Türkiye
İzmir’de çölyak farkındalığı için mutfağa girdiler
Son gelişmeleri kaçırmamak için Google News sayfamızı takip edin. Butona tıkladıktan sonra açılan sayfanın sağ üst tarafında yer alan yıldızlı "Takip Et" simgesine dokunmanız yeterlidir.
Takip Et
İZMİR Glutensiz ve Organik Yaşam Derneği, çölyaklı çocukları mutfak etkinliğinde buluşturdu. Çölyak hastalığının bir tedavisi olmadığını vurgulayan derneğin kurucu başkanı Erkan Canoğlu (40), “2023te 166 bin çölyaklı olduğu saptandı. Bu oran oldukça yüksek. Toplumda farkındalık yaratıp tanı almayan bireylere tanı almasında yardımcı olmak ve tanı alanlara da sonrasında neler yapabilecekleri konusunda destek olmak istiyoruz” dedi.
İzmir Glutensiz ve Organik Yaşam Derneğinin düzenlediği mutfak atölyesinde çölyaklı çocuklar glutensiz malzeme kullanarak pizza ve mozaik pasta yaptı. İzmir Glutensiz ve Organik Yaşam Derneği Başkanı Erkan Canoğlu, 8-16 yaş arası çocuklara yönelik düzenledikleri etkinlik sayesinde bir farkındalık oluşturmayı amaçladıklarını belirtip, onları ara tatilde mutlu etmeyi istediklerini kaydetti. Çocukların kendilerinin hazırladığı pizza ve mozaik pastaları tükettiklerini ifade eden Canoğlu, “Toplumumuz çölyak konusunda tam anlamıyla bilinçlenmiş değil. Sağlık Bakanlığının verilerine göre Türkiyede 250 bin ile 750 bin arasında çölyak hastası var. 2023te 166 bin çölyaklı olduğu saptandı. Bu oran oldukça yüksek. Toplumda farkındalık yaratıp, tanı almayan bireylere tanı almasında yardımcı olmak ve tanı alanlara da sonrasında neler yapabilecekleri konusunda destek olmak istiyoruz” ifadelerini kullandı.
GLUTENLİ ÜRÜNLERE TEMAS ETMEMESİ GEREKİYOR
Canoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Çölyak hastalığının bir tedavisi yok. Yapılan aşı çalışmaları olsa da sonlandırılamadı. Çölyak hastaları kritik öneme sahip. Tamamen glutensiz beslenmeleri gerekiyor. Hayatının tamamını bu şekilde idame ettirmeliler. Buğday, arpa, çavdarın içinde bulunan bir proteine gluten denir. Aslında birçok ürünün içinde gluten var. Çölyak hastaları glutensiz olan ürünleri kullanmaya dikkat etmeli. Hazırlanış aşaması da oldukça önemli. Ürünler glutensiz olabilir ama mutfakta da glutenli ürünlere temas etmemesi gerekiyor. Biz buna çapraz bulaşma diyoruz. Kullanılan ekipmanların da ayrı olması gerekiyor. Yiyeceklerin temiz ve steril ortamda glutensiz olarak hazırlanması gerekiyor.”
OKUL KANTİNLERİNDE GLUTENSİZ ÜRÜN BULAMIYORUZ
Çapraz bulaşma riskinin çölyaklıları sosyal ortamda oldukça zorladığını ifade eden Canoğlu, özellikle çocukların okulda sıkıntı yaşayabildiğini kaydetti. Oğlu Meriç Canoğluna (9) 3 yaşındayken çölyak tanısı konulduğunu anlatan Canoğlu,”Okul kantinlerinden arkadaşları istediği ürünleri alabilirken çölyaklı çocuklarımız alamıyor. Okul kantinlerinde glutensiz ürün bulamıyoruz. Bu yüzden çocuklar kendilerini dışlanmış hissedip, psikolojik olarak zorlanabiliyor. Glutenli bir ürün tüketirlerse vücudun verdiği reaksiyon kişiden kişiye değişiyor. Bazı çölyaklı bireyler bu durumu daha sert ve zor geçiriyor. Bazı bireyler çapraz bulaşmayı hissetmeden geçiriyor. Oğlum çapraz bulaşmaya maruz kalırsa ishal ve kusma gibi sorunlar yaşayabiliyor. Bazı hastalarda kas ağrıları oluyor. Uzun süre yanlış beslenmeye devam ederse riski büyük oluyor” açıklamalarında bulundu.
ÇÖLYAK BİR YAŞAM TARZI
İzmirde yaşayan ve özel bir firmada pazarlama uzmanı olarak çalışan Şeyma Şahin (25) ise çölyak ile üniversite 3üncü sınıf öğrencisiyken tanıştığını belirtip, “O dönem yurtta kalıyordum. Hayatımın en travmatik dönemiydi. Kaldığım yurtta glutensiz yemek çıkmıyordu. Farkındalık oluşturarak yurtta da yemek çıkarılmasını sağladım. Benimle birlikte 10 arkadaşım da faydalanmıştı. Okul bittikten sonra glutensiz ürünler üreten bir firmada çalışmaya başladım” dedi. Hastalığının eklem ağrısı halsizlik gibi şikayetlerle gittiği hastanede dahiliye doktorunun muayenesi sonrası ortaya çıktığını dile getiren Şahin, “Ailede genetik olarak bu hastalığın olup olmadığına bakıldı ancak benim dışımda başka bir aile üyesinde bu hastalığa rastlanmadı. Çölyak genellikle çocukluk çağında ortaya çıkan otoimmün bir hastalık. Farklı etkenlerle sonradan ortaya çıkabiliyor. Çölyaklı olan bireylerden korkmamalarını istiyorum. Kendilerinin farklı olduğunu düşünmesinler. Çevremize anlattığımızda hayatımız normalleşiyor. Ülkemizde farkındalık az olduğu için zorluk yaşıyoruz. Çölyaklılara düşen farkındalık oluşturmak diğer bireylere düşen de bu farkındalığa kulak vermek. Çölyak bir yaşam tarzı. Buğday ve bulgur cenneti Urfalıyım. Bir Urfalı olarak çölyaklı olmak çok zor”
ÇAPRAZ BULAŞ RİSKİ BİRAZ YORUYOR
Mutfak etkinliğine katılan Zeliha Lena Batur (16), “4 yaşındayken diyabet tanısı, 12 yaşındayken de çölyak tanısı aldım. Bunlar aslında kardeş hastalıklar. Çölyak tamamıyla diyet hastalığı. Çözülemeyecek bir şey değil. Beslenmeme dikkat ediyorum. Çapraz bulaş riski biraz yoruyor. Gluten sadece buğday ve bulgurda oluyor. Bıçakla normal bir ürünü kestiğimizde kendi yiyeceklerimi kesmemem gerekiyor. Çünkü çapraz bulaşa giriyoruz” dedi.
3üncü sınıf öğrencisi Meriç Canoğlu (9) ise “Bugün pizza yaptık. Çok eğlendik. Sucuk ve domates koydum. Pizza yemeyi seviyorum. Birisi bana bir şey ikram ettiğinde hemen yemiyorum. Glutenli olup olmadığını soruyorum” dedi.
2nci sınıf öğrencisi Ela Dimler (8) de “Pizza yaptık. Herkes farklı malzeme koydu. Ben sucuk, zeytin, mısır ve mantar koydum. Çok seviyorum. Pişince yiyeceğim” diye konuştu.
Haber: Nevra UÇKAÇ – Kamera: Gökhan KILIÇ / İZMİR,
