Güvenlik
RÄ°ZE Çay bahçelerinde ‘pasif drenaj’ heyelanları tetikliyor

RÄ°ZEde dik ve engebeli arazilerdeki çay bahçelerinde drenaj sistemlerinin aktif olmaması, heyelan potansiyelini artırıyor. Ormanların bilinçsizce çay bahçesine dönüştürülmesinin yanı sıra bakımsızlık nedeniyle tahrip olan drenaj sistemleri de heyelana davetiye çıkarıyor. Recep Tayyip ErdoÄŸan Ãœniversitesinden (RTEÃœ) Prof. Dr. Ayberk Kaya, “Yakın dönemde çaylık alana dönüştürülen sahaların birçoÄŸunda bu sistem yok. Heyelan riskine karşı aktif drenaj sistemi, hayati önemdedir” dedi.
Türkiyenin en fazla yağış alan ili Rizede; küresel iklim değişikliği kaynaklı artan lokal ve şiddetli yağışlar, eğimli arazi yapısı, yanlış yapılaşma, dere yatağındaki değişiklikler ve heyelan sahalarının tarım arazilerine dönüştürülmesinin yanı sıra ağaç kesimi de afetlere neden oluyor. Şiddetli yağışlarda, su tahliyesine yardımcı olması için bölgede özellikle çay bahçelerine kurulan drenaj sistemleri, olası heyelanların önüne geçilmesine etkin rol oynuyor. Kentte ilk çay tarımının yapıldığı yıllarda kurulan drenaj sistemlerinin zamanla bakımsızlık nedeniyle tahrip olması, heyelanlara davetiye çıkarıyor. Özellikle yaz aylarında kuraklık sonrası artan yağışlarla toprak tabakasının yumuşayıp, afet riski oluşturabileceğini belirten uzmanlar, su drenaj sistemlerinin aktif hale getirilerek yaygınlaştırılmasını öneriyor.
AKTİF DRENAJ SİSTEMİ, HAYATİ ÖNEMDEDİR
Uyarılarda bulunan RTEÃœ Heyelan AraÅŸtırmaları Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ayberk Kaya, drenaj sistemlerinin birçok çay bahçesinde bulunmadığını, heyelanların önlenmesine drenaj sisteminin önemli olduÄŸunu belirtti. Kaya, “1930lu yıllarda baÅŸlayan çay tarımında; çay bahçesine dönüştürülen arazilerde, koruma amaçlı su tahliye kanalları uygulandı. Bu kanalların çoÄŸu günümüzde aktif. Ancak yakın dönemde çaylık alana dönüştürülen sahaların birçoÄŸunda bu sistem yok. Heyelan riskine karşı aktif drenaj sistemi, hayati önemdedir” dedi.
VATANDAŞLARIMIZ BİLİNÇLİ OLMALIDIR
Kenar kazıları ve yol yapımının, sel ve heyelanlar konusunda etkin olabileceÄŸini kaydeden Prof. Dr. Kaya, “DoÄŸu Karadenizde dağınık yerleÅŸim yeri hakim olduÄŸu için vatandaÅŸlarımız yol ve kenar kazısı yapmadan önce konusunda uzman kiÅŸilere danışmaları gerekmektedir. Heyelan açısından riskli orman arazilerinin bilinçsizce çay bahçesine dönüştürülmesi heyelan oluÅŸumunu tetiklenmesine ciddi manada yol açmaktadır. Sel ve taÅŸkın konusunda vatandaÅŸlarımızın biraz daha bilinçli olmalıdır. TaÅŸkın riski taşıyan derelere sürüklenebilecek malzemelerin dere kenarlarına depolanmaması gerekmektedir” diye konuÅŸtu.
HABER- KAMERA: Mehmet Can PEÇE/RİZE,
