Türkiye
Prof. Dr. Sebe: Kas içine uygulanması gereken ilaçlar damar yoluyla verilmemeli
Son gelişmeleri kaçırmamak için Google News sayfamızı takip edin. Butona tıkladıktan sonra açılan sayfanın sağ üst tarafında yer alan yıldızlı "Takip Et" simgesine dokunmanız yeterlidir.
Takip Et
Covid 19 pandemisiyle sosyal medya aracılığıyla ev ve iş yerlerine gidilip uygulanabildiği yönündeki reklamlarla, grip ve soğuk algınlığı şikayeti yaşayanların tercihi haline gelen sarı serum uygulamaları, ünlü şarkıcı Metin Arolatın ölümünden sonra tekrar gündeme geldi. Son dönemde 13 Ocakta Afyonkarahisar’da grip şikayetiyle gittiği klinikte sarı serum uygulanan Mehmet Gündoğan (38), 17 Ocakta Adanada bir eczacı kalfasının taktığı sarı serum sonrası fenalaşan Selinay Yüksekbaş (22), 5 Şubatta ise İstanbulda evde sarı serum tedavisi alan Harun Bayramoğlu (64) yaşamını yitirdi.
ÇÜ Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı BaÅŸkanı Prof. Dr. Ahmet Sebe, sarı serum uygulamalarının sebep olduÄŸu ölümlerin alerji dışında hatalı uygulanmasından da kaynaklı olabileceÄŸine dikkati çekti. Tam donanımlı saÄŸlık kuruluÅŸları dışında bu uygulamanın yapılmaması gerektiÄŸinin altını çizen Prof. Dr. Sebe, “Bu sarı serumların bir standardı yok. Özellikle hastane dışında yapılan sarı serumların içerisinde ne olduÄŸunu hastalarımız bilmiyorlar. Parenteral denilen yani ağız yolu dışında kullanılan bazı ilaçların, yalnızca kas içerisine uygulanması gerekir. Mesela bazı antibiyotikler üzerlerinde de yazar; sadece kas içine uygulanabilir. Bunlar damardan verildiÄŸinde tehlikeli ciddi yan etkiler oluÅŸturabilir. Çünkü içerdiÄŸi moleküller, maddeler çok farklı. EÄŸer kiÅŸi kusuyor, ağızdan ilaç alamıyor ya da yazılan ilacın ağızdan alınan bir formülasyonu yoksa o kiÅŸilere mecburen damardan uygulanıyor. Bu da kesinlikle tam donanımlı bir saÄŸlık kuruluÅŸunda yapılmalıdır. Bir hastaya hekim dışında acil tıp teknisyeni, hemÅŸire, paramedik dahil herhangi bir saÄŸlık personelinin ilaç yazma yetkisi yoktur. Sarı serumların da mutlaka doktor gözetiminde ve doktor önerisiyle yapılması önemlidir” diye konuÅŸtu.
EV ORTAMINDAKÄ° UYGULAMANIN RÄ°SKLERÄ°
Prof. Dr. Sebe, ev ortamındaki serum tedavisinin taşıdığı riskleri ise şöyle anlattı:
“Bir alerjinin nerede, ne zaman ve nasıl olacağını biz hekimler dahi bilmiyoruz. Damardan verilen ilaç ya da serumlara karşı oluÅŸan reaksiyonları tanımak gerekiyor. Kalp yetmezliÄŸi mi, sıvı yüklenmesi mi, alerjik mi bunun tanınması lazım. Bunu tanıyacak ve müdahale edecek bir bilginiz yoksa iÅŸte orada ölümler yaÅŸanıyor. Bu nedenle tam donanımlı hastanelerde bu uygulamalar yapılmalıdır. Bu uygulama sonrası evde ya da baÅŸka yerlerde yaÅŸanan olumsuz bir durumda hastanın 4-5 dakika içerisinde en yakın saÄŸlık kuruluÅŸuna ulaÅŸtırılması gerekiyor. Özellikle anafilakside dakikalar içerisinde hastalar kaybedilebiliyor. Bu kiÅŸiler hastanede olduÄŸu zaman kırmızı alana çekip gerekli müdahaleyi yapabiliyoruz. Ayrıca biz hastanede bir hastaya damar yolu açtıysak onu eve giderken mutlaka kapatıp öyle taburcu ediyoruz. Çünkü dışarıda deÄŸiÅŸik ilaçlar ya da deÄŸiÅŸik maddeler alabilir. Bu yönüyle de ev ortamında serum tedavisinin kesinlikle olmaması gerekiyor.”
