Ekonomi
Mahfi Eğilmez’den Çarpıcı Asgari Ücret Tahmini: En Az Yüzde 50 Zam Gerekli!
Ünlü iktisatçı Mahfi Eğilmez, 2025 yılında asgari ücrete ihtiyaç duyulması gerektiğini açıkladı.
Ünlü iktisatçı Mahfi Eğilmez, 2025 yılında asgari ücrete ihtiyaç duyulması gerektiğini açıkladı.
Türkiye’de özellikle asgari düzeyde olanlar ve emekliler geçim zorlukları çekiyor. Yeni yıl yaklaşırken asgari ücret zammı konusundaki tartışmalar da hız kazandı.
Mahfi Eğilmez, asgari ücret zammıyla ilgili şu açıklamaları yaptı:
“Yıl boyunca yaklaşırken 2025 yılında asgari ücretin ne kadar uygulandığının tartışması gündemde. Bu pazar yalnızca asgari ücretle sınırlı değil; Tüm faturaların aynı şekilde ayarlanması gerekiyor.
Geçmiş enflasyona dayanılarak asgari ücretin yapısının dezenflasyonun mücadelesine zarar vermek savunan güçlü bir grup var. Bu grup, IMF, Dünya Bankası ve bazı iş adamları gibi aktörler kapsıyor. Buna göre, 2025 yılında yapılacak ücret artışlarının beklenen enflasyondan fazla olmaması dikkate alınıyor. Geçmiş enflasyona göre yapılan artışların talep artışına yol açacağı ve bunun da enflasyonu yükselteceği öne sürülüyor.
Geçmiş Enflasyona Göre Zam Yapılmalıdır
Öte yandan, temsili akademisyenler ve bazı akademisyenler, asgari ücretin geçmiş enflasyona kadar harcanabileceğini savunuyorlar. Bu gruptakiler, emeğimize aç mahkûm işçileri hem işçileri hem de sermayeyi olumsuz etkilemeyeceğini biliyor. Bazıları geçmiş enflasyona yakın, bazıları ise üzerinde yükselişi savunuyor. Daha küçük bir grup ise her ay enflasyon oranında ücret artışının arttığını öne sürüyor.
Ben, geçmiş enflasyona kadar yükselişin savunanlarındanım. Bu görüşün nedenlerini dijital verilerle değiştirmek istiyorum.
Satın Alma Gücü 2024’ün Gerisinde Kalacak
2024 yılı başından itibaren asgari ücret net 17.002 lira olarak belirlendi. Yıllık enflasyonun yüzde 50 oranında olacağı öngörülüyor. Dolayısıyla asgari ücretin 2024’te kaybedilen satın alma gücünü geri kazanabilmesi için 2025 başında en az bu oranda zaman yapılması gerekir. Bu durumda asgari ücret 25.503 lira olmalıdır. Kamu bölümünün beklenen enflasyon ilişkilerine göre yapılacak bir artış, asgari ücretin 2024’teki kazanç elinde tutmakta yol açacaktır.
2025 Yılı İçin Gerçekçi Enflasyon Beklentileri
TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranlarına inanan birçok kişi var. Merkez Bankası’nın yaptığı Sektörel Enflasyon Beklentileri Anketine göre, 2025 Eylül ayında enflasyon oranı beklentileri oldukça yüksek. Örneğin piyasa fiyatları yüzde 27,5, reel sektör temsilcileri yüzde 51, hane halkları ise yüzde 71,56 oranında enflasyon bekliyor. Bu durum, 2025 yılında kamu kesiminin öngörüldüğü gibi yüzde 25 enflasyonun gerçekleşmesinin mümkün olmadığını gösteriyor.
Açlık Sınırı ve Yaşam Maliyeti
Ocak 2024’te TÜRK-İŞ’in açıkladığı açlık sınırı 15.048 lira, tek başına yaşayan birinin yaşam maliyeti ise 19.630 lira olarak belirlendi. Ağustos ayında bu rakamlar 19.271 lira ve 24.962 lira olarak tespit edildi. Buna göre, mevcut asgari ücret hem açlık sınırının hem de yaşam maliyetinin altında kalmış durumda. Yıl sonuna kadar bu durumun daha da kötüleşmesi bekleniyor.
Merkez Bankası’nın anket sonuçları veya TÜRK-İŞ’in verilerinin raporlanması, asgari ücrete uygulanan yüzde 50’nin altında bir zam, 2025 yılı için yedeklemenin enflasyonun bile gerisinde kalacağı.
Enflasyonla Mücadele İçin Yapılması Gerekenler
Enflasyonu düşürmenin yolları arasında boyutların azaltılması, kiraların dondurulması ve fiyatların iyileştirilmesi hiçbir şekilde sağlanmıyor. Eğer bu kırılma etkili olursa, Arjantin’deki sorunlar yıllar boyunca çözülebilirdi. Enflasyonu düşürmek için;
- Kamu kesimindeki israfın azaltılması,
- Kayıt dışı ekonominin belirtilmesi ve vergi adaletinin sağlanması,
- Doğru teşvik ve devlet destekleri ile üretimin yapılması gerekiyor.
Bu reform yapısalları gerçekleştirilmeden, indirimler ve fiyatlar dondurmak gibi geçici çözüm sağlar ve er geç geri dönüşümsüz enflasyona yol açar.
KAYNAK: HABER MERKEZİ