Emeklilik
SGK Az Önce Duyurdu; Emeklilikte O Koşul Değişti
Son gelişmeleri kaçırmamak için Google News sayfamızı takip edin. Butona tıkladıktan sonra açılan sayfanın sağ üst tarafında yer alan yıldızlı "Takip Et" simgesine dokunmanız yeterlidir.
Takip Et
Milyonlarca çalışanın hayali olan emekliliğe giden yolda, bazı meslekler için adeta bir “hızlı geçiş” kapısı bulunuyor. Ağır ve yıpratıcı işlerde çalışanlara tanınan ve kamuoyunda “yıpranma payı” olarak bilinen bu özel hak, hem prim günlerini artırıyor hem de emeklilik yaşını yıllarca öne çekiyor. Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş, binlerce çalışanın hayatını değiştiren bu sistemin şifrelerini açıkladı. İşte 5 yıla varan erken emekliliğin detayları ve o kritik meslek listesi.
Yıpranma Payı Tam Olarak Nedir? (İki Altın Kural)
Teknik adıyla “fiili hizmet süresi zammı,” devletin zorlu koşullarda çalışan vatandaşlarına sağladığı bir ayrıcalıktır. Bu sistemin çalışanlara iki temel faydası var:
- Daha Fazla Prim Günü: Yıpratıcı bir işte çalıştığınız her 360 gün için, mesleğinize göre 60, 90, hatta 180 gün ekstra prim günü kazanırsınız. Bu, prim eksiğinizi daha hızlı tamamlamanızı sağlar.
- Daha Erken Emeklilik Yaşı: Kazandığınız bu ek prim günlerinin yarısı, toplamda 3 yılı geçmemek şartıyla, emeklilik yaşınızdan düşülür. Yani 60 yaşında emekli olacaksanız, bu hak sayesinde 57 yaşında emekli olabilirsiniz.
Hangi Meslekler Bu Altın Bileziğe Sahip?
SGK’nın belirlediği ve zamanla kapsamı genişletilen bu hak, pek çok farklı sektörü içeriyor. İşte yıpranma payından yararlanabilen meslek gruplarından bazıları:
- Madencilik ve Yeraltı İşleri: En yüksek yıpranma payına sahip mesleklerin başında geliyor.
- Sağlık Çalışanları: Doktorlar, hemşireler, ebeler, acil tıp teknisyenleri ve diğer sağlık personeli.
- Asker ve Polisler: Türk Silahlı Kuvvetleri ve Emniyet Genel Müdürlüğü personeli.
- Basın ve Gazetecilik Çalışanları: Basın kartı taşıyan gazeteciler.
- Ceza İnfaz Kurumu Personeli: Gardiyanlar ve diğer görevliler.
- İtfaiye ve Yangın Söndürme İşleri: Hayatlarını riske atan itfaiyeciler.
- Demir-Çelik Fabrikaları ve Dökümhaneler: Ağır sanayide çalışanlar.
- Cıva, Kurşun, Asit Üretimi: Kimya sektörünün zorlu alanlarında çalışanlar.
- Cam Fabrikaları ve Atölyeleri: Yüksek ısıda çalışanlar.
- Demir Yolları ve Gemi Adamları: Makinistler, gemi çalışanları.
Listenin tamamı için e-Devlet üzerinden hizmet dökümünüzü kontrol ederek kendi durumunuzu netleştirebilirsiniz.
Hesaplama Nasıl Yapılıyor? 5 Yıl Nasıl Kazanılıyor?
SGK Uzmanı İsa Karakaş’ın altını çizdiği gibi, hesaplama oldukça basittir. Örneğin, yılda 90 gün yıpranma hakkı olan bir meslekte 20 yıl çalışan bir kişi:
- Ek Prim Kazancı: 20 yıl x 90 gün = 1800 gün ek prim kazanır. Bu da tam 5 yıl demektir.
- Yaştan İndirim: Kazandığı 1800 günün yarısı olan 900 gün (2,5 yıl), emeklilik yaşından düşülür.
Bu sayede çalışan, hem 5 yıl fazladan prim gününe sahip olur hem de yaşıtlarından 2,5 yıl önce emeklilik hakkı elde eder. Kazanılan bu sürelerin emekli ikramiyesine de olumlu yansıdığını unutmamak gerekir.
Ağır Engelli Çocuğu Olan Anneler İçin Özel Ayrıcalık
Sosyal güvenlik sistemi, sadece mesleği yıpratıcı olanları değil, hayatın zorluklarıyla mücadele eden anneleri de unutmuyor. Ağır engelli veya başkasının bakımına muhtaç çocuğu bulunan sigortalı annelerin, 2008 sonrası çalıştıkları prim günlerinin dörtte biri, toplam primlerine ekleniyor. Bu eklenen süre, aynı zamanda emeklilik yaşından da indiriliyor.
Bu düzenleme, yıpranma payı gibi, annelere daha erken emekli olma imkânı sunan çok değerli bir sosyal haktır.
Bizi Takip Edin, Gelişmelerden Haberdar Olun!…
KAYNAK: HABER MERKEZİ
