Türkiye
Sümela’da fresklere kazınan isimler silinecek Â
TRABZON’un Maçka ilçesinde 6 yıl süren restorasyon çalışmalarının ardından ziyarete açılan tarihi Sümela Manastırı’nda, 14 restoratör ve kimyagerden oluÅŸan grubun iÄŸne ile kuyu kazar gibi analiz yaptığı ve su yollarını deÄŸiÅŸtirerek, onardığı fresklere kazınan aÅŸk ilanları ile isimlerin silinmesi için çalışma baÅŸlatıldı. Ä°l Kültür ve Turizm Müdürü Tamer ErdoÄŸan, “Nasıl bir cerrah, ameliyat yaparken, hastasına çok titizlikle davranıyorsa uzman ekip de o hassasiyetle çalışmalarını yürütüyor. DoÄŸal ÅŸartlar ve insan faktöründen dolayı tahrip olan fresklerin düzeltmesi zaman alacak” dedi.
Türkiye’nin önemli tarihi ve inanç mekanlarından, yerli- yabancı binlerce turistin ziyaret ettiÄŸi, UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’nde yer alan, Trabzon’un Maçka ilçesi KaradaÄŸ eteklerindeki Sümela Manastırı’nda; kaya düşme riskine karşı çevre düzenlemesi, kayalıkların jeolojik ve jeoteknik bakımdan araÅŸtırılması ile güçlendirilmesi çalışması yürütüldü. Kapatılan manastırda endüstriyel daÄŸcılar, taÅŸ düşmelerine karşı yamaçları çelik aÄŸlarla örüp, güçlendirdi. Restorasyon ekibi de iç alanlarda çalışma yaptı. Çelik aÄŸların yamaca serildiÄŸi ‘bohçalama’ sistemi ile korunan manastır, tamamlanan restorasyon çalışmalarının ardından 6 yıl yıl sonra tüm alanları ile ziyarete açıldı.
KAZINAN YAZILAR İÇİN ÖZEL ÇALIÅžMAÂ
Manastırdaki restorasyon sırasında saklı mekanlar da gün yüzüne çıkarıldı. Ana Kaya Kilisesi’nin sağında yer alan 10 ÅŸapel, çan kulesi, misafirhane, keÅŸiÅŸ ve öğrenci odaları, mahzen ve benzeri yapılar, manastır tarihinde ilk kez ziyarete açıldı. Ä°nce restorasyon kapsamında sızan yüzey suları nedeniyle tahrip olan fresklerde de çalışma yürütüldü. 14 restoratör ve kimyagerden oluÅŸan grubun iÄŸne ile kuyu kazar gibi analiz yaptığı ve su yollarını deÄŸiÅŸtirerek, onardığı fresklere kazınan aÅŸk ilanları ile isimlerin silinmesi için çalışma baÅŸlatıldı. Fresklere kazınan yazılar, özel çalışma ile silinecek.  Â
‘DÃœZELTMESÄ° ZAMAN ALACAK’
Ä°l Kültür ve Turizm Müdürü Tamer ErdoÄŸan, fresklerin onarımı için titiz çalışma yapılacağını belirterek, “Manastırda ÅŸimdi sıra çevre düzenlemeleri, ışıklandırma ve en önemlisi fresklerde yapılacak olan çalışmalara geldi. Freskler tahrip olmuÅŸ durumda. Kültür ve Turizm Bakanlığı’mızın uzman bir ekibi var. Ä°stanbul, Trabzon, Gaziantep ve Ankara’dan gelen uzman ekibin yaptığı titiz çalışmalarda fresklere müdahalede bulundular. Bu çok hassas bir çalışma. Nasıl bir cerrah, ameliyat yaparken, hastasına çok titizlikle davranıyorsa uzman ekip de o hassasiyetle çalışmalarını yürütüyor. DoÄŸal ÅŸartlar ve insan faktöründen dolayı tahrip olan fresklerin düzeltmesi zaman alacak. Uzman ekiplerimiz sadece yaz aylarında çalışabiliyor. Yaz mevsimi de bölgede kısa olduÄŸu için çalışmalar, ziyaretçilerin gözle görebileceÄŸi bir düzeyde olmuyor. En belirgin çalışma, manastır içindeki Meryem Ana-Çocuk Ä°sa figürü üzerinde yapılan çalışma. Figürün sol tarafında çalışma bitti saÄŸ tarafıysa; henüz iÅŸlem görmedi. Freskleri de gün yüzüne çıkartıp, ziyaretçilere sunacağız” diye konuÅŸtu.
Manastırı ziyarete gelen Halide TaÅŸtan, “Manastırı ziyarete geldik ama maalesef içindeki duvar resimleri harap olmuÅŸ halde. Ãœzerlerine isimler yazmışlar, figürlerin yüzlerini oymuÅŸlar. Çok üzücü bir durum. Sadece Türk isimleri yok burada. Yurt dışından gelen yabancı ziyaretçilerinde isimleri de var. Duvarda insanların isimlerini deÄŸil de buranın tarihi dokusunu yansıtan resimleri görmeyi çok isterdik” dedi.
Harika AkdaÄŸ ise “BaÅŸka bir ÅŸehirden sırf burayı görmek için geldik. Manastır, çok güzel bir yer. Ama manastırın tarihi dokusunu bize gösteren freskler, harap olmuÅŸ halde. Erol, Tarık gibi isimleri kazıyarak yazmışlar. Çok kötü ve üzücü bir durum. Ä°nsanlar daha da bilinçli olmalı. Tarihi eserlere dokunmamalı ve onları bozmamalı” diye konuÅŸtu.