Ekonomi
Bakan Bolat: Azerbaycan’la ikili ticaretimiz 8, Özbekistan ile 3 milyar dolara yükseldi
Ankarada Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin (TOBB) ev sahipliğinde Türkiye-Azerbaycan-Özbekistan Üçlü İş Forumu gerçekleştirildi. Ülkeler arasındaki ortak ticaret anlaşmalarının ele alındığı programa, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Özbekistan Yatırımlar, Sanayi ve Ticaret Bakanı Laziz Kudratov, Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayil Cabbarov, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Özbekistan Yatırım Teşvik Ajansı Müdürü Mansurjan Rasulev, Azerbaycan İhracat ve Yatırım Teşvik Ajansı Başkanı Yusif Abdullayev katıldı.
İLİŞKİLERİMİZ ÇOK İYİ BİR SEVİYEDE
Bakan Bolat, Forumun geçen yıl Özbekistanın ev sahipliğinde başlatıldığını belirterek, “Bu yıl Türkiye olarak Ankarada ev sahipliği yapıyoruz. Özel sektörlerimizi de bu çalışmaların içine aldık. Memnuniyetle ifade etmek istiyorum ki 3 ülke arasındaki siyasi açıdan mükemmel ilişkiler, ekonomi, ticaret, turizm, yatırımlar ve müteahhitlik alanlarında da çok iyi bir seviyeye yükselmektedir. Türkiye olarak Azerbaycan ile ikili ticaretimiz hamdolsun geçen yıl 8 milyar dolara yükseldi. Kardeş Özbekistan ile de ikili ticaret hacmimiz 3 milyar dolara yükseldi. 2003ten bu yana Cumhurbaşkanımızın liderliğindeki dönemde Özbekistana ihracatımız 15 kat artarken Azerbaycana ihracatımız da 9 kat yükseldi. Yine 2003ten bu yana Azerbaycan ile Türkiyeye ithalatımız 40 kat artarken Özbekistan ile Türkiyeye ithalatımız da 10 kat arttı” dedi.
KARŞILIKLI İŞ BİRLİĞİ PROGRAMLARI UYGULUYORUZ
Türkiyenin her iki ülke ile tercihli ticaret anlaşmaları yaptığını söyleyen Bolat, “Belli sayıdaki ürünlerle ilgili olan bu tercihli ticaret anlaşmasını yeni ürünlere genişletme konusunda da hem Türkiye-Azerbaycan arasında hem Türkiye-Özbekistan arasındaki müzakerelerimiz devam etmektedir. İnşallah yakın zamanda bu müddetle ilişkilerimizin birleşmesi gerekecektir. Bu müzakereleri de anlaşmayla sonuçlandırıp ticaretteki serbestleştirme sürecini genişleteceğiz. Bunun yanında her 3 ülke Türk Devletler Teşkilatı bünyesinde, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı bünyesinde, İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi bünyesinde ortak ticareti geliştirme, ekonomik entegrasyon çalışmalarına da devam etmektedirler. Helal ürünlerin geliştirilmesi ve helal standartlarının artırılması noktasında da Türkiye olarak hem Azerbaycan hem de Özbekistan kardeş ülkelerle karşılıklı iş birliği programları uyguluyoruz. Bunun yanında yatırımlar da çok önemli. Memnuniyetle görüyoruz ki Türkiye ile Azerbaycan arasında karşılıklı olarak 37 milyar dolar karşılıklı yatırımlar var. Türkiye ile Özbekistan arasında da 4,4 milyar dolar karşılıklı yatırımlar var” diye konuştu.
ZENGEZUR BAĞLANTISINDAKİ YATIRIMLAR HIZLA TAMAMLANMAK ÜZERE
Çalışmaların birlikte kazanma, büyüme ve refahı arttırma üzerine olduğunu ifade eden Bakan Bolat, “Enerji, elektronik, madencilik, tarım, sağlık, bilişim, inşaat sektörlerinde bu özel sektör yatırımlarını daha fazla artırmak için de hükümetler olarak gayretlerimizi artırıyoruz. Diğer taraftan müteahhitlik konusunda da ülkelerimiz arasında mükemmel ilişkiler var. Türkiye olarak müteahhitlerimiz, Özbekistan ve Azerbaycanda şu ana kadar 28 milyar dolarlık 836 inşaat projesini başarıyla tamamlamış bulunmaktadırlar. Hem Özbekistan hem Azerbaycana yönelik yeni kalkınma projelerinde, Dağlık Karabağın yeniden inşasında da bu müteahhitlik çalışmaları devam etmektedir. Son olarak ulaştırma alanında aramızdaki ticareti de daha fazla kolaylaştırmak için engelleri kaldırma konusunda görüşmeler yapıyoruz. Zaten az sonra bakanlar olarak da bu konuları görüşeceğiz. Bu sabah Ticaret, Sanayi Bakanı Laziz Kudratov Bey ve ekibiyle ikili toplantı yaptık. Bugün akşama doğru da Azerbaycan Ekonomi Bakanı değerli kardeşim Mikayil Cabbarov ve ekibiyle de Türkiye-Azerbaycan ikili görüşmelerini yapacağız. Zengezur bağlantısındaki yatırımlar hızla tamamlanmak üzere. Orta Koridoru, orta uzak doğuda büyük okyanustan Avrupaya bağlayacak bu Orta Koridorla birlikte Türkiyenin de Türk dünyasıyla ulaştırma alanında yakınlaşması, yatırımların, ticaretin kolaylaştırılması mümkün olacak” dedi.
TÜRK VE AZERBAYCANLI KARDEŞLERİMİZİ TEŞVİK EDİYORUZ
Özbekistan Yatırımlar, Sanayi ve Ticaret Bakanı Laziz Kudratov, Türkiye-Özbekistan ticaretine ilişkin, “Ülkelerimiz arasında ticaret hacmi son 7 yılda yüzde 50 artarak 3,2 milyar dolara ulaştı. Türkiye ve Azerbaycandan gelen yatırım hacmi 10 kat artarak yaklaşık 2,1 milyar dolara ulaştı. Özbekistanda bu ülkelerin sermayesini taşıyan şirket sayısı, 2024 yılında 4 kat artarak yaklaşık 2 bin 100e ulaşmıştır. İş Forumunda bugün 3 ülkeden yetkililerin yanı sıra 300ü aşkın iş dünyası temsilcisi bir araya geldi. Özbekistanda bugün dünyaca ünlü şirketlerle iş birliği yapılarak yılda 500 bin adetlik üretim kapasitesine ulaşılmış, tam bir otomobil üretim döngüsü oluşturulmuştur. İlaç, tekstil, kimya ve inşaat malzemeleri sektörleri aktif olarak gelişmektedir. Bu alanlarda 8 milyar dolar değerinde 5 adet gelecek vaat eden projeden oluşan bir portföy oluşturuldu. Türk ve Azerbaycanlı kardeşlerimizi bu alanlarda yeni yatırım projelerini hayata geçirmeye teşvik ediyoruz. Dış ticaretin serbestleşmesiyle ülkemiz, bölgemizin en büyük pazarlardan biri olma konumunu güçlendirmektedir” diye konuştu.
AZERBAYCAN, HER ZAMAN TÜRKİYENİN YANINDA OLACAKTIR
Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayil Cabbarov ise 3 ülkenin tarihte de iş birliği ve ticarete önem verdiğini söyleyerek, “Şu anda siyasi olarak da ilişkilerimiz çok kardeşçe devam ediyor ve yürütülüyor. Bu da tabii ki siyasi iradenin var olması ve siyasi iradenin bizim işlere de ekonomiye de sirayet etmesinin göstergesidir. Elbette bütün Türk cumhuriyetleriyle kardeşlik ortamında iş birliklerini geliştirmek, derinleştirmek istiyoruz. Bölgemizde çok ciddi değişiklikler gerçekleşti. Suriyedeki durum, Karabağın Azerbaycana geri dönmesi ve Karabağın çok kısa sürede hızlı bir şekilde geliştirilmesi ve hem Azerbaycanın ekonomisinde şu anda çok önemli bir yer alması da göz önünde bulundurarak, farklı bir boyutta iş birliğine ihtiyacımız vardır. Bu jeopolitik durumda bölgemizin önemi bu kadar yükseklere taşınmışken, buna uygun iş birliği kurmalıyız ve modellerimizi güncellemeliyiz. Azerbaycan yatırımcıları için Türkiyeyi ve Türkiye ekonomisini yabancı bir pazar olarak asla görmüyoruz. Siyasi iradeyi göz önünde bulundurarak, Türkiyedeki petrol ve doğal gaz geliştirme projelerine özel bir yer veriyoruz. Azerbaycan, her zaman kardeş Türkiye Cumhuriyetinin yanında olacaktır” dedi.