Ekonomi
Emeklilik Yaşı Nasıl Öne Çekilir? EYT Dışında Kalanlar İçin 3600 Gün Kuralı
Kadınlar, hem çocuk yetiştirme hem de aile bütçesine katkı sağlamak için iş hayatında önemli bir rol üstleniyor.
Kadınlar, hem çocuk yetiştirme hem de aile bütçesine katkı sağlamak için iş hayatında önemli bir rol üstleniyor.
Ancak, doğum gibi çeşitli nedenlerle çalışma hayatına ara veren kadınlar için emeklilikte bazı avantajlar sağlanıyor.
Emeklilik Şartları ve İstisnalar
Her sigortalının emekli olabilmesi için prim, yaş (EYT kapsamındakiler hariç) ve sigortalılık süresi gibi kriterleri karşılaması gerekmektedir. Ancak, çalışan kadınlar, iş ve ev yaşamını dengelemek zorunda kaldıkları için bazen çalışma sürelerini kısaltmak zorunda kalabiliyor. Bu durum, doğum gibi sebeplerle sigortalılık sürelerinde eksik gün sayısına yol açabiliyor. Fakat, annelere, doğumları üzerinden prim gün sayılarını tamamlama imkanı tanınıyor.
Staj Süresinin Avantajı
Sigortalı kadınlar, doğum borçlanması ile emeklilik için prim ve zaman kazanabiliyor. Normal şartlarda, emeklilik hesabında staj başlangıcı ve stajda geçen süreler dikkate alınmıyor; ancak doğum borçlanmasında bu süreler geçerli. Dolayısıyla, anneler, stajın başladığı tarihten sonra doğum yapmaları durumunda, her bir doğum için 720 gün borçlanma hakkına sahip olabiliyor.
Prim Kazanımı ve Borçlanma
Üç çocuğa kadar borçlanma ile toplamda 2.160 gün (her bir çocukta 720 gün) prim kazanma imkanı mevcut. Sigortalı kadın, doğum sonrası 8 haftalık istirahat dönemini, çoğul gebelik durumunda ise 10 haftayı borçlanabilir. Bu kapsamda, kadınlar, doğum nedeniyle çalışamadıkları dönemlerde toplamda 6 yıla kadar borçlanma hakkına sahiptir.
Bu yıl en düşük doğum borçlanması bedeli günlük 213,36 lira olarak belirlenmiştir. Bir çocuk için 720 gün borçlanma bedeli 153.619 lira, iki çocuk için 1.440 gün borçlanma bedeli 307.238 lira ve üç çocuk için 2.160 gün borçlanma bedeli 460.857 lira olarak ödenmektedir.
Esnaf ve Memur Anneler İçin İmkanlar
Önceden sadece SSK’lı anneler doğum borçlanmasından yararlanırken, artık memur ve esnaf anneler de bu haktan faydalanabilmektedir. Ayrıca, evlat edinen anneler ve çocuklarını evlatlık veren anneler de doğum borçlanması yapabilir.
Engelli Çocuk Sahibi Kadınlar İçin Erken Emeklilik
Ağır engelli çocuğu olan kadınlar için de erken emeklilik imkanı mevcut. Bu durumda, 1 Ekim 2008 sonrası çalıştıkları her gün, 1.25 gün olarak hesaplanır. Çocuğun bakımını üstlenen kadınların primleri artarken, emeklilik yaşı da öne çekilmektedir. 1 Ekim 2008’den itibaren prim gün sayılarının dörtte biri emeklilik yaş sınırlarından düşülmektedir.
3600 Gün Şartı ile Erken Emeklilik
8 Eylül 1999’dan önce sigorta girişi olan ve EYT için yeterli prim gün sayısına sahip olmayan kadınlar, 3600 gün ve 15 yıl sigortalılık şartıyla emekli olabilmektedir. Bu durumda, emeklilikte sigorta başlangıç tarihine göre 50-58 yaş arası yaş şartı aranır. 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olan kadınlar ise, 58 yaş ve 4500 gün prim ile daha az primle emekli olabilmektedir.
KAYNAK: HABER MERKEZİ