Ekonomi
İşten Çıkarılmadan Kıdem Tazminatını Nasıl Alabilirsiniz? Milyonlarca Çalışan Faydalanabilir!
Çalışanlar için kıdem tazminatı, işveren tarafından işten çıkarıldığında genellikle belirli şartlar altında ödenen bir hak olarak bilinir. Ancak, bilinenin aksine, işten çıkarılmadan da kıdem tazminatı alma hakkına sahip olduğunuzu biliyor muydunuz?
Çalışanlar için kıdem tazminatı, işveren tarafından işten çıkarıldığında genellikle belirli şartlar altında ödenen bir hak olarak bilinir. Ancak, bilinenin aksine, işten çıkarılmadan da kıdem tazminatı alma hakkına sahip olduğunuzu biliyor muydunuz? İşte, işten çıkarılmadan kıdem tazminatı almanın yolları ve şartları…
Milyonlarca çalışan, kıdem tazminatını beklediği için işlerinden ayrılamıyor. Ancak, kıdem tazminatı almak için sadece işverenin işten çıkarması gerekmiyor. Bazı belirli şartları sağlayan kişiler, istifa ederek işlerinden ayrılabiliyor.
32 MİLYON ÇALIŞAN YARARLANABİLİR Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) kayıtlı olan herkes, belirli şartları sağladığında istifa ederek kıdem tazminatı hakkı kazanabilir. Bu hak, işe giriş tarihiniz ve prim günlerinizle ilgilidir. İşe giriş tarihiniz 8 Eylül 1999 tarihinden önceyse, kıdem tazminatına hak kazanmak için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartını yerine getirmeniz gerekmektedir. 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında işe başlayanlar ise önümüzdeki yıl eylül ayından itibaren 25 yılı doldurduklarında prim gün şartını sağladıktan sonra kıdem tazminatı hakkını elde edebilirler.
ŞARTLAR AÇIK VE NET İşe giriş tarihiniz bu dönemlerin dışında ise, kıdem tazminatı alabilmeniz için farklı şartları yerine getirmeniz gerekebilir. 08.09.1999 – 30.04.2008 tarihleri arasında işe başlayanlar, 25 yıl sigortalı bulunmaları ve en az 4500 gün prim ödemeleri şartıyla istifa ederek kıdem tazminatına hak kazanabilirler. Ayrıca, bu tarihler arasında 7000 iş gününü dolduranlar da kıdem tazminatını hak edebilirler. 01.05.2008 tarihinden sonra işe başlayanlar ise 25 yıl sigortalılık ve 5400 prim günü koşullarını sağlamaları ve belirli bir yaşı beklemeleri halinde kıdem tazminatına hak kazanabilirler.
EMEKLİLİĞİ BEKLEMENİZE GEREK YOK Kıdem tazminatını istifa ederek alma şartlarını sağladığınızda, emeklilik ya da işverenin işten çıkarmanızı beklemenize gerek yok. Ayrıca, çalışan emekliler de şartları yeniden sağladıklarında işten çıkarılmayı beklemeksizin kıdem tazminatlarını talep edebilirler.
FARKLI İŞYERLERİNDE ÇALIŞANLAR DA ALIYOR Farklı işyerlerinde çalışanlar, istifa ederek kıdem tazminatı talebinde bulunabilirler. Ancak, kıdem tazminatını hesaplarken son işyerinde geçirilen süre dikkate alınır. Örneğin, son işyerinde 5 yıl çalışan bir kişi, sadece bu süreye denk gelen kıdem tazminatını hak eder. Daha önceki işyerlerinde geçen süreler, kıdem tazminatı hesabına dahil edilmez.
SGK’YA BAŞVURU YAPIN VE BELGE ALIN Kıdem tazminatını istifa ederek almak için şartları sağladığınıza dair belge, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alınmalı ve işverene sunulmalıdır. İşveren, bu belgeleri incelediğinde kıdem tazminatını ödemek zorunda kalır.
TEKRAR TEKRAR ALINABİLİR 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlayanlar, her yeni işe girdiklerinde kendi isteğiyle işlerinden ayrıldıklarında kıdem tazminatı haklarına sahiptir. Her seferinde SGK’dan uygunluk belgesi alınarak işverene sunulduğunda kıdem tazminatı alınabilir.
Devlet memurları istifa ile kıdem tazminatı alma hakkına sahip değil.
NE KADAR KIDEM TAZMİNATI ALABİLİRSİNİZ? Kıdem tazminatını hesaplamak için brüt ücretinizi yılla çarpmanız gerekir. Elde edilen tutar üzerinden damga vergisi düşülerek net ödenecek kıdem tazminatı hesaplanır. Örneğin, 15 bin lira brüt kıdem tazminatı hakkına sahip bir kişi, 10 yıl boyunca 150 bin lira kıdem tazminatını kazanır. Damga vergisi olan 0,00759 ile bu tutar çarpıldığında, 1138 lira damga vergisi düşülerek net kıdem tazminatı miktarı bulunur. Yani, 150 bin liralık kıdem tazminatından 1138 lira damga vergisi düşüldüğünde, net ödenecek kıdem tazminatı 148 bin 862 lira olur
.
