Çanakkale Savaşları’nda dikkat çeken doktor raporu: Koku dayanılmazdı

Son gelişmeleri kaçırmamak için Google News sayfamızı takip edin. Butona tıkladıktan sonra açılan sayfanın sağ üst tarafında yer alan yıldızlı "Takip Et" simgesine dokunmanız yeterlidir. Takip Et

Çanakkale Kara Savaşlarının üzerinden 110 yıl geçmesine rağmen harp ceridelerinde yer alan çarpıcı detaylar dikkat çekiyor. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi (AÇASAM) Müdür Yardımcısı Dr. İsmail Sabah, 19 Mayıs 1915teki Türk taarruzunun ardından 24 Mayıs 1915 tarihinde gerçekleşen ateşkes sırasında şehit askerlerin toplanması sürecinde görev yapan 2nci Tümene bağlı 1inci Alayın 3üncü Tabur doktoru Yüzbaşı Mehmet Cemalin raporunun, yaşananları tüm açıklığıyla yansıttığını belirtti. Dr. İsmail Sabah, taarruza katılan 42 bin Türk askerinden yaklaşık 10 bininin şehit ya da yaralı olduğunu, Türk kıtalarının üzerine 948 bin mermi atıldığını söyledi. Dr. Sabah, 3 Mayıs 1915 tarihinde Mustafa Kemal Atatürkün Çanakkale Muharebeleri sırasında önemli bir emir verdiğini belirterek, “Uhdemize tevdi edilen vazife-i namus ve vatanı eksiksiz yerine getirmek için bir adım dahi geri gitmek yoktur. Bu esnada uyku ve istirahat aramanın, bu uyku ve istirahatten yalnız bizim değil, bütün bir milletin mahrum kalacağını hepinize hatırlatırım diyerek mücadelenin süreceğine dikkat çekmişti” dedi.

İNGİLİZ UÇAKLARI TARAFINDAN FARK EDİLDİ

Dr. Sabah, “Bu emrin ardından Harbiye Nazırı ve Başkumandan Vekili Enver Paşanın 5inci Osmanlı Ordusuna gönderdiği telgrafla, Gelibolu Yarımadasında sonuca ulaşmanın aciliyeti vurgulandı. Enver Paşa, 11 Mayısta cepheyi ziyaret etti ve Mareşal Liman Von Sanders ile yaptığı görüşme sonrası Arıburnundaki düşmana taarruz kararı alındı. Taarruzun 18 Mayısı 19 Mayısa bağlayan gece saat 03.30da, baskın tarzında ve sadece süngü kullanılarak yapılması planlandı. 2nci Tümenin cepheye intikali esnasında İngiliz uçakları tarafından fark edilmesiyle Anzak Kolordusu olası bir Türk taarruzu karşısında uyarıldı. Normalde şafak baskınına karşı saat 03.30da silah başı yapan Anzak askerleri, o gece saat 03.00te mevzide hazır bulunuyordu. Taarruz başladığında Anzak Kolordusu hazır şekilde beklemekteydi. Türk askeri baskın tarzında harekete geçtiğinde ise aynı anda bir felaket başladı. Çünkü Anzak askerleri gecenin karanlığı altında kendilerine doğru ilerleyen Türk askerlerine ateşe başladı” diye konuştu.

ORTAYA ÇIKAN MANZARANIN DEHŞET VERİCİ

Dr. Sabah, 2nci Tümen harp ceridelerinde yer alan ifadeleri şöyle aktardı: “Siperden çıkan derhal yuvarlanıyordu. 2nci Tabur Komutanı Binbaşı Cemil Bey, kızgın bir şarapnel parçasını eline almış ve siperin üstüne çıkarak, İşte evlatlarım, bunlar düşman kurşunu. İnsanı öldürmez. hitab-ı kahramanesiyle efradı coşkuya getirmekteydi” dedi. Dr. Sabah, taarruzun ertesi sabah saat 10.00a kadar sürdüğünü ve ortaya çıkan manzaranın dehşet verici olduğunu ifade etti.

ATEŞ EDEBİLMEK İÇİN PARA TEKLİF ETMİŞLER

Taarruz sonucunda siperler arasında kalan Türk şehitlerin bedenlerinin taraflar için tehlike arz ettiğini söyleyen Dr. Sabah, “Hastalık çıkması riskinden endişe eden taraflar, 23 Mayıs 1915 tarihinde Çanakkale Muharebelerinde ilk ve son kez olacak bir anlaşmaya varmışlar ve bunun üzerine günümüzden tam 110 yıl önce, 24 Mayıs 1915 tarihinde Çanakkale Muharebelerinde ilk ve son defa gerçekleşecek bir ateşkes ilan edilmişti. Avustralya resmi tarihine baktığımız zaman 18/19 Mayıs gecesi gerçekleşen taarruzun katliam olarak nitelendirildiğini görmekteyiz. Avustralya resmi tarihi bu taarruza ait bazı kıymetli detayları veriyor. O günün kayıtlarına bakıldığında Anzak askerleri, Avustralyalı ve Yeni Zelandalı askerler daha iyi atış pozisyonu almak için siperlerinden dışarı çıktıklarını, bağdaş kurduklarını görmekteyiz. İkinci hatta görevli askerlerin de ateş edebilmek için birinci hattaki arkadaşlarına para teklif ettiğini Avustralya resmi tarihinden görmekteyiz” açıklamalarında bulundu.

TÜRK KITALARININ ÜZERİNE ATILAN KURŞUN SAYISI 948 BİN

“Türk kıtaları vazifelerini yerine getirmek için adeta ölüme koşmuşlardı” diyen Dr. Sabah, aynı gece sadece Arıburnunda Türk kıtalarının üzerine atılan kurşun sayısının 948 bin olduğunu, ayrıca bin 500e yakın top mermisi kullanıldığını kaydetti. Dr. Sabah, “Bu dehşet, 24 Mayısta, Çanakkale Muharebelerinin ilk ve son ateşkesinde tüm çıplaklığıyla ortaya çıkmıştı. Yaklaşık 9 saat sürecek olan bu ateşkes esnasında siperler arasında kalan Türk şehitleri toplanmıştı ve o günün görgü tanıklarından biri de 2nci Tümenin 1inci Alayına bağlı 3üncü tabur doktoruydu” dedi.

HEPSİNİ DEFNETMİŞTİK

Dr. Sabah, Yüzbaşı Mehmet Cemalin verdiği raporda yer alan ifadeleri de paylaştı. Raporda, şu ifadeler yer aldı: “Koku dayanılmazdı. Askerler kokudan dolayı iş yapmaktan çekinmekteydi. Kimi zaman nasihatle, kimi zaman da zorlukla şühedanın defnini gerçekleştirdim. Açılan geniş çukurlara şüheda defnettirildi. Taşınamayacak durumda olanlar ise oldukları yere defnedildi ve akşam ateşkes bittiğinde siperler arasında herhangi bir şüheda kalmamıştı ve hepsini böylelikle defnetmiştik.”

BİRER TARİHİ VESİKA OLARAK GERİYE KALDI

Dr. Sabah, aynı günün görgü tanıklarından biri olan Yeni Zelandalı Tabip Yarbay Percy Fenwickin ise “Türk ölüler o kadar sık yatmaktaydı ki onlara değmeden geçmek neredeyse imkansızdı. Koku ise dayanılmazdı” diyerek o gün yaşananları dile getirdiğini belirtti. Dr. Sabah, “Günümüzden tam 110 yıl önce Çanakkale Muharebelerinin ilk ve son ateşkesi böylelikle tamamlanmış oldu. Bu arşiv malzemeleri de o günün detaylarını ve dehşetini yansıtması açısından oldukça önemli birer tarihi vesika olarak geriye kaldı” diye konuştu.

Son gelişmelerden ilk siz haberdar olmak için bizi takip edin.