Politika
Türkiye’nin Afrika’da genişleyen diplomatik ağı her alanda kazanç sağladı
Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından alınan bilgiye göre; Türkiyenin Afrika kıtasında genişleyen diplomatik ağı, her alanda atılım yapılmasını sağladı. Türkiyenin 2002 yılında 12 olan Afrikadaki büyükelçilik sayısı, 2024 yılında 44e yükseldi. Buna karşılık olarak, Afrika ülkeleri de Türkiyede büyükelçiliklerini artırdı. 2008de 10 olan Ankaradaki Afrika büyükelçiliklerinin sayısı 2024 yılında 38e yükseldi. Türkiyenin diplomatik temsilciliklerinin sayısındaki artış siyasi, ekonomik ve kültürel alanlar başta olmak üzere her alanda başarıyı getirdi.
SİYASİ TEMASLAR ARTTI
Türkiyenin diplomatik temsilciliklerinin sayısındaki artışla beraber, resmi temaslar arttı. Son 5 yıllık dönemde yapılan karşılıklı üst düzey ziyaretlerin sayısı 500ü aştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, görev süresi boyunca 31 Afrika ülkesine 53 ziyaret gerçekleştirirken, Kıtayı en fazla ziyaret eden lider konumunda. Türkiyenin Afrika ülkeleriyle yaptığı anlaşmaların sayısı, büyükelçiliklerin sayısının artmasından sonra büyük artış sağladı. Türkiye bugüne kadar; Afrikadan 49 ülke ile ticari ve ekonomik iş birliği anlaşması, 32 ülke ile yatırımların karşılıklı teşviki ve korunması anlaşması, 17 ülke ile çifte vergilendirmenin önlenmesi anlaşması, 35 ülke ile askeri çerçeve anlaşması, 21 ülke ile askeri eğitim iş birliği anlaşması, 29 ülkeyle savunma sanayi iş birliği anlaşması imzaladı. 49 Afrika ülkesiyle iş konseyi kuruldu.
TİCARET HACMİ 9 KAT ARTTI
Büyükelçiliklerin açılması ticaretin büyümesini de sağladı. Türkiyenin 2002 yılında Afrikayla ticaret hacmi 4,3 milyar dolar düzeyinde iken 2024 yılı sonu itibarıyla 36,6 milyar dolara yükselerek yaklaşık 9 kat arttı. Türkiyenin Afrikadaki yatırımları 2003te 67 milyon dolar iken 2024te 10 milyar dolara ulaştı. Türk müteahhitleri, büyükelçiliklerin katkılarıyla 2024 yılı sonu itibarıyla Afrikada toplam 97 milyar dolar değerinde 2 bin 31 proje üstlenmiş durumda.
Türkiye’nin resmi ihracat finansman kuruluşu Türk Eximbank, Afrika Finans Kuruluşunun (AFC) daveti üzerine, 2023 yılı Aralık ayında AFCnin Afrika dışından ilk sermayedarı haline geldi. Türk Hava Yolları, kıtada 41 ülkede 62 şehre sefer düzenliyor.
AFRİKALI ÖĞRENCİ SAYISI 6 KAT ARTTI
Türkiye burslarından faydalanan Afrikalı öğrenci sayısı da 6 kat arttı. 2024 yılı sonu itibarıyla 62 bin civarı Afrikalı öğrenci Türkiyede yüksek öğrenimine devam ediyor. 2000li yılların başında Afrika kıtasında TİKA temsilciliği bulunmazken, bugün 22 faal temsilcilik bulunuyor. 18 Yunus Emre Türk Kültür Merkezi, 15 Afrika ülkesinde çalışmalar yürütüyor. Türkiye Maarif Vakfı, 27 Afrika ülkesinde 230dan fazla kurumuyla 25 bin civarında öğrenciye eğitim veriyor. Türkiye; Somali, Sudan ve Nijerde sırasıyla Mogadişu Recep Tayyip Erdoğan Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nyala Hastanesi ve Nijer Türkiye Dostluk Hastanesinin kurulmasına öncülük etti.
Türkiye, Afrika boynuzu bölgesinde güvenilir bir aktör olarak bölgenin barışı ve istikrarı için girişimlerini de sürdürüyor. Bu kapsamda Türkiye, Somali Federal Hükümeti ile Somaliland bölgesel yönetimi arasındaki görüşmelerde 2013 yılından beri kolaylaştırıcı rol üstlendi. Ayrıca, Etiyopya ve Somali arasında Temmuz 2024te Türkiyenin başlattığı arabuluculuk girişimi olan Ankara Süreci kapsamında taraflarla görüşmeler gerçekleştirildi. Bu çerçevede, Cumhurbaşkanı Erdoğanın daveti üzerine 11 Aralık 2024 tarihinde Ankarada yapılan görüşmelerde Ankara Bildirisi imzalandı.
