Türkiye
‘At arabası taksiler’ zamana ve teknolojiye yenildi
AFYONKARAHÄ°SAR’ın Bolvadin ilçesinde yakın tarihe kadar sayıları yüzlerle ifade edilen at arabaları, geçmiÅŸte yük ve eÅŸya taşımacılığının yanı sıra kentte yaÅŸayanlar tarafından ‘taksi’ olarak da kullanıldı. Özellikle 80’li yıllarda altın çağını yaÅŸayan at arabası taksilere plaka, sürücülerine de belge verildi. Birçok kiÅŸinin taşımacılığın yanında ulaşım için de kullandığı at arabacılığı geliÅŸen teknoloji ve zamana yenik düştü.
Bolvadin’de 1950’li yıllarda at arabalarının kullanımı yaygınlaÅŸmaya baÅŸladı. Motorlu taşıtların fazla olmadığı o dönemlerde yük ve eÅŸya taşımacılığında yoÄŸun olarak kullanılan at arabalarının sayısı hızla arttı. Bir ara sayıları 200’ü bulan at arabaları ilçe halkına taksi hizmeti de verdi. Bu yıllarda ilçe merkezindeki AkçeÅŸme Mahallesi’ne bir noktada ‘at arabası durağı’ bile oluÅŸturuldu. At arabası sahipleri, iÅŸler yoÄŸun olunca evlerinin bir bölümünü at ahırına çevirdi. Gözde meslekler arasında yer alan at arabacılığı, özellikle 1980’li yıllarda altın çağını yaÅŸadı. Kentteki birçok kiÅŸi yük ve eÅŸya taşıyacağında veya bir yerden bir yere gideceÄŸinde at arabalarını kullandı.
‘AT ARABASI SÃœRÃœCÃœ BELGESÄ°’
Motorlu taşıtların artmasıyla birlikte sayıları 30’a kadar düşen at arabaları ve sürücüleri dönemin Belediye BaÅŸkanı Ahmet Naci Helvacı tarafından 2004 yılında kayıt altına alındı. Yapılan çalışma sonrası at arabalarına birer mavi plaka, sürücülerine de ‘At arabası sürücü belgesi’ verildi. Bir süre sonra geliÅŸen teknoloji ve motorlu taşıt sayılarının artışıyla at arabacılığı mesleÄŸi de gözde olmaktan çıktı. At arabaları ve sürücülerinin sayısı günümüzde 8’e kadar düştü ancak iÅŸ olmayınca mesleÄŸi yapan sayısı da bir elin parmakları kadar kaldı. Taşıma ve ulaşım sektöründe kullanılan ve uzun yıllar bu alandaki vazgeçilmezlerden olan at arabacılığı mesleÄŸinin yanı sıra araba üretimi, koÅŸumculuk, semercilik ve nalbantlık gibi baÄŸlantılı meslekler de bitme noktasına geldi.
‘GELÄ°RÄ°MÄ°Z İÇİN ÇALIÅžIYORUZ’
Ä°lçede at arabacılığı yapmayı sürdüren ve mesleÄŸi yaÅŸatmaya çalışanlardan Fahrettin ÅžaÅŸmaz, geçmiÅŸte birçok ailenin geçim kaynağı olan at arabacılığı mesleÄŸinin yok olmaya yüz tuttuÄŸunu, kendilerinin ise bu kültürü yaÅŸatmaya çalıştıklarını söyledi. Fahrettin ÅžaÅŸmaz, “30 senedir at arabacısıyım. Ä°nsanları taşıyorum, yük taşıyorum. Gelirim bu iÅŸten, gelirimiz için çalışıyoruz. Allah verirse ekmek parası alıp eve gidiyoruz. Biz bu mesleÄŸi torunlarımıza ve gençlere miras olaraktan kalsın istiyoruz” dedi.
‘GEÇİMÄ°MÄ°ZÄ° AT ARABASINDAN SAÄžLIYORUZ’
Bir baÅŸka at arabacısı Mustafa Çam da nakliye araçlarının artması ve vatandaÅŸların kendi araçlarını alması nedeniyle iÅŸ bulmakta zorluk çektiklerini aktardı. Mustafa Çam, “Geçimimizi at arabasında saÄŸlıyoruz. Adam taşıyoruz, yük taşıyoruz. Geçimimiz bu iÅŸten saÄŸlıyoruz” diye konuÅŸtu.