Türkiye
Kıyı alanlara dolgu uyarısı; ‘Deniz, kendinden alınanı mutlaka geri alacaktır’
Son gelişmeleri kaçırmamak için Google News sayfamızı takip edin. Butona tıkladıktan sonra açılan sayfanın sağ üst tarafında yer alan yıldızlı "Takip Et" simgesine dokunmanız yeterlidir.
Takip Et
TÃœRKÄ°YE Tabiatını Koruma DerneÄŸi (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, kıyı dolgu alanlarının sayısı ve olumsuzluklarına dikkati çekerek, “Göl, deniz, nehir gibi yaÅŸam alanlarına yapılan dolgular; yerleÅŸim alanlarının, daÄŸların, belli yükseklikleri olan coÄŸrafi elemanların panoramik görüntüsüne, ekosistemine, yaÅŸamına zarar veriyor. Ayrıca, yapay dolgular hafriyatlardan yapıldığı için deprem açısından da sorunlu. Deniz ve su, yolunu, yatağını bırakmadığı gibi kendinden alınanı da mutlaka geri almaktadır, alacaktır da” dedi.
CumhurbaÅŸkanlığı Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli Kurulu Ãœyesi ve TTKD Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, ülkede kıyı dolgu alanlarının sayısı ve olumsuzluklarının arttığını söyledi. Dr. Kesici, göl, deniz, nehir gibi yaÅŸam alanlarına yapılan dolguların; yerleÅŸim alanlarının, daÄŸların, belli yükseklikleri olan coÄŸrafi elemanların panoramik görüntüsüne, ekosistemine ve yaÅŸamına zarar verdiÄŸini kaydetti. Yapay dolguların, hafriyatlardan yapıldığı için deprem açısından da sorunlu olduÄŸunu kaydeden Dr. Kesici, “Ãœlkemizde neredeyse her bölgede dere yataklarının doldurulması, daraltılması, iÅŸgali, sel ve doÄŸal felaketler bakımından da çok büyük kayıplara neden oluyor. Kıyı alanlarının doÄŸal özellikleri insanlarca yok edildikçe, dolgu alanları da mutlaka sonradan göl veya deniz tarafından adeta geri alınmakta. Ãœlkemizde bunun birçok örneÄŸini yaÅŸamak suretiyle görmek çok üzücü” dedi.
Ä°STANBUL’DA 5 BÄ°N 313 KÄ°LOMETREKARE DENÄ°Z DOLGUSU
Kıyı alanlarını doldurarak yapılaÅŸmayla, hem su yaÅŸamının, hem de insan yaÅŸamının riske atıldığını belirten Dr. Kesici, kıyı-kenar çizgilerini hiçbir nedenle daraltmamak gerektiÄŸine iÅŸaret etti. Türkiye’de kıyı kenarlarının doldurularak alan elde etme geçmiÅŸinin 1950’li yıllara dayandığını anlatan Dr. Kesici, “Ancak 1980’lerden sonra bu yöntem hız kazandı. BaÅŸta Ä°stanbul olmak üzere Karadeniz’den güneye kadar tüm kentlerde doldurma alanlar yapıldı. Kıyı doldurmalarının en yoÄŸun olduÄŸu Ä°stanbul’da yüz ölçümü 5 bin 313 kilometrekare olan dolgu alanları, neredeyse bir ilçe büyüklüğüne ulaÅŸtı. Son 15-20 yılda ise ‘denizi doldurma’ inÅŸaat sektörünün en önemli alanlarından biri haline geldi” diye konuÅŸtu.
DOLGU YAPI ÖRNEKLERİ; DENİZ-SU GERİ ALACAK
Karadeniz Sahil Yolu’nun dolgu olan kısımlarının zaman zaman doÄŸa tarafından geri alındığına dikkati çeken Dr. Kesici, son günlerde yaÅŸanan kayıplara iliÅŸkin ÅŸu örnekleri verdi:
“Hopa-Sarp yolunun deniz doldurularak yapılan bölümü 15 yıl arayla 2 kez 10 metreyi bulan dalgalar nedeniyle çökmüştü. Ordu-Giresun Havalimanı inÅŸası için ocaklardan 22,5 milyon metreküp taÅŸ alındığı ve bölgede büyük tahribatlara yol açtığı belirtiliyor. Bu alanın yakınında yine deniz dolgu üzerine 60 bin metrekarelik Ordu Fındık ve Çikolata Park Projesi devam ediyor. Ä°zmir Körfez kesimindeki deniz taÅŸması, su baskınları körfezdeki daralmalar sonucu yaÅŸanan kayıplar. Kocaeli’deki dolgu alanlarıyla yeni liman çalışmalar. Hatay’da Amik Gölü’nün kurutulmasıyla yapılan havalimanı ile etrafında yapılan yerleÅŸim alanları, tarlaları her yıl su basmakta. Dolgu alanı üzerine inÅŸa edildiÄŸi bildirilen Ä°skenderun Limanı ve sahil yolunda yaÅŸananlar. Ãœlkemiz stratejik amaçlı içme suyu kaynağı doÄŸal tatlı su göllerinden olan EÄŸirdir Gölü ve BeyÅŸehir Gölü kıyılarında kamu yararı bakışlı rekreasyon alanlarının daha sonra konutlarla iÅŸgali ve bilhassa EÄŸirdir’de göl kıyısında konumlanan konut ve yola doÄŸru yaÅŸayan tehlikeli heyelanların sıklığı ve su kirliliÄŸi. Mersin’deki Denizpark alanının denizden dolgu nedeniyle Kıyı Kanunu’na aykırı olması gerekçesiyle Danıştay’ın projeyi yok sayıp yıkım kararı alması. Milyonlarca yıl içerisinde dalgalarıyla yolunu, kıyısını, sahili oluÅŸturup, enerjisini boÅŸaltan, dinginleÅŸtiren deniz-kara dengeli biyolojik çeÅŸitlilik, ekosistem yapısı, kendisine yapılan ekolojik olmayan yapay ekleme ve dolgu alanlarını asla kabullenmez. Son dönemde dolgu alanlarda yaÅŸananlar budur. Deniz ve su, yolunu, yatağını bırakmadığı gibi kendinden alınanı da mutlaka geri almaktadır, alacaktır da.”
