Ekonomi
Emekli Maaş Farklılıkları Ortadan Kalkacak mı? Uzmanlardan 5 Öneri
Hükümet, 2024 ve 2025 yıllarında emekli olanlar arasındaki maaş farklarının giderilmesi için çalışmalar başlattı.
Hükümet, 2024 ve 2025 yıllarında emekli olanlar arasındaki maaş farklarının giderilmesi için çalışmalar başlattı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, 2025 yılına ait maaş farklarının çözümü için gerekli adımları attıklarını duyurdu. Ancak, bu sürecin nasıl işleyeceği henüz netleşmedi.
Sosyal Güvenlik yazarı Faruk Erdem, Sabah Gazetesi’ne yaptığı açıklamada, Türkiye’deki emeklilik sisteminin 16 milyon dosya ile büyük bir yük taşıdığını ve 1.8 çalışan başına 1 emekli düştüğünü belirtti. Erdem, ideal oranın 4 çalışana 1 emekli olması gerektiğini vurgulayarak, bu dengenin bozulmasının sosyal güvenlik sistemini olumsuz etkilediğini ve emeklilerin daha yüksek maaşlar almalarını engellediğini ifade etti.
Erdem, emeklilerin karşılaştığı 5 soruna yönelik kritik çözüm önerilerini şöyle sıraladı:
Sorun 1: Maaş Bağlama Sistemi
Maaş bağlama sisteminde kullanılan üç ayrı dönem hesaplama yöntemi, emekliler arasında farklılıklar yaratıyor. Bu durum, ‘intibak’ taleplerinin artmasına neden oluyor.
Çözüm: Aylık bağlama sistemi, karma yapıdan kurtarılmalı ve tek bir oran ile güncellenmelidir.
Sorun 2: Yüksek Prim, Düşük Maaş
Çok prim günü olan emekliler, yüksek prim ödemelerine rağmen düşük maaş alma algısıyla haksızlık yapıldığını düşünüyor. Bu durum, kayıt dışılığın artmasına neden oluyor.
Çözüm: Ödenen primlerin yanı sıra çalışılan gün sayısının da maaşlara etkisinin olduğu bir sistem geliştirilmelidir.
Sorun 3: Enflasyon Artışları
6 aylık enflasyona göre yapılan maaş artışları, emeklilerin alım gücünü koruma amacını taşıyor ancak refah payı tartışmalarını da beraberinde getiriyor.
Çözüm: Aylık enflasyon oranları üzerinden yapılan artışlar, emekli maaşlarındaki erimeyi önleyecek ve tartışmaları ortadan kaldıracaktır.
Sorun 4: Dilekçe Tarihinin Etkisi
Dilekçe tarihinin maaş hesaplamasını etkilemesi, dönemsel yığılmalara yol açıyor. Bu durum, emeklilerin maaşlarının düşürüldüğüne dair yanlış algılara neden oluyor.
Çözüm: Maaş hesabında kullanılan parametrelerin standartlaştırılması, adaletsizlikleri azaltacaktır.
Sorun 5: Taban Maaş Uygulaması
Taban maaş uygulaması geniş kitlelere rahatlama sağlasa da, sıfır zam sorununu beraberinde getiriyor.
Çözüm: Taban maaşın hemen üzerindeki dilimlerde kademeli artışlarla, her dönem karşılaşılan sıfır zam sorununu ortadan kaldıracak düzenlemeler yapılabilir.
KAYNAK: HABER MERKEZİ