çantanın doğru bir şekilde taşınmasının çocuğun sağlığını korumak ve uzun vadeli problemleri önlemek açısından büyük önem taşıdığını ifade eden Op. Dr. Şencan, çantanın tek omuz veya çapraz taşıma yöntemlerinin bazı sağlık sorunlarına yol açabileceğini dile getirdi. Op. Dr. Şencan, taşıma şekillerinin olası etkileri ve önerilen doğru taşıma yöntemlerini şöyle açıkladı:
Dengesizlik ve postür sorunları: Tek omuzdan taşımak, vücutta dengesizlik yaratabilir. Bu, çocuğun doğal postürünü bozabilir ve uzun vadede kamburluk veya diğer postür bozukluklarına yol açabilir.
Omuz ve sırt ağrıları: Tek omuzdan taşıma, o omzun aşırı yüklenmesine neden olur. Bu durum, omuz kaslarında ve sırtın o tarafında ağrıya yol açabilir.
Kas yorgunluğu ve gerilme: Ağırlığın sadece bir omuza binen yükü, kas yorgunluğuna ve gerilmelere neden olabilir. Uzun süreli kullanımda bu kaslarda ağrı ve hassasiyet oluşabilir.”
ÇAPRAZ TAŞIMANIN (POSTA ÇANTASI STİLİ) RİSKLERİ
Op. Dr. Şencan, çapraz taşımanın çocuğun vücudunda oluşturacağı ortopedik riskleri ise şöyle anlattı:
Dengesizlik: Çantayı çapraz taşımak, yükü vücudun bir tarafına kaydırarak dengesizlik yaratabilir. Bu da vücudun diğer tarafında kompansasyon yapmasına neden olabilir, bu da uzun vadede sırt ve bel ağrılarına yol açabilir.
Baskı ve rahatsızlık: Çantanın dengesiz şekilde taşınması, vücudun bir bölgesinde yoğun baskıya neden olabilir. Bu da o bölgede rahatsızlık ve ağrıya neden olabilir.”
Bu önerilere uymanın, çocuğun sağlığını korumak ve çanta kullanımını daha konforlu hale getirmek için önemli olduğunu dile getiren Op. Dr. Şencan, “Omurgayı korumak için bu basit önlemler, çocuğun günlük yaşamında konforunu artırır ve uzun vadeli sağlık sorunlarını önler” ifadelerini kullandı.
