Ekonomi
HAK-İŞ’ten Uyarı: EYT Sorunu Değil, Asıl Sorun Kayıt Dışı İstihdam
Milyonlarca çalışan ve emekliyi ilgilendiren bu konuya dair HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan önemli değerlendirmelerde bulundu.
Milyonlarca çalışan ve emekliyi ilgilendiren bu konuya dair HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan önemli değerlendirmelerde bulundu.
Arslan, sosyal güvenlik sistemindeki asıl sorunun EYT veya emekli maaşları olmadığını belirterek, kayıt dışı istihdam ve prim tahsilatındaki sorunların sistemin zayıf noktaları olduğunu vurguladı. Ayrıca, yıl sonuna kadar bu alanda köklü bir düzenleme yapılması gerektiğine dikkat çekti.
“Asıl Sorun Kayıt Dışı İstihdam ve Prim Tahsilatı”
Mahmut Arslan, sosyal güvenlik sistemindeki dengenin bozulmasının asıl nedenini şu şekilde açıkladı:
“Sosyal güvenlik sistemindeki aktüaryel dengenin bozulmasının nedeni EYT veya emekli maaşları değil, kayıt dışı istihdam ve prim gelirlerinin toplanamamasıdır. Eğer kayıt dışı istihdamı azaltabilir ve prim tahsilatlarını artırabilirsek, sistem çok daha sağlam hale gelir. Ancak, ekonomi büyüse de emeklilere ayrılan kaynaklar yetersiz kalıyor. Bu yüzden sosyal güvenlik sistemine daha fazla kaynak aktarılmalı ve köklü bir reform yapılmalıdır.”
Emekli Maaşlarında Büyük Kaybılar
Arslan, 2008’de yapılan sosyal güvenlik reformunun enflasyon dinamiklerini yeterince öngöremediğini ve bunun sonucunda emekli maaşlarında büyük kayıplara yol açtığını belirtti. 2025’te emekli olacak kişilerin, yüzde 35’e kadar gelir kaybı yaşayacağını ifade etti. “Daha fazla prim ödemelerine rağmen daha düşük maaşlar alacak olan emekliler, mevcut sistemin adaletsizliğinden olumsuz etkilenecek” dedi.
İdeal Sosyal Güvenlik Sistemi Önerisi
Arslan, sosyal güvenlik sisteminin ideal işleyişi ile ilgili önerilerini de sundu:
“Biz, dört çalışanın bir emekliyi finanse ettiği ideal bir sistem öneriyoruz. Ancak, 2020’de 2.37 olan aktif-pasif dengesi, 2023’te 1.82’ye düştü. Bu, her dört çalışandan birinin emekli maaşını finanse etmek zorunda kalması anlamına geliyor. 2024’te erken emekliliği tercih eden 400 bin kişi ile bu denge daha da düşecek. Bu nedenle, daha büyük sorunların önüne geçmek için çözüm odaklı bir yaklaşım benimsenmeli.”
Yıl Sonuna Kadar Düzenleme Beklentisi
Arslan, sosyal güvenlik sisteminde köklü değişiklikler yapılması gerektiğini ifade ederken, kayıt dışı istihdamın azaltılması ve prim tahsilatlarının artırılması gerektiğini söyledi. Ayrıca, gelir dağılımı adaletsizliğine de dikkat çekerek, yıl sonuna kadar emekli maaşlarındaki gelir kaybı ile ilgili bir düzenleme yapılması gerektiğini belirtti. “Sosyal tarafların katılımıyla bir Emeklilik Şurası düzenlenmeli ve bu sorunun kökten çözülmesi için gereken adımlar atılmalıdır” dedi.
KAYNAK: Haber Merkezi