Türkiye
Rize’de maÄŸarada ‘pileki taşı oymacılığı’ kursu


RÄ°ZE’de içi oyulup, çanak ÅŸekline getirilerek ekmek baÅŸta olmak üzere çeÅŸitli yemekleri piÅŸirmede kullanılan taÅŸlarının çıkarılmasıyla oluÅŸan Pileki MaÄŸarası’nda ‘taÅŸ oymacılık’ kursu açıldı. Pileki taşı geleneÄŸinin son ustalarından Mustafa Yılmaz (73), kursta 12 kiÅŸiye pileki taşı oymacılığı eÄŸitimi veriyor.
Ä°yidere ilçesinde Kaymakamlık ve Halk EÄŸitim Merkezi Müdürlüğü tarafından içi oyulup, çanak ÅŸekline getirilerek ekmek baÅŸta olmak üzere çeÅŸitli yemekleri piÅŸirmede kullanılan ve pileki adının verildiÄŸi taşın çıkarılmasıyla oluÅŸan Pileki MaÄŸarası’nda, ‘taÅŸ oymacılığı’ kursu açıldı. Pileki taşının son ustalarından Mustafa Yılmaz’ın verdiÄŸi kursa katılan 12 kiÅŸiye maÄŸaradan taÅŸ çıkarma eÄŸitimi veriliyor. Kursiyerler, maÄŸarada kazmalarla pileki taşının etrafını oyuyor, çıkardıkları taşı el işçiliÄŸiyle oyup kullanılabilir hale getiriyor.
‘YOK OLMAYA YÃœZ TUTMUÅž GELENEĞİ YAÅžATACAÄžIZ’
Ä°yidere ilçesindeki Pileki MaÄŸarası’nı gezen Rize Valisi Kemal Çeber, taşın üretim aÅŸamalarıyla ilgili bilgi aldı. Vali Çeber, “Pileki taşı üretenler neredeyse bu iÅŸi tamamen bırakmıştı. Sahip çıkılması gereken ve ilimiz için çok önemli bir miras olduÄŸunu düşünüyoruz. Bu iÅŸin ustalarına ulaÅŸtık. Rize’de bulunan maÄŸarada insanlar yüzlerce yıl pileki taşı üretmiÅŸ. Burada üretilen taÅŸlar birçok insanın ekmek kapısı oldu. Pileki taşı içerisinde ekmek baÅŸta olmak üzere her türlü yemek piÅŸirilebiliyor. Biz de ÅŸimdi kaybolmaya yüz tutan bu geleneÄŸi yeniden yaÅŸatabilmek için burada yeni ustalar yetiÅŸtireceÄŸiz. Pileki taşına coÄŸrafi iÅŸaret almak için son aÅŸamaya da geldik. Bu çalışmalarla beraber yok olmaya yüz tutmuÅŸ bir geleneÄŸi yaÅŸatacağız” dedi.
‘BAÅžKALARININ DA ÖĞRENMESÄ° ÅžART’
Pileki taşı ustası Mustafa Yılmaz, çalışmayı anlatarak, “Her taÅŸtan pileki olmuyor, önce uygun taşı belirliyorsun. Sonra tekniklerine uygun olarak taşı kazmayla oyarak çıkartıyorsun. MaÄŸaradan bu taşı aldıktan sonra dışarıya çıkıyor ve orada taşın içini oyarak pileki taşı haline dönüştürüp kullanıma hazır hale getiriyoruz. Bu geleneÄŸin devam edebilmesi için baÅŸkalarının da öğrenmesi ÅŸart. Kursiyerlerimize bu iÅŸin inceliklerini öğreterek pileki taşını gelecek nesillere aktaracağız. Pileki taşı ustası bir ben kaldım, bir de 83 yaşında bir büyüğümüz. Emek isteyen bir iÅŸ, pileki taşı çıkarmaya artık bizim gücümüz yetmiyor. O yüzden genç arkadaÅŸlarla yola devam edeceÄŸiz” diye konuÅŸtu.
‘ZOR AMA ÃœSTESÄ°NDEN GELECEĞİM’
Pileki taşı oymacılığı eÄŸitimi alan Selahattin GündoÄŸdu (26), “Bizim yöremizde mutfaklarda çok eskilerden beri kullanılan bir taÅŸ. Nasıl yapıldığını hep merak etmiÅŸtim. Kurs açıldığını duyunca geldim, katıldım. Hem öğreniyorum hem de unutulmaya yüz tutmuÅŸ bir geleneÄŸi yaÅŸatıyor olmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Biraz zor ve zahmetli bir iÅŸ ama üstesinden geleceÄŸim” ifadelerini kullandı.
