En az 12.500 TL alan SSK, Bağ-Kur emeklisine… 3600-9000 prim günü olanlar dikkat: Emekli maaş sistemi değişiyor!

Son gelişmeleri kaçırmamak için Google News sayfamızı takip edin. Butona tıkladıktan sonra açılan sayfanın sağ üst tarafında yer alan yıldızlı "Takip Et" simgesine dokunmanız yeterlidir. Takip Et

Emekli Maaş Sisteminde Büyük Değişiklikler Geliyor: 3600 ve 9000 Prim Gününe Dikkat!

Türkiye’deki emekli maaşı hesaplama sisteminde köklü değişiklikler yapılıyor. Önceden, 3600 prim gününe sahip SSK’lı ile 9000 prim gününe sahip Bağ-Kur’lu aynı maaşı alabiliyordu; ancak bu durum artık değişiyor. Yeni sistemle birlikte, daha fazla çalışan ve prim ödeyenler daha yüksek emekli maaşı alacak. Detaylar ise şöyle…

Emeklilik Sisteminde Yeniden Düzenleme Yapılıyor

Türkiye’de emekli sayısı 16 milyona ulaşmış durumda ve bu sayı hızla artıyor. Mevcut sistemde, 1.8 çalışana bir emekli düşerken ideal oran 4 çalışana bir emekli olarak belirlenmiş durumda. Bu dengesizlik, sosyal güvenlik sistemini zorlayarak emeklilerin daha yüksek maaş almasını engelliyor. Ülkemizdeki mevcut emekli maaşı hesaplama sistemi, yıllar içinde değişen parametrelerle oldukça karmaşık bir yapıya büründü.

Maaş Hesaplama Sistemi Nasıl Çalışıyor?

Sabah’tan Faruk Erdem’in haberine göre, emekli maaşı hesaplanırken sigortalının çalışırken ödediği primler, üç döneme göre belirlenen aylık bağlama oranları, önceki yılın güncelleme katsayısı, enflasyon oranı, ekonomik büyüme gibi faktörler dikkate alınıyor. Ancak bu karmaşık yapı, emekli maaşlarında adaletsizliğe neden olabiliyor.

Emekli Maaşında Farklılıklar ve Çözüm Önerileri

%30’dan Fazla Maaş Farkı

Mevcut yasada, kazançların ortalamasının aylık bağlama oranlarıyla çarpılması gerektiği belirtilse de, başvuru yapılan yılın ve bir önceki yılın verileri emekli maaşını etkiliyor. Örneğin, 2022 yılında emekli maaşı talebinde bulunanlar, 2021’de talepte bulunanlara göre %17 daha yüksek maaş aldı. Bu yıl başvuru yapanlar ise 2025’te başvuranlara göre %30-35 daha fazla maaş alabilecek.

Refah Payı ve Emekli Maaşı Farklılıkları

Emekliler, her Ocak ve Temmuz ayında yasal olarak zam alıyor. SSK ve Bağ-Kur emeklileri 6 aylık enflasyon kadar zam alırken, memur emeklileri toplu sözleşme ve enflasyon farkı kadar zam alıyor. Ancak refah payı artışları, yıllar arasında emekli maaşlarında farklılık yaratıyor.

Tek Güncelleme ve Aylık Artış Önerisi

Güncelleme katsayısı sistemi yeniden ele alınarak, enflasyon ve büyüme ortalamaları dikkate alınarak belirlenecek makul bir güncelleme katsayısı, yıllar arasındaki farkı ortadan kaldırabilir. Ayrıca, emekli maaşlarına yapılacak zamların her ay bir önceki ayın enflasyonu kadar artırılması da bir çözüm olabilir. Böylece emekli maaşlarının enflasyon karşısında erimesi engellenebilir.

Üçlü Yapı Değişmeli

Mevcut sistemde, emekli maaşı hesaplanırken üçlü yapı kullanılıyor: 1999 öncesi, 1999-2008 arası ve 2008 sonrası. Bu durum, emekli maaşı hesaplamalarını karmaşık hale getiriyor. Tek bir hesaplama yöntemi kullanılarak daha sade ve adil bir sistem oluşturulabilir.

Taban Maaş Uygulaması ve Adaletsizlikler

Pandemi döneminde getirilen taban maaş uygulaması, düşük maaş alan emekliler için büyük avantaj sağladı. Ancak, taban maaşın hemen üstünde maaş alanlar için adaletsizlikler yaşanıyor. Örneğin, 3600 gün prim ödeyen bir emekli ile 9000 gün prim ödeyen bir emekli arasındaki maaş farkı neredeyse yok.

Kayıt Dışılık ve Sorunlar

Yüksek prim ödemenin karşılığının olmaması, kayıt dışılığın artmasına ve çalışanların maaşlarını gizlemelerine neden oluyor. Bu durum, hem devletin vergi kaybına yol açıyor hem de çalışanların geleceğini tehlikeye atıyor.

Emekli Maaşı Sisteminde Çözüm Önerileri

• Aylık bağlama sistemi, üçlü yapıdan kurtarılmalı ve tek oran ile sadeleştirilmelidir.
• Taban maaş uygulaması olumlu olsa da yeni sorunlara yol açmaktadır. Çok çalışıp yüksek prim ödeyenlerin yüksek emekli maaşı alması sağlanmalıdır.
• Ortalama bir güncelleme katsayısı belirlenerek, emekli maaşlarındaki farklılıklar ortadan kaldırılmalıdır.
• 6 aylık enflasyon kadar yapılan artışlar yerine, her ay bir önceki ayın enflasyonu kadar artış yapılmalıdır.

Bu reformlar, emekli maaşlarında adaleti sağlarken, çalışanların da geleceğini güvence altına alacaktır.

Son gelişmelerden ilk siz haberdar olmak için bizi takip edin.