TÜRKİYE
Emekli Aylığı İçin Boşanma Dolandırıcılığı: 4 Binden Fazla Kişi Haksız Yolla Aylık Alıyor
Türkiye’de, ailesinin emekli aylığını alabilmek için 4 bin 387 kişi, sahte boşanma yöntemine başvurarak Sosyal Güvenlik Kurumu’nu (SGK) dolandırdı. Yapılan denetimler sonucunda sahte boşanan kişilerin aylıkları kesildi ve ödemeler geriye dönük olarak tahsil ediliyor.
Son denetlemelerde, eşiyle kağıt üzerinde boşanmış görünen ancak hâlâ birlikte yaşayan kişilerin emekli aylıklarının kesildiği ortaya çıktı. Yasalar gereği, vefat eden emekli babanın aylığının yüzde 75’i eşine kalırken, evli olan kızı da babasının aylığının yüzde 25’ini alabilmek için kağıt üzerinde boşanmış gibi gösteriliyor. Bu durumda, kızına da aylık bağlanınca dul eşin aylığı yüzde 75’ten yüzde 50’ye düşüyor. Aylığı azalan anne ise muvazaalı boşanma yapan kızını ihbar edebiliyor. Kardeşler arasında da benzer şekilde ihbarlar ve şikayetler yaşanabiliyor.
152 Bin Denetim Gerçekleştirildi
Sosyal Güvenlik Denetmenleri Derneği (SGDD) yetkililerine göre, muvazaalı boşanma ile haksız emekli aylığı alan kişiler, çoğunlukla anneleri veya kardeşleri tarafından yapılan ihbarlar sayesinde tespit ediliyor. Komşuların da bazı ihbar ve şikayetlerde rol oynadığı belirtiliyor. Muvazaalı boşanmanın kanıtlanması için adreslerde denetimler yapılmaktadır. Geçen yıl sosyal güvenlik denetmenleri, 152 bin 596 işyerinde denetim gerçekleştirdi ve bu denetimlerde 52 bin 642 işçi çalıştıran bin 251 kayıt dışı işletmeyi tespit etti. Ayrıca, 2 bin 513 sahte işyeri ve 124 bin 373 sahte sigortalı belirlendi. Bu denetimler sonucunda 3 milyar liralık kamu zararı önlenmiş oldu. Kaçak göçmen çalıştıran işyerlerine ise her bir gün için 30 bin lira ceza uygulanıyor.
Bağımsız ve Tarafsız Denetim Şart!
SGDD görevlileri, ülke genelinde il müdürlüklerine bağlı çalışan sosyal güvenlik denetmenlerinin SGK merkez teşkilatına bağlanmasını talep etmektedir. Denetmenlerin merkezde oluşturulacak grup başkanlıkları altında örgütlenmeleri halinde, bağımsız ve tarafsız denetimin daha iyi sağlanacağı belirtilmektedir. Ayrıca, denetmenler SGK müfettişleriyle arasındaki maaş uçurumunun giderilmesini talep etmektedir. Türkiye’de kayıtlı göçmen sayısının 3 milyon olduğu, ancak çalışma izni olan ve istihdam edilenlerin sayısının sadece 168 bin olduğu ifade edilmektedir. Bu durum, göçmenlerin kayıt dışı istihdamının önemli bir sorun olduğunu gözler önüne sermektedir. Yetkililer, cezalara rağmen göçmen işçiliğinin devam ettiğini vurgulamaktadır.
Sahte boşanma yoluyla emekli aylığı dolandırıcılığına karşı mücadelede yapılan denetimlerin önemli sonuçlar doğurduğu görülmektedir. Ancak bağımsız ve tarafsız denetimin daha etkin hale getirilmesi, ihbar mekanizmalarının güçlendirilmesi ve kayıt dışı istihdamla mücadelede daha etkili adımlar atılması gerekmektedir. Bu sayede toplumun kaynaklarının korunması ve emekli aylığı gibi sosyal güvenlik haklarının haksız yollarla kullanılmasının önüne geçilebilir.
