EKONOMİ
Prim Eksikliği Olan Sigortalılar İçin Borçlanma ve İhya Fırsatı
2023 yılında yürürlüğe giren EYT düzenlemesi, yaklaşık olarak 2 milyon kişinin emeklilik hakkını elde etmesine olanak sağladı.
2023 yılında yürürlüğe giren EYT düzenlemesi, yaklaşık olarak 2 milyon kişinin emeklilik hakkını elde etmesine olanak sağladı. Bu düzenleme ile birlikte, prim eksikliği nedeniyle emekli olamayan birçok kişi de emeklilik hayallerine kavuştu.
Ancak, 2000 yılı ve sonrasında sigortalı olan ve prim eksikliği nedeniyle emekli olamayan kişilerin sayısı da oldukça fazla. Bu kişiler için borçlanma ve ihya gibi yöntemler, emeklilik için gerekli olan prim şartlarını tamamlamanın en önemli yollarından biri olarak öne çıkıyor.
Borçlanma ve İhya Nedir?
Borçlanma, sigortalılık süresi içerisinde yer almayan ve emeklilik için gerekli olan prim gün sayısını tamamlamak amacıyla, sigortalı olmayan sürelerin borçlanarak prime çevrilmesidir.
İhya ise, sigortalılık süresi içerisinde yer alan ancak prim ödenmeyen sürelerin, ödenmemiş prim tutarının ödenmesi suretiyle prime çevrilmesidir.
2024 Yılında Borçlanma ve İhya Tutarları Ne Kadar?
2024 yılı başında asgari ücretin brüt 13 bin 414 liradan 20 bin liraya yükselmesi ile birlikte, borçlanma ve ihya tutarları da yükseldi.
Buna göre, 1 Ocak 2024 tarihinden sonra borçlanma ve ihya başvurusunda bulunanlar, yeni asgari ücret üzerinden ödeme yapacaklar.
Doğum ve askerlik borçlanmasında en düşük tutar brüt asgari ücretin yüzde 32’si, yurt dışı borçlanmasında yüzde 45’i, ihyada ise yüzde 34.5’i oluyor.
Borçlanma ve İhya İçin Başvuru Süreleri
Borçlanma ve ihya başvuruları, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) yapılıyor. Başvurular, ilgili belgelerin tamamlanmasının ardından SGK tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılıyor.
Borçlanma ve ihya başvurularında, başvuru tarihinin yanmaması ve zamlı ödeme yapmak zorunda kalmamak için tebligat tarihinden itibaren 1-3 aylık bir süre bulunuyor.
Askerlik ve doğum gibi hizmet borçlanmalarında ödemenin tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içinde yapılması gerekiyor. Yurt dışı borçlanmalarında ve Bağ-Kur ihyasında ise 3 aylık süre var.
Sonuç
Prim eksikliği nedeniyle emekli olamayan sigortalılar için borçlanma ve ihya, emeklilik için önemli bir fırsat sunuyor. Ancak, bu fırsattan yararlanmak isteyenlerin, borçlanma ve ihya tutarlarını ve başvuru sürelerini dikkatle incelemesi gerekiyor.
