Emeklilik
EYT’yi 1 Günle Kaçırmış Olan Baksın! 48-49-50-55 Yaşa Şart Yok! 1800 Günle Erken Emeklilik Geldi
Türkiye’de emeklilik şartları çoğunlukla prim günü ve yaşa bağlı olarak şekillense de, ciddi sağlık sorunları yaşayan sigortalılar için bu şartlarda önemli esneklikler sunuluyor. Malulen emeklilik adı verilen bu sistem, çalışma gücünün büyük kısmını kaybeden vatandaşlara erken emeklilik hakkı tanıyor. Üstelik bazı durumlarda yaş şartı da aranmazken, yalnızca 1800 gün prim yeterli olabiliyor.
Kimler Malulen Emekli Olabilir?
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamında değerlendirilen malulen emeklilik hakkından yararlanabilmek için bazı temel kriterler var:
- Çalışma gücünde en az %60 oranında kayıp yaşanması ve bu durumun resmi sağlık kurulu raporuyla belgelenmesi gerekiyor.
- En az 10 yıl sigortalılık süresi ve 1800 gün prim şartı aranıyor.
- Ancak başka bir kişinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olanlar için 10 yıl sigortalılık şartı aranmıyor. Sadece 1800 gün prim yeterli sayılıyor.
Bu şartlar; SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamındaki tüm sigortalılar için geçerli. Fakat Bağ-Kur’luların prim borcunun bulunmaması şartı aranıyor.
Eksik Primler Tamamlanabilir
1800 gün prim şartını henüz dolduramayan sigortalılar için doğum ve askerlik borçlanması gibi yöntemlerle eksik günler tamamlanabiliyor. Erkekler askerlik sürelerini, kadınlar ise doğum sonrası çalışmadıkları dönemleri borçlanarak prim gün sayılarını artırabiliyor.
Sağlık Raporu Süreci Nasıl İşliyor?
Başvuru süreci, SGK’nın yönlendireceği tam teşekküllü devlet hastanelerinden alınacak sağlık kurulu raporuyla başlıyor. Özel hastanelerden alınan raporlar ise geçerli kabul edilmiyor. Sağlık durumu değerlendirilerek malullük oranı belirleniyor ve bu oran %60’ın üzerinde olursa malulen emeklilik hakkı kazanılıyor.
Hangi Hastalıklar Kapsama Giriyor?
Malulen emeklilik kapsamına giren bazı hastalıklar şunlar:
- Kanser
- MS (Multipl Skleroz)
- Parkinson
- Alzheimer
- Epilepsi
- Kalp yetmezliği
- KOAH, astım gibi solunum hastalıkları
- Organ nakli sonrası durumlar
- Demans, ciddi psikiyatrik bozukluklar
- Kol/bacak kaybı veya işlev kaybı
Kanser Hastalarına Özel Haklar
2013 yılında yapılan düzenlemeyle birlikte kanser hastalarına erken emeklilik için özel imkan tanındı. Teşhis konulduktan sonra bir yıl içinde başvuran ve prim şartını karşılayan hastalar, sağlık kurulu raporuna ihtiyaç duymadan malulen emekli olabiliyor.
Diyabet de Kapsamda Ama Şartları Ağır
Diyabet (şeker hastalığı) olanlar da malulen emeklilikten faydalanabiliyor. Ancak bu hastalığın en az üç organı etkilemiş olması gerekiyor. Ayrıca yine %60 iş gücü kaybı ve 1800 gün prim şartı bulunuyor.
Erken Yaşlananlara Ayrı Düzenleme
SGK tarafından erken yaşlandığı tespit edilen sigortalılar da avantajlı bir emeklilik hakkına sahip. Bu kişilerin en az 5400 prim günü ve 55 yaşını doldurmuş olması gerekiyor.
Malulen Emekli Olanlar Tekrar Çalışabilir mi?
Malulen emekli olan bir kişi tekrar çalışmaya başladığında emekli maaşı kesiliyor. Ayrıca periyodik kontrol muayenelerinde sağlık durumu düzelmiş görülürse, emeklilik hakkı sona erdiriliyor.
Bizi Takip Edin, Gelişmelerden Haberdar Olun!
KAYNAK: HABER MERKEZİ
