Türkiye
DEVA Partisi’nden ‘Afet Dayanıklılığı’ Odaklı Çözüm: Yapı Kayıt Mağdurlarına Yeni Teklif
Deva Parti’sinden Yapı kayıt mağdurları için TBMM’ye yeni yasa teklifi.
DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Cem Avşar, 2018 yılında yürürlüğe giren Yapı Kayıt Belgesi uygulamasının yarattığı mağduriyetleri Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşıdı. Avşar, sunduğu kanun teklifiyle afet riskine karşı dirençli olmayan yapıların gözden geçirilmesi ve mağduriyetlerin giderilmesini talep ediyor. Uygulamanın “imar barışı” adı altında hayata geçirildiğini ancak halkın gerçek ihtiyaçlarıyla örtüşmediğini vurgulayan Avşar, kamuoyundan büyük tepki toplayan bu düzenlemenin yeniden ele alınması gerektiğini belirtti.
“Yapı Kayıt Belgeleri Halkı Mağdur Etti”
2018 yılında yapılan düzenlemeyle milyonlarca yapıya Yapı Kayıt Belgesi verildiğini anımsatan Cem Avşar, bu belgenin veriliş amacının, halkın ihtiyaçlarını karşılamak yerine daha çok siyasi kaygılarla hareket edildiği için büyük mağduriyetlere yol açtığını ifade etti. Avşar, “Afet riskine karşı dirençli olup olmadığına bakılmadan yapıların kayıt altına alınması, vatandaşlarımızın can güvenliğini tehdit eder hâle geldi. Dahası, bazı hükümler Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilince belirsizlik daha da arttı” şeklinde konuştu.
Ecrimisil Var, Elektrik–Su Var Ama Kat İrtifakı Yok
Avşar, vatandaşların devlete ecrimisil ödemesine ve elektrik, su, doğalgaz gibi altyapı hizmetleri alabilmelerine rağmen kat irtifakı veya kat mülkiyeti hakkına erişemediğini belirtti. Bunun sonucunda, bazı yapılarda yıkım tehditlerinin devam ettiğini ve bu süreçte mağduriyetlerin katlandığını dile getirdi:
“İnsanlar köylerinde, tarlalarında evler yapıyor, birikimlerini harcıyor ama hem imarsız yapılaşma sorunuyla hem de yıkım tehdidiyle karşılaşıyor. Ayrıca kentsel dönüşüm gibi temel haklardan da yararlanamıyorlar.”
Anayasa Mahkemesi Kararı: “Yapıların Depreme Dayanıklılığı Malike Bırakılamaz”
Kanun teklifini hazırlarken, Anayasa Mahkemesi’nin Yapı Kayıt Belgeleriyle ilgili “deprem dayanıklılığının malikin sorumluluğunda olması” yönündeki hükmü iptal ettiğine dikkat çeken Avşar, devletin sağlıklı bir çevre oluşturma yükümlülüğünün altını çizdi. Ona göre, bu iptal kararı, halkın can güvenliğini korumak adına kamu otoritesine önemli sorumluluklar yüklüyor.
“İmar Barışı” Siyasi Saiklerle Yapıldı
Cem Avşar, 2018’de hayata geçirilen imar barışı uygulamasının, halkın gerçek ihtiyaçlarını göz önüne almadan siyasi saiklerle hazırlandığını belirtti.
“Başvuru süresi iki kez uzatıldı. Teşvik edici reklamlar yayınlandı. Böylece herkesin düzenlemeden yararlanması sağlandı; ancak uygulama, halkı korumak yerine büyük ölçüde mağdur etti.”
Öneri: Riskli Yapılarda Kentsel Dönüşüm Başlatılmalı
Avşar, hazırladığı kanun teklifinde yapıların teknik ekipler tarafından incelenerek afet riskine karşı dayanıklı olup olmadığının tespit edilmesini talep ediyor. Riskli yapıların kentsel dönüşüm kapsamına alınması gerektiğini belirten Avşar, şöyle devam etti:
“31 Aralık 2024’e kadar yapılan, afet riskine dayanıklı yapılar kayıt altına alınmalı. Hazine arazisi üzerindeki yapılar için tahsis süresi 31 Aralık 2029’a kadar uzatılmalı. Böylece vatandaşlarımız, doğrudan rayiç bedel üzerinden satın alma taleplerini gerçekleştirebilsin.”
“İptal Edilen Belgeler İçin Denetim Eksikliği Var”
Avşar, pek çok vatandaşın sonradan iptal edilen Yapı Kayıt Belgeleriyle ilgili de ciddi mağduriyet yaşadığını hatırlattı. Önceden yapılması gereken denetimlerin sonradan yapıldığını ve bu yüzden vatandaşların para cezası aldığına değinen Avşar, şunları söyledi:
“Denetimler başvuru öncesinde yapılmalıydı. Ayrıca iptal edilen belgeler ve para cezaları, afet riskine karşı dayanıklı yapı raporu sunulduğunda kaldırılmalı.”
“Pandemi ve Depremler İmarsız Yapılaşmayı Körükledi”
Pandemi ve depremlerin, özellikle kırsal kesimlerde kaçak yapılaşmayı artırdığını ifade eden Avşar, insanların şehirlerdeki kaygılardan kaçıp köylerine ve tarlalarına döndüğünü; ancak bu yapılar için resmî prosedürlerin de eksik bırakıldığını belirtti.
“Vatandaşlarımız 30-40 yıllık birikimlerini bu yapılara yatırıyor ama afetsel risklere karşı güvence alamıyor.”
“Artık Kalıcı Çözüm Üretilmeli”
Avşar’ın Meclis’e sunduğu kanun teklifi, Yapı Kayıt Belgesi mağdurlarının sorunlarının ortadan kalkması, imar barışının adil ve güvenli bir zeminde yeniden düzenlenmesi amacıyla hazırlandı. Riskli yapılarda kentsel dönüşümün teşvik edilmesi, iptal edilen belgelerin yeniden gözden geçirilmesi ve Hazine arazisi üzerindeki yapıların satın alma süreçlerinin kolaylaştırılması, teklifin öne çıkan maddelerini oluşturuyor.
“Vatandaşlarımızın can güvenliği ve mülkiyet haklarının korunması için, afet riskine karşı dirençlilik göz ardı edilmemeli. Yıkım tehditleri artık son bulmalı.”
Bizi Takip Edin, Gelişmelerden Haberdar Olun!…
KAYNAK: HABER MERKEZİ
