TÜRKİYE
Emekliye zamlı aylıklar bugün yatmaya başlıyor! 7500 lira maaş alanlara zam var mı? Dul ve yetim aylıkları da artıyor mu? İşte yüksek emekli aylığı formülü!
Yaklaşık 15,9 milyon emeklinin SSK, Bağ-Kur ve kamu sektörü, bugün itibariyle yüzde 25’lik artışla aylıklarını almaya başlıyor. Bu artıştan hem bu yıl emekli olanlar hem de yaşa takılan emekliler yararlanacak.
Emekli aylığı hesaplama süreci, memurlar, işçiler ve serbest çalışanlar için farklılık göstermektedir. Emekli aylığı, çalışma süresi boyunca ödenen primler ve prim ödeme gün sayısıyla belirlenir. Kazanç miktarı ne kadar yüksekse, emekli maaşı da o kadar artar. Emeklilikte bakmakla yükümlü olduğunuz yakınlarınızın bildirilmesi de maaşı artırır.
Bu Temmuz zamı, emeklilerin asıl aylıklarına uygulanacak. Örneğin, asıl aylığı 7000 lira olan bir emeklinin aylığı 8750 lira olacak. Ancak, en düşük emekli aylığı 7500 lira olarak devam edecektir.
Emekli aylığı almak için yüksek kazanç ve fazla prim ödeme önemli rol oynar. Ancak sadece uzun süre çalışmak ve çok sayıda prim gününe sahip olmak, yüksek bir emekli maaşı için yeterli değildir.
Emeklilik maaşınızı artırmanın birçok yolu vardır. İlk yol, yüksek bir prim ödemektir. Ayrıca, emeklilik dilekçesi verirken, bakmakla yükümlü olduğunuz kişilerin (eş, çocuk vb.) eklenmesi, maaş hesaplamasında aylık bağlama oranını artırır. Prim gün sayısını doldurduktan sonra düşük ücretle çalışmanın emeklilik maaşını düşürebileceğini unutmamak gerekiyor.
Memur emeklilerinin ilave ödeme adı altında yapılan zamdan faydalanamayacakları belirtildi. Emekli maaşları için belirlenen enflasyon oranı yüzde 17.55 iken, bu oran yasayla yüzde 25’e tamamlanacak.
Ayrıca, emekli aylığı ödemelerinde bir değişiklik yapılmayacak. SSK’lılar emekli aylıklarını her ayın 17-26’sı arasında, Bağ-Kur’lular ise 25-28’inde alacak.
7500 lira emekli aylığı alanların da yüzde 25’lik zamdan yararlanacağı belirtildi. Kök aylığı 6 bin lira ve altında olanların emekli aylıkları da 7500 lira olarak ödenmeye devam edecek. Dul ve yetim aylığı alanlar da yüzde 25 oranında zamdan yararlanacaklar.
Emekli aylığını artırmak için, kazancın ve ödenen primlerin yüksek olmasının yanı sıra, bazı noktalara dikkat etmek gerekiyor. Örneğin, prim ödemeleri için tüm günlerin dikkate alındığı ve primlerin farklı kurumlarda ödenmesinin emekliliği ve maaşı doğrudan etkilediği belirtiliyor.
Sonuç olarak, yüksek emekli aylığı alabilmek için, yüksek kazançlı işlerde çalışmak, yüksek prim ödemek ve emeklilik maaşını etkileyen diğer faktörleri dikkate almak önemlidir. Aynı zamanda, bu faktörlerin yanı sıra, emeklilik yaşınız, çalışma süreniz ve prim ödeme gün sayınız gibi faktörler de emeklilik aylığınızı belirler.
PRİM EKSİKLERİ TAMAMLANIRSA EMEKLİ AYLIĞI ARTAR MI?
Eksik primlerin tamamlanması, emekli maaşının artmasına neden olabilir. Ancak, prim borçlarının ödenmesiyle yatırılan prim miktarı, emekli aylığını doğrudan etkilemez. Daha çok prim gün sayısının yüksek olmasına yardımcı olur. Ancak bu, her zaman daha yüksek bir emekli maaşı anlamına gelmez. Çünkü emekli maaşı, prim ödeme gün sayısı ve kazanç tutarına göre hesaplanır. Eğer prim ödeme gün sayısı yüksek ancak kazanç tutarı düşük ise, emekli maaşı da düşük olabilir.
YILLARCA ÇALIŞIP SON YILLARDA DÜŞÜK ÜCRETLE ÇALIŞMAK EMEKLİ AYLIĞINI NASIL ETKİLER?
Emekli aylığı, genellikle son yıllarda yatırılan primler ve bu süre zarfındaki ortalama kazanç üzerinden hesaplanır. Bu nedenle, yıllarca yüksek ücretli bir işte çalıştıktan sonra son yıllarda düşük ücretli bir işte çalışmak, emekli maaşınızı düşürebilir. Son yıllarda düşük bir ücretle çalışmaya başlarsanız, bu durum emekli maaşınızın düşmesine neden olabilir. Ancak, bu durumun etkisi, tam olarak ne kadar süre boyunca düşük ücretle çalıştığınıza ve ne kadar prim ödediğinize bağlıdır.
EMEKLİ AYLIĞI HESAPLANIRKEN EK ÖDEMELER DİKKATE ALINIR MI?
Emekli aylığı hesaplanırken, yatırılan primler ve bu primlerin üzerinden yatırılan kazanç tutarı dikkate alınır. Bu kazanç tutarı içerisinde, maaşınızın yanı sıra aldığınız tüm ek ödemeler de bulunur. Ek ödemelerin emekli aylığına etkisi, primlerin bu ek ödemeler üzerinden yatırılmasına bağlıdır. İkramiye, prim, kira yardımı gibi düzenli nakit ödemeler eğer brüt kazanca eklenmiş ve bu tutar üzerinden prim yatırılmışsa, bu tutarlar emekli aylığı hesaplamasına dahil edilir.
EMEKLİLİK AYLIĞI HESAPLANIRKEN EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞI NE KADAR OLUYOR?
Emekli aylığı, bir kişinin çalışma yaşamı boyunca yatırılan primler ve bu primlerin üzerinden hesaplanan kazanç tutarına göre belirlenir. Ancak, emekli aylığı belirli bir minimum tutarın altına düşemez. Bu minimum tutar, en düşük emekli aylığıdır. Temmuz 2023 itibariyle, en düşük emekli aylığı 7500 lira olarak belirlenmiştir. Yani, bir kişi ne kadar az prim öderse ödesin, emekli aylığı bu tutarın altında olmayacaktır. Ancak, bu miktar zaman içinde değişebilir ve genellikle her yıl belirlenen enflasyon oranına göre artırılır.
MEMUR EMEKLİLERİ İÇİN EMEKLİ AYLIĞI HESAPLANIRKEN KULLANILAN FORMÜL NE?
Memur emeklilerinin aylıkları, hizmet süreleri ve görevlerine bağlı olarak belirlenen bir taban aylık üzerinden hesaplanır. Hizmet süresi, memurun görevde geçirdiği süreyi ifade eder. Taban aylık ise, memurun görevine bağlı olarak belirlenen ve hizmet süresi boyunca ödenen aylık tutardır. Hizmet süresi ve taban aylık çarpılır ve bulunan sonuç, memurun brüt emekli maaşı olarak belirlenir. Bu brüt maaştan, ilgili kanunlarda belirtilen kesintileryapıldıktan sonra net emekli maaşı bulunur.
Örneğin; 25 yıl hizmet süresi olan ve taban aylığı 10.000 TL olan bir memurun brüt emekli maaşı, 25 yıl x 10.000 TL = 250.000 TL olur. Bu tutardan, vergiler ve diğer kanuni kesintiler düşüldükten sonra memurun net emekli maaşı bulunur.
Bununla birlikte, memur emeklilik hesaplamaları oldukça karmaşık olabilir ve birçok değişkeni içerir. Bu nedenle, kesin bir emekli maaşı tutarı belirlenirken, bir mali danışmana veya ilgili devlet kurumuna başvurmak genellikle en iyi seçenektir.
SİGORTALI ÇALIŞANLAR İÇİN EMEKLİ AYLIĞI HESAPLAMA FORMÜLÜ NE?
Sigortalı çalışanların emekli aylığı, çalışma yaşamı boyunca yatırılan prim miktarı ve bu prim miktarının üzerinden hesaplanan ortalama kazanç tutarına göre belirlenir. Emekli aylığı hesaplama formülü şu şekildedir:
Emekli Aylığı = [(Aylık Prime Esas Kazançların Toplamı / Toplam Prim Gün Sayısı) x 0,65] x Emeklilik Katsayısı
Bu formülde, “Aylık Prime Esas Kazançların Toplamı”, çalışma yaşamı boyunca her ay için belirlenen ve prim ödemelerinin üzerinden hesaplandığı kazanç tutarıdır. “Toplam Prim Gün Sayısı”, çalışma yaşamı boyunca ödenen toplam prim gün sayısını ifade eder. “Emeklilik Katsayısı”, her yıl Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen bir faktördür ve emekli aylığının hesaplanmasında kullanılır.
Her ne kadar bu formül genel bir temel sunsa da, emeklilik aylığı hesaplamaları birçok farklı faktöre bağlıdır ve bu faktörler kişiden kişiye değişebilir. Bu nedenle, kesin bir emekli aylığı tutarı belirlenirken, bir mali danışmana veya ilgili devlet kurumuna başvurmak genellikle en iyi seçenektir.
