EKONOMİ
Kira zammında yüzde 25’lik artış oranı 1 Temmuz’da sona eriyor! KİRACILAR NE YAPACAK?
Kira Zammında Yüzde 25’lik Artış Oranı 1 Temmuz’da Sona Eriyor! Kiracıların Hakları Neler?
Ev sahipleri ve kiracılar, yüzde 25 zam sınırının kaldırılıp kaldırılmayacağına ilişkin gelişmeleri yakından takip ediyor. İki yıldır süren konut kiralarındaki yüzde 25’lik artış sınırı 1 Temmuz’da sona eriyor. Kira artışında üst sınır son 12 aylık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) artış oranına göre belirlenecek. Ev sahipleri yılda bir kez zam yapabilecek. Uzmanlar, ev sahipleri ve kiracıların hukuki haklarını anlattı.
Kira Artış Oranları ve Düzenlemeler
İki yıldır süren konut kiralarındaki yüzde 25’lik artış sınırı 1 Temmuz’da sona eriyor. Bu tarihten sonra sözleşme yenileme dönemi gelen kiracılar, son 12 aylık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) artış oranını kiralarının üzerine ekleyip hesaplayabilecekler. Ev sahipleri yılda bir kez zam yapabilecek ve TÜFE oranının üzerinde bir zam yapamayacak. Yeni düzenlemeyle, ev sahipleri enflasyon karşısında gelirlerini koruyabilecek fakat kiracılar kaygılı. Hem kiracı hem de ev sahiplerinin hukuki haklarını doğru şekilde bilmesi önemli.
Yılda Bir ve TÜFE Oranında Zam
Yüzde 25’lik zam sınırının kalkmasıyla, kiracılarda bir tedirginlik başladı. İstanbul Ticaret Odası Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan, “Bu uygulama kalktıktan sonra ev sahipleri keyfine göre zam yapacak diye bir şey yok” dedi. Akdoğan, yüzde 25’lik zam sınırı gelmeden önce de kiralarda bir üst sınırın olduğunu belirterek, “Borçlar Kanunu’nda açıkça belirtilmiş; ev sahipleri kiracılara yılda 1 kez, sözleşme yenileme döneminde zam yapabilir. Kiraya zam oranı da, TÜFE kadar olabilir. Ev sahiplerinin TÜFE oranı üzerinde zam isteme hakkı yasal olarak kesinlikle yok.” dedi.
Sosyal Konutlar Olmalı
İstanbul Emlak Brokerleri Kooperatifi Başkanı Ulvi Özcan, “Kiracıyı korumaya yönelik yüzde 25 zam sınırı uygulamasının doğru olduğunu düşünüyorum” diyerek, “Bu düzenlemeyle birlikte belli bir planlama ve çözüm çalışmaları yapılması gerekiyordu. Yapılmadı. Yapılmayınca da yüzde 25 sınırı etkili olmadı, arkasından dolanıldı. Hiçbir zaman ev sahipleri keyfine göre zam yapamaz ve kiracıyı çıkartamaz.” ifadelerini kullandı. Özcan, sosyal konut üretimi ve dezavantajlı grupların korunması gerektiğini belirtti.
Hukuki Haklarınızı Öğrenin
Hem kiracı hem de ev sahiplerinin hukuki haklarını bilip bilinçli şekilde davranmasının çok önemli olduğunu vurgulayan Avukat Ece Değer Kalyoncu, “1 Temmuz’daki düzenlemeden sonra 5 yılını doldurmayan kiracılar, ev sahibi ile anlaşamazsa ‘Kira Uyarlama Davası’ açabilir ve mahkemeden kiranın uyarlanmasını talep edebilirler. Enflasyon, salgın hastalık, dolar kuru, deprem gibi olağanüstü durumlar gösterilebilir.” dedi.
Kira Uyarlama Davası Şartları
Öngörülemeyen Olağanüstü Durum: Sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülemeyen ve öngörülmesi beklenmeyen olağanüstü bir durumun sonradan meydana gelmiş olması.
Borçludan Kaynaklanmayan Sebepler: Söz konusu olağanüstü halin borçludan kaynaklanmayan sebeplerle ortaya çıkmış olması.
Dürüstlük Kuralına Aykırılık: Bu durum, sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kuralına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değişmiş olmalı.
Henüz İfa Edilmemiş Borç: Borçlu borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçlenmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olması.
Bu şartların varlığı halinde kiracı, kira sözleşmesinin uyarlanmasını hâkimden isteyebilir.
Kira Tespit Davası Şartları
Kira Sözleşmesi: Taraflar arasında kira sözleşmesi olması gerekir. Bu sözleşme yazılı olabileceği gibi sözlü de olabilir.
Hukuki Yarar: Tarafların davayı açmakta hukuki yararının bulunması gerekmektedir.
Hangi Hallerde Ev Sahibi Kiracıyı Tahliye Edebilir?
Kira Uyarlaması Davası: Kira fiyatı piyasanın çok gerisinde kaldıysa ev sahibi kira uyarlaması davası açabilir. Yeni belirlenen kira bedelinin kabul edilmemesi durumunda kiracısını çıkartabilir.
Sözleşme İhlali: Kira kontratında belirlenen maddelerden herhangi birinin ihlali.
Aile İhtiyacı: Ev sahibinin birinci dereceden kan bağı bulunan bir kişinin konut ihtiyacı.
Tadilat veya Satış: Evin tadilata alınması ya da satılması.
Tahliye Taahhüdü: Kiracının tahliye taahhüdü imzalaması.
Ödenmemiş Kira: Ev sahibi ihtarname çekebilir, 30 günlük ihtar süresi içinde kira alamaz ise sözleşmeyi feshedebilir.
Aileden Biri İçin Ev: Kiracı aileden birinin aynı kent içinde evi olması.
Zarar Veren Davranışlar: Kiracının oturduğu konuta zarar veren davranışlar içinde olması.
Kira zammı ile ilgili gelişmeleri takip etmek ve haklarınızı bilmek için bu bilgileri dikkatlice inceleyin. Kiracı veya ev sahibi olarak yasal haklarınızı bilmek, karşılaşabileceğiniz sorunları daha etkili bir şekilde çözmenize yardımcı olacaktır.
