Dünya
Mars’ta ilk kez gök gürültüsü kaydedildi
Marsta görev yapan NASAnın ‘Perseverance’ keşif aracı, Kızıl Gezegende ilk kez elektrik deşarjlarını (şimşekleri) kaydetti. İki Mars yılı süren gözlemde 55 kez şimşek izi yakalandığı belirtildi.
Fransadaki Toulouse Üniversitesinden gezegen bilimci Baptiste Chide liderliğindeki ekip, ‘Perseveranceın ses verileri ile elektromanyetik parazit kayıtlarını inceledi. İncelemede, 55 elektrik deşarjı olayı tespit edildi. İlk olarak mikrofon, elektrik deşarjının kablolara karışmasıyla oluşan ani bir elektronik ses kaydedildi. Kaydedilen yedi olayın sonunda ise elektrik deşarjının etrafındaki havayı ısıtıp aniden genişletmesiyle oluşan küçük bir sonik patlama yani gök gürültüsü duyuldu. Yapılan gözlemler, sadece atmosferde yüksek toz konsantrasyonunun tek başına elektrik üretmeye yetmediğini gösterdi. Kayıtların büyük çoğunluğu şiddetli rüzgarların ve toz fırtınası cephelerinin yaşandığı anlarda gerçekleşti.
Uzmanlar, bu keşfin iki önemli sonucu olduğunu açıkladı. Öncelikle, artık Marsta elektrik deşarjlarının olduğu bilindiği için, gelecekteki Mars keşif teknolojileri bu elektrik boşalmalarından korunacak şekilde tasarlanacak. İkinci olarak, Dünya’da yaşamın ortaya çıkışında şimşeğin önemli bir rolü olduğu varsayılıyor. Eğer Marsta da şimşek varsa, astrobiyologlar bu faktörü olası yaşam ihtimali hesaplarına dahil edebilecekler. Araştırmacılar, bu çalışmanın Mars atmosferi için yeni bir araştırma alanı açtığını ve atmosferdeki elektriksel olaylar ile bunların sonuçlarını hesaba katacak yeni modellerin geliştirilmesini teşvik ettiğini bildirdi.