Türkiye
’30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü’ pek çok ülkede kutlandı
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda 14 Aralık 2022de Türkiyenin ana sunuculuğunda, 105 ülkenin ortak sunucu olduğu Sıfır Atık Kararının oy birliğiyle kabulüyle ilan edilen 30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Gününün yıl dönümü kapsamında New York, Roma, Brüksel, Viyana, Paris ve Gaboronda çeşitli etkinlik ve paneller düzenlendi. Etkinliklerde Emine Erdoğanın video mesajı yayınlandı. Videoda, bu yıl Uluslararası Sıfır Atık Gününün 3üncü yılının kutlandığını belirten Emine Erdoğan, bu seneki kutlamalar için Moda ve tekstilde sıfır atığa doğru temasını seçtiklerini ifade etti.
BM GENEL KURULUNDA ÖZEL ETKİNLİK
BM Genel Kurulunda 30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü dolayısıyla Moda ve tekstilde sıfır atığa doğru temasıyla özel etkinlik düzenlendi. Etkinlik, Türkiyenin BM Daimi Temsilciliği, Sıfır Atık Vakfı, BM Çevre Programı (UNEP) ve BM Habitat iş birliğiyle gerçekleştirildi. Üst düzey BM yetkilileri ile üye ülkelerin temsilcilerinin yer aldığı özel etkinlikte katılımcılar, Genel Kurul salonunun ön duvarının tümünü kapsayan görsel haritalamayla Sıfır Atık çalışmaları konusunda bilgilendirildi. Salonun duvarlarına yansıtılan görsel haritalama yöntemiyle, moda ve tekstil atıklarına ilişkin verilerin yer aldığı projeksiyon gösterisi yapıldı. Atık kirliliğini önleyin sloganıyla başlayan gösteride katılımcılara küresel atıkların 2050 yılında 3,8 milyar tona ulaşacağı, sadece plastik atıkların 400 bin ton olduğu, moda ve tekstil endüstrisinin her saniye bir kamyon kıyafet atığı oluşturduğu ve döngüsel modaya geçişin 2030a kadar 700 milyar dolar tasarruf sağlayabileceği anlatıldı. Etkinliğin ana konuşmasını, BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu Başkanı Emine Erdoğan yaptı.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de katılımcılara yaptığı konuşmada, “Moda, zehirli bir buz dağının yalnızca görünen kısmı. Atık sorunu, her sektörde mevcut. Her yıl insanlık, 2 milyar tondan fazla çöp üretiyor. Bu çöpler, nakliye konteynerlerine yerleştirilip uç uca dizilse aya kadar uzanıp geri dönecek kadar yer kaplar” diye konuştu.
Herkesin üzerine düşeni yapması gerektiğinin altını çizen Guterres, “Daha sağlıklı ve daha sürdürülebilir bir dünya inşa etme konusunda kararlı olalım” dedi.
KÜRESEL BİR ÇABAYA DÖNÜŞTÜ
Türkiyenin Roma Büyükelçiliği ve BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) iş birliğinde Uluslararası Sıfır Atık Günü başlıklı panel düzenlendi. FAOnun Romadaki Genel Merkezinde düzenlenen panele, Roma Büyükelçisi Elif Çomoğlu Ülgen, FAO Gıda Sistemleri ve Gıda Güvenliği Bölümü Direktör Yardımcısı Divine Nganje Njie, FAO İklim Değişikliği-Biyoçeşitlilik-Çevre Bölümü Direktör Yardımcısı Piedad Martin, Dünya Gıda Programı (WFP) Çevresel Sürdürülebilirlik Yöneticisi Andy Cole, Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) Çevre, İklim, Cinsiyet ve Sosyal Katılım Bölümü Direktörü Juan Carlos Mendoza katıldı. Büyükelçi Ülgen, “Emine Erdoğanın himayesinde Sıfır Atık Hareketi ulusal bir girişimden, gerçek anlamda küresel bir çabaya dönüştü” diyerek, bu girişimle daha temiz ve daha kaynak verimli dünyaya katkıda bulunan politikaların ve projelerin teşvik edilmesinde önemli ilerlemeler kaydedildiğini dile getirdi.
FAO Gıda Sistemleri ve Gıda Güvenliği Bölümü Direktör Yardımcısı Njie de Emine Erdoğanın mesajının Sıfır Atık konusunda ilham verici olduğunu söyledi. WFP Çevresel Sürdürülebilirlik Yöneticisi Cole, Emine Erdoğanın başlattığı bu girişimin önemli ve Türkiyenin de WFPnin önde gelen destekçisi olduğunu dile getirdi.
TÜRKİYE, DÜNYA ÇAPINDA ÖRNEK TEŞKİL EDİYOR
Türkiyenin Avrupa Birliği (AB) nezdinde Daimi Temsilcisi Büyükelçi Faruk Kaymakcının ev sahipliğinde Brükselde düzenlenen etkinlikte, FAO AB ve Belçika İrtibat Ofisi Direktörü Raschad Al-Khafaji, Brezilyanın AB Büyükelçisi Pedro Miguel da Costa e Silva, AB Komisyonu Çevre Genel Müdürlüğü Direktörü Aurel Ciobanu-Dordea, BM Çevre Programı Brüksel Ofisi Başkanı Veronika Hunt Safrankova ve Avrupa Giyim ve Tekstil Konfederasyonu (Euratex) Genel Direktörü Dirk Vantyghem konuşmacı olarak yer aldı. Konuşmacılar, Emine Erdoğanın video mesajında sunduğu verilere ve bu yıl tekstil sektörüne odaklanılmasının önemine dikkat çekerek, Türkiyenin Sıfır Atık konusundaki çalışmalarının dünya çapında örnek teşkil ettiğini vurguladı.
SIFIR ATIK, EKOSİSTEMİ ETKİLEYEN KÜRESEL BİR HUSUS
Avusturyada BM Viyana Ofisinde, Türkiyenin BM Viyana Ofisi Daimi Temsilciliği, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ve Macaristanın BM Viyana Ofisi Daimi Temsilciliği iş birliği ile Uluslararası Sıfır Atık Günü dolayısıyla program düzenlendi. Programa, Türkiyenin BM Viyana Ofisi Nezdinde Daimi Temsilcisi Büyükelçi Levent Eler, Macaristanın BM Viyana Ofisi Nezdinde Daimi Temsilcisi Büyükelçi Ferenc Dancs, UAEA Başkan Yardımcısı ve Teknik İşbirliği Departmanı Müdürü Hua Liunun yanı sıra davetliler katıldı. Programın moderatörlüğünü üstlenen Türkiyenin BM Viyana Ofisi nezdindeki Daimi Temsilcisi Büyükelçi Eler, Sıfır Atık konusunun küresel bir husus olduğunu belirterek, toplumları, ekonomileri ve ekosistemi etkilediğine işaret etti. Eler, Türkiyenin bu yılki Sıfır Atık etkinliklerinin merkezinde tekstil ve moda sektöründe yaşanan israf ve atık hususunu öncelediğini kaydederek, bu bağlamda Emine Erdoğanın New Yorktaki BM merkezinde düzenlenen çeşitli etkinliklerde bu hususa dikkat çektiğini anlattı. UAEA Başkan Yardımcısı ve Teknik İşbirliği Departmanı Müdürü Hua Liu da ajansın bu alanda yaptığı çalışmalara değinerek, Türkiyenin Sıfır Atık alanındaki girişim ve çabalarından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
PARİSTE DİJİTAL SERGİ AÇILDI
Fransanın başkenti Pariste de Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütünün (OECD) Genel Merkezinde 30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü temalı dijital sergi açıldı. Türkiyenin OECD Daimi Temsilcisi Esen Altuğun ev sahipliğinde düzenlenen dijital serginin açılışına OECD Çevre Direktörü Jo Tyndall, OECD üye ülkelerinin daimi temsilcileri ve OECD bünyesinde çalışan davetliler katıldı. Emine Erdoğanın video mesajının yayınlandığı serginin açılışında konuşan Altuğ, OECD Çevre Direktörlüğü iş birliğiyle Uluslararası Sıfır Atık Günü konusunda farkındalığı artırmayı hedeflediklerini belirtti. Türkiyenin Sıfır Atık serüveninin 2017de Emine Erdoğanın himayesinde başladığını hatırlatan Altuğ, BM Genel Kurulunun 2022de 30 Martı Uluslararası Sıfır Atık Günü ilan ettiğini vurguladı. Bu yıl Uluslararası Sıfır Atık Gününün Moda ve tekstilde sıfır atığa doğru teması altında kutlandığına işaret eden Altuğ, “Bu bağlamda modanın başkenti olan Pariste bu etkinliğe ev sahipliği yapmak daha da anlamlı” dedi.
Moda ve tekstilde atıkların azaltılması ve döngüsel ekonomiye dayalı çözümler üretilmesi gerektiğine dikkati çeken Altuğ, “Her yıl dünya genelinde 92 milyon ton tekstil atığı oluşuyor. Bu, her saniye kıyafet dolu bir çöp kamyonunun yakılması veya çöpe atılmasıyla eş değer. Her yıl dünya genelinde tüketiciler, genellikle birkaç kez giydikten sonra yaklaşık 460 milyar dolar değerinde kıyafeti çöpe atıyor” ifadelerini kullandı.
TÜRKİYENİN LİDERLİĞİNE TEBRİK
OECD Çevre Direktörü Tyndall, etkinliğe daveti için Altuğa teşekkür ederek, Sıfır Atık konusunda Türkiyenin girişimini ve liderliğini takdir ettiğini belirtti. Tyndall, hızlı modanın (fast fashion) birçok açıdan eleştirilmesi gerektiğini ifade ederek, “Plastik içermeyen bir kıyafet almanın neredeyse imkansız olduğunu fark edince gerçekten şaşırdım ve dehşete düştüm” dedi.
Büyük çapta ham madde tüketiminin ciddi çevre sorunlarına neden olduğunu vurgulayan Tyndall, bu sorunların önüne geçmek için döngüsel ekonomi modeline yönelmenin önemine değindi.
Atık yönetimi konusunda farkındalığın artırılmasını hedefleyen sergi kapsamında tekstil atıkları ve okyanuslardaki plastik kirliliği gibi Sıfır Atık temalı kısa filmler, OECD Merkez Binası girişindeki sergi alanında yer alan 3 dijital ekranda 4 Nisana kadar gösterilecek.
TÜRKİYENİN GABORON BÜYÜKELÇİLİĞİNE TEŞEKKÜR
Güney Afrika ülkesi Botsvananın başkenti Gaboronda da 30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü çerçevesinde Türkiyenin Gaboron Büyükelçiliği tarafından etkinlik düzenlendi. BM Botsvana Mukim Temsilciliği iş birliğiyle düzenlenen etkinliğe Botsvana Çevre ve Turizm Bakanlığı Daimi Müsteşar Yardımcısı Prof. Dr. Patricia Mogomotsi, Çevre ve Turizm Bakanlığında Çevre Direktörü Frank Molaletsi, Uluslararası İlişkiler Bakanlığı Çok Taraflı İşler Genel Müdür Yardımcısı Dr. Edgar Sisa, BM Mukim Temsilcisi Vekili ve Dünya Sağlık Teşkilatı Temsilcisi Dr. Fabian Ndenzako, FAO Temsilcisi Carla Mucavi, kordiplomatik duayeni Angola Büyükelçisi ile Cezayir, Brezilya, Çin, Ukrayna, Zimbabve ve Zambiya büyükelçileri, kordiplomatik BM temsilcileri, Botsvana Üniversitesi ve Botho Üniversitesi öğrencileri, sivil toplum ve atık yönetimi alanında çalışan özel sektör temsilcileri katıldı. Türkiyenin Gaboron Büyükelçisi Ahmet İdem Akay, etkinlikte yaptığı konuşmada, Emine Erdoğanın öncülüğünde başlatılan Sıfır Atık Girişimi ve Küresel İyi Niyet Beyanı ile ilgili bilgi verdi.
Daimi Müsteşar Yardımcısı Mogomotsi, ülkesinin atık yönetimi politikaları konusunda bilgi vererek, 2036 Vizyonu ile 2021de kabul edilen Entegre Atık Yönetimi Politikası kapsamında hem insanların hem de çevrenin refahı için atıklarını daha iyi yönetmeye kararlı olduklarını ifade etti. Mogomotsi, Botsvanada sürdürülebilirlik ve temiz alanların yaratılması çabalarına katkı sağlayan etkinlik için Türkiyenin Gaboron Büyükelçiliğine teşekkür etti.
Ayrıca, Uluslararası Sıfır Atık Günü, BM Cenevre Ofisi, BM Nairobi Ofisi ve UNESCO (Paris) Genel Merkezindeki etkinliklerle geçen hafta kutlanmıştı.
