TÜRKİYE
Emekli kök maaşlara ara zam şekillendi! SGK-SSK, BAĞKUR’luya %33.13’lük ayar geldi!
Temmuz ayında gerçekleşen enflasyon ve refah payı artışıyla birlikte milyonlarca emekli, gelirlerindeki değişiklikleri gözlemledi.
Özellikle taban maaş alan emekliler için ise yeni maaş artışı formülleri tartışılmaya başlandı. Emekliler ve memurlar, yılda iki kez, Ocak ve Temmuz aylarında maaşlarında artış alıyorlar. Diğer yandan, memurlar ve memur emeklileri, toplu sözleşmede belirlenen zam oranına ek olarak enflasyon farkını da maaş artışlarında yansıtıyorlar. Bu bağlamda, yüksek maaş elde etmek isteyenler için 8 temel kural ön plana çıkıyor.
1. Yüksek prime esas kazanç elde edin
Emekli maaşları, çalışma hayatınız boyunca SGK’ya bildirdiğiniz kazançların tümü ele alınarak hesaplanıyor. Bu yüzden prime esas kazancınız, yani SGK’ya bildirilen brüt maaşınız çok önemli. Asgari ücretten gösterilip elden kalan maaşı alıyorsanız buna razı olmayan. Çünkü çalışma hayatında asgari ücretten prim yatıranların ileride emekli aylıkları da çok düşük oluyor. Bugün emekli maaşı hesaplanırken üç ayrı dönem dikkate alınıyor:
9 Eylül 1999 öncesi çalışılan dönem
9 Eylül 1999-1 Ekim 2008 arası çalışılan dönem
1 Ekim 2008 sonrası dönem
En basit şekliyle anlatmaya çalışırsak; emekli maaşı ortalama aylık kazancın Aylık Bağlama Oranı’yla (ABO) çarpılması sonucu bulunuyor.
2. Fazla prim ödeyin
Prim ödeme gün sayınız da emekli maaşınızı doğrudan etkiliyor. Ne kadar fazla prim öderseniz, emekli maaşınız da o kadar yüksek olur. Bu nedenle, çalışma hayatınızda prim ödeme gün sayınızı artırmak için fırsatları değerlendirin. Örneğin, yıpranma payı hakkınız varsa bunu mutlaka kullanın.
3. Kademeli geçişten yararlanın
Eğer 9 Eylül 1999’dan önce sigortalı oldunuz ve 2008’den sonra emekli olacaksanız, kademeli geçişten yararlanabilirsiniz. Bu sayede, prim ödeme gün sayınıza bağlı olarak emekli maaşınız daha yüksek olabilir.
4. Kısmi emeklilik seçeneğinden yararlanın
Kısmi emeklilik seçeneği, daha erken emekli olmak isteyenler için ideal bir seçenek. Bu seçenekten yararlanarak, 5400 prim günüyle 58 yaşında emekli olabilirsiniz. Kısmi emeklilikte, çalışma süreniz boyunca emekli maaşınızın bir kısmını almaya devam edersiniz.
5. Toplu sözleşmeden yararlanın
Memursanız, toplu sözleşmeden yararlanarak maaşınızı artırabilirsiniz. Toplu sözleşme görüşmelerinde, memurlar için zam oranları ve ek ödemeler belirlenir. Bu nedenle, toplu sözleşme görüşmelerini takip ederek, maaşınızı artırma fırsatını kaçırmayın.
6. Yan haklar için çalışın
Yan haklar, emekli maaşınızın yanı sıra size ödenen diğer ödemelerdir. Örneğin, fazla mesai ücreti, ikramiye, kıdem tazminatı gibi ödemeler yan hak olarak kabul edilir. Bu nedenle, yan haklar için de çalışın.
7. Emeklilik planı yapın
Emeklilik, hayatınızın en önemli dönemlerinden biridir. Bu nedenle, emeklilik planı yaparak, hayatınızı finansal olarak güvence altına alın. Emeklilik planı yaparken, emekli maaşınızın yanı sıra, birikimlerinizi de göz önünde bulundurun.
8. Sağlık sigortası yaptırın
Emeklilikte, sağlık hizmetlerine erişiminiz daha kısıtlı olabilir. Bu nedenle, emeklilikte de sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeniz için sağlık sigortası yaptırın.
