Emeklilik
EYT’yi Kaçıranlara İkinci Şans: SGK’dan Erken Emeklilik Kapısını Aralayan 4 Kritik Formül! İşte Şartlar…
2023 yılında hayata geçen Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasasıyla milyonlarca vatandaş emeklilik hayaline kavuşurken, yasanın kapsamına giremeyen veya birkaç günle bu fırsatı kaçıranlar için yeni umut kapıları aralanıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), mevcut mevzuatlar çerçevesinde belirli şartları taşıyan sigortalılara erken emeklilik imkanı sunan çeşitli düzenlemelere sahip. “İkinci EYT” veya “Mini EYT” beklentileri kamuoyunda sıkça dile getirilirken, aslında SGK’nın sunduğu askerlik borçlanması, doğum borçlanması, malulen emeklilik ve kısmi emeklilik gibi haklar, doğru kullanıldığında birçok kişi için emeklilik yolunu kısaltabiliyor. İşte o kritik formüller ve erken emekliliğin şifreleri…
1. Anneler İçin Altın Değerinde Fırsat: Doğum Borçlanması ile 2160 Güne Kadar Prim ve Erken Emeklilik!
Kadın sigortalılar için emeklilik yolunda önemli bir avantaj sunan doğum borçlanması, adeta bir kurtarıcı rolü üstleniyor. Bu uygulama sayesinde, sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra dünyaya gelen her bir çocuk için 720 güne (2 yıl) kadar prim günü kazanmak mümkün. En fazla üç çocuk için yararlanılabilecek bu hakla, toplamda 2.160 güne (6 yıl) kadar prim borçlanması yapılabilmekte.
Doğum borçlanması, sadece eksik prim günlerini tamamlamakla kalmıyor, aynı zamanda emeklilik için gereken yaş şartının da daha erken karşılanmasına olanak tanıyabiliyor. Ancak bu haktan yararlanabilmek için en önemli koşul, doğumların sigorta giriş tarihinden sonra gerçekleşmiş olması. Aksi takdirde borçlanma hakkı doğmuyor. Bu düzenleme, özellikle çalışma hayatına çocukları nedeniyle ara vermek zorunda kalan kadın sigortalılar için büyük bir kolaylık ve erken emeklilik fırsatı sunuyor.
2. Erkeklere Askerlik Borçlanması: Hem Prim Hem Yaş Avantajı!
Erkek sigortalılar için tanınan askerlik borçlanması hakkı da emeklilik planlamasında kritik bir rol oynuyor. Askerlik borçlanması, sadece eksik prim günlerini tamamlamanın ötesinde, eğer askerlik görevi sigortalı çalışmaya başlamadan önce yapılmışsa, sigorta giriş tarihini borçlanılan süre kadar geriye çekme imkanı sunuyor. Bu durum, özellikle daha erken bir sigorta başlangıcına ihtiyaç duyan veya EYT düzenlemesinden kıl payı yararlanamayanlar için hayati bir avantaj sağlayarak erken emekliliğin kapısını aralayabilir.
3. Çalışma Gücünü Kaybedenlere Destek: Malulen Emeklilik (1800 Gün Prim Yeterli!)
Ciddi sağlık sorunları yaşayan ve çalışma gücünü önemli ölçüde kaybeden bireyler için malulen emeklilik, önemli bir sosyal güvence sunuyor. Bu haktan yararlanabilmek için öncelikle SGK tarafından yetkilendirilmiş sağlık kuruluşlarından alınmış ve en az %60 oranında çalışma gücü kaybını gösteren bir sağlık kurulu raporu gerekiyor.
Malulen emeklilik için ayrıca, en az 10 yıl sigortalılık süresi ve toplamda 1.800 gün prim ödemiş olma şartı aranıyor. Bu şartlar sağlandığında ve SGK tarafından onay verildiğinde, yaş kriterine bakılmaksızın kişiye emekli maaşı bağlanabiliyor. Bu uygulama, çalışamayacak duruma gelen sigortalılara maddi bir güvence sağlayarak hayatlarını idame ettirmelerine yardımcı oluyor.
4. Prim Günü Eksik Olanlara Umut: Kısmi Emeklilik Fırsatı!
Emeklilik yaşı gelmiş olmasına rağmen, tam emeklilik için gereken prim gün sayısını tamamlayamayan sigortalılar için “kısmi emeklilik” önemli bir alternatif olarak karşımıza çıkıyor. Kısmi emeklilik şartları, sigortalılığın başladığı tarihe göre farklılık gösteriyor:
- 8 Eylül 1999’dan Önce Sigortalı Olanlar: Bu tarihten önce sigorta girişi olanlar için 10 yıl (3.600 gün) prim ve belirli bir yaş şartını (kadınlarda 50, erkeklerde 55 gibi kademeli yaşlar) tamamlamak yeterli olabiliyor.
- 8 Eylül 1999’dan Sonra Sigortalı Olanlar: Bu tarihten sonra işe başlayanlar için ise genellikle 15 yıl sigortalılık süresi ve en az 4.200 gün prim ile birlikte yine kademeli yaş şartları aranıyor. (Bu süreler ve yaşlar sigorta koluna ve başlangıç tarihine göre detaylı incelenmelidir.)
Engelliler ve Engelli Çocuğu Olan Annelere Özel Haklar da Mevcut!
- Engelli Bireyler: %40 ve üzeri engellilik oranına sahip çalışanlar, vergi indirimi belgesi almak koşuluyla, sigortalılık başlangıç tarihlerine göre değişmekle birlikte genellikle 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 günden başlayan primlerle yaş şartı aranmaksızın erken emekli olabiliyorlar.
- Engelli Çocuğu Olan Anneler: 1 Ekim 2008 tarihinden sonra sigortalı olan ve bakıma muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunan annelerin prim ödeme gün sayılarına, çalıştıkları sürelerin dörtte biri (%25) oranında ekleniyor. Bu eklenen süreler, hem toplam prim gün sayısını artırıyor hem de emeklilik yaş haddinden indirim sağlıyor.
SGK’nın sunduğu bu esnek ve avantajlı düzenlemeler, doğru bir planlama ve başvuru ile milyonlarca vatandaşın erken emeklilik hayalini gerçeğe dönüştürme potansiyeli taşıyor. Kendi durumunuza en uygun seçeneği belirlemek için SGK’ya başvurarak veya bir sosyal güvenlik uzmanından danışmanlık alarak detaylı bilgi edinmeniz önemlidir.
Bizi Takip Edin, Gelişmelerden Haberdar Olun!…
KAYNAK: HABER MERKEZİ
