Türkiye
Bakan Yumaklı: Soğanda 2,8, domateste 6,1 milyon ton rekolte bekliyoruz
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Kazakistan Tarım Bakanı Aidarbek Saparov ve beraberindeki heyetle görüşme gerçekleştirdi. Görüşmenin ardından iki ülkenin bakanlıkları arasında iş birliği protokolleri imzalandı. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü ile Kazakistanın Ulusal Tarım Bilimleri Eğitim Merkezi arasında Tarımsal Araştırma ve İşbirliği İyi Niyet Protokolü, Kazakistan Tarım Bakanlığı Ulusal Tarım Bilimleri Eğitim Merkezi ile Türkiye Arıcılık Birliği arasında Uluslararası Bilimsel ve Pratik İşbirliği Protokolü, Kazakistan Tarım Bakanlığına bağlı Ulusal Tarım Bilimi Eğitim Merkezi ile Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi arasında işbirliği protokolü imzalandı. Bakan Yumaklı ile Bakan Saparov da Devlet Destekli Tarım Sigortaları Alanında İşbirliği Niyet Beyanı imzaladı.
TİCARET HACMİMİZ 6,5 MİLYAR DOLARI GEÇTİ
Bakan Yumaklı, ikili iliÅŸkilerin geliÅŸmesinde CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan ve Kazakistan CumhurbaÅŸkanı Kasım Jomart Tokayevin dostluÄŸunun ayrı bir yeri olduÄŸunu söyledi. Yumaklı, “Son olarak bunun en net göstergesini Kazakistanın ev sahipliÄŸinde düzenlenen Türk Devletleri TeÅŸkilatı 10uncu Zirvesinde hep birlikte gördük. Bu iyi iliÅŸkiler, hiç şüphesiz iki ülke arasındaki ticarete de yansıyor” dedi. Bakan Yumaklı, Kazakistan ile 2023 yılında ikili ticaret rakamlarının yeni bir rekora imza attığını ifade ederek, “Ä°kili ticaretimiz 6,5 milyar doları geçti. Bunu iki ülkenin de yeterli bulmadığını ve rakamı 10 milyar dolara çıkarmayı arzuladığımızı bir kez daha ifade etmek isterim. Tarımsal ticaretimiz ise, 2023 yılında yaklaşık 300 milyon dolar olarak gerçekleÅŸti. Potansiyelimizin çok altında olan bu rakamı da daha yukarılara çıkarmak için her türlü iÅŸ birliÄŸine hazır olduÄŸumuzu bir kez daha belirtmek isterim” diye konuÅŸtu. 4 anlaÅŸma imzaladıklarını hatırlatan Bakan Yumaklı, “AnlaÅŸmalarla iki ülke arasındaki tarımsal ticaretin yanında karşılıklı tecrübe aktarımının da ön plana çıkacağını düşünüyorum. Özellikle tarım sigortaları konusuna ayrıca deÄŸinmek istiyorum. Yakın zamanda Türk Devletleri TeÅŸkilatı ülkelerinde bu sistemin kurulması için de pek çok çalışma yaptık. Bunun ilk örnekleri Azerbaycan ve Özbekistan oldu. Ä°nanıyorum ki, bugün imzalayacağımız niyet beyanıyla da benzer bir sistemin kurulması için beraberce hareket edeceÄŸiz. Tarım sigortaları konusunda nihai hedefimiz ise Türk Devletleri TeÅŸkilatı Tarım Sigortaları BirliÄŸinin kurulmasıdır. Ä°nÅŸallah bu ve benzeri iÅŸ birlikleri bu birliÄŸin kurulmasının önünü açmış olacaktır” ifadelerini kullandı.
ÇUKUROVAYA SON 22 YILDA YÜZDE 49 TESİS YAPTIK
Basın mensuplarının sorularını da yanıtlayan Bakan Yumaklı, iklim deÄŸiÅŸikliÄŸine iliÅŸkin soru üzerine, “Ä°klim deÄŸiÅŸikliÄŸinin baÅŸta su kaynakları olmak üzere çok derin etkisini 2023ün son çeyreÄŸinden itibaren zaten vurguluyoruz ve su verimliÄŸi seferberliÄŸini de bu anlamda baÅŸlattık. Çok farklı faaliyetlerle bunları kamuoyunun gündeminde tutmaya çalışıyoruz. Çünkü hem tarımsal üretimde, hem sanayi üretiminde, hem bireysel kullanımda çok önemli suyu dikkatli kullanma konusu. Çukurovada bu iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin etkilerinden çok yoÄŸun üst seviyede sıcaklık, buharlaÅŸma gibi sorunları da beraberinde getirdi ki az yağışta bunların en önemli faktörlerinden bir tanesi. Biz Çukurovaya son 22 yılda yüzde 49 tesis yaptık ki bunların bugünkü rakamları yaklaşık 22 milyar lira. Yapılan yatırımların hali hazırda mevcut tarımsal üretimi karşıladığını söylemek mümkün. Ancak hem bugünümüzü hem de bundan sonraki dönemimizi yine sulama kanallarını ki Seyhan sulamasının kapalı sisteme dönüştürülmesi, Seyhan Barajından yine bu ovaya su aktarımı, hem Seyhan hem de Çatalhan Barajında kullanılmayan su ölü hacimdekilerin kullanılabilmesi de dahil projeler üretilmeye devam ediyor. Seyhan Barajından Seyhan Ovasına su aktarımında bu ay içerisinde inÅŸaat ihalesine çıkmış olacağız” dedi.
SUYUMUZU VERÄ°MLÄ° KULLANMAMIZ GEREKÄ°YOR
Bakan Yumaklı, sulama birliÄŸinin çiftçileri 3üncü ürün ekiminde uyarmasının maalesef bazı basın-yayın organlarında tarımı bitirme belgesi olarak lanse edildiÄŸini ifade ederek, “Bir kere bunu tümüyle reddediyorum. Neden? Çünkü her halükarda ÅŸunu söylüyoruz; suyumuzu verimli kullanmamız gerekir. Hali hazırda devam eden süreçteki yatırımlar olmakla beraber yine de mevcuttaki suyumuzu da dikkatli ve verimli kullanmamız gerekir. Buradaki uyarıyı tarımı bitirme belgesi diye kabul etmek ve bunu bu ÅŸekilde lanse etmek büyük bir aymazlık açıkçası. Zaten tarımla ilgili her konuya bittik penceresinden bakanların baÅŸka bir ÅŸey de söylemesi mümkün deÄŸil açıkçası. Biz yaklaşık 2025 sulama sezonunda Çatalhan Barajından özellikle bir su aktarımı, ilave su alınabilmesiyle ilgili çalışmalarımızı bitirdiÄŸimizde yaklaşık 860 milyon metreküplük ilave bir suyu da çiftçilerimizin hizmetine sunmuÅŸ olacağız. Bu aslında sürekli devam eden bir husus. Yapılanları biliyorlar, yapılmışları biliyorlar. Ancak en ufak bir konuyu da maalesef manipüle ederek mecrasından çıkarmış oluyorlar” diye konuÅŸtu.
ÃœRETÄ°M PLANLAMASIYLA Ä°LGÄ°LÄ° BÃœTÃœN HUSUSLARI TAMAMLADIK
Yumaklı, Bitkisel Ãœretim Planlamasının detayına iliÅŸkin sorulan soruya, “Biz üretim planlamasıyla ilgili bütün hususları tamamladık. Ve inÅŸallah bu yılın zirai üretiminin baÅŸladığı Eylül ayından itibaren bütün unsurlarıyla beraber devreye alacağız. Hububat, yaÄŸlı tohumlar, bakliyat ve 2 artı üründe inÅŸallah. DediÄŸim gibi bunları çok ayrı bir ÅŸekilde kamuoyunun bilgisine arz etmek istiyoruz” dedi.
Domates ve soğanda üretici ile sanayici arasında yaşananlara ilişkin sorulan soruya Yumaklı, şöyle dedi:
“SoÄŸanda geçen yıl 2,6 milyon ton idi rekolte. Bu yıl 2,8 milyon ton bekliyoruz. Bazı yerlerde kuraklık kaynaklı rekolte düşüklükleri olabilir; ama hiçbir ÅŸekilde bir problem burada beklemiyoruz. Domatesle alakalı da geçtiÄŸimiz yıl 5,5 milyon ton idi, salçalık domates. Bu yıl 6,1 milyon tonluk bir rekolte bekliyoruz. Ãœrün bolluÄŸuyla alakalı özellikle sözleÅŸmeli üretimi olmayan üreticilerimizin bir maÄŸduriyeti oldu; ancak bunun da öncesinde sözleÅŸmesi olmasına raÄŸmen bazı sanayicilerin ki burada iÅŸini düzgün yapan, kendi sözleÅŸme yaptığı üreticiyle herhangi bir problemi olmayan, sözleÅŸmenin bütün amir hükümlerine uyan sanayicileri tenzih ederek söylüyorum. Bazı sanayicilerimizin ürün alımında problem çıkardığını tespit ettik. Ticaret Bakanlığımızla birlikte bunları tespit ettik ve gerekeni yapacağız, yapmaya da devam ediyoruz. Tarım Kredi Kooperatifleri baÅŸta olmak üzere ürün alımıyla alakalı salça fabrikalarıyla da iki bakanlık olarak görüştük. Åžu an için büyük bir sorun beklemiyoruz açıkçası; ama çok yakından takip ediyoruz.”
SÖZLEŞMELİ ÜRETİMİ UYGULAMALARI GEREKİYOR
Yumaklı, üretim planlaması ve sözleÅŸmeli üretimin her halükarda hem üretici için hem de sanayici için önünü görme adına son derece önemli hususlar olduÄŸuna dikkat çekerek, “Bu bize üretim planlamasının ve onun en büyük unsuru olan sözleÅŸmeli üretimin ne kadar önemli olduÄŸunu pratikte yaÅŸatarak göstermiÅŸ oldu. Bütün üreticilerimize sözleÅŸmeli üretim konusunu mutlaka ama mutlaka uygulamaları gerektiÄŸini hatırlatalım. Bizler de bakanlık olarak tip sözleÅŸmeler düzenleyerek hem üreticimizi hem de sanayicimizi koruyacak sözleÅŸmeleri onların kullanabileceÄŸi ÅŸekilde hizmetlerine sunmuÅŸ vaziyetteyiz. Bakanlık olarak çok yakından takip ediyoruz. Türkiyedeki tarım sektörüne maalesef ki çok küçümseyerek bakanlar ve çok çabuk manipüle edebileceÄŸini düşünenler ve bunu siyaset malzemesi yapanlar daha önce olmuÅŸtur, bundan sonra da olacaktır. Ama ben buradan eli öpülesi üreticilerimize tekraren her zaman için yanlarında olduÄŸumuzu mutlaka ama mutlaka her sorunlarını çözmek için burada gece- gündüz gayret sarf ettiÄŸimizi onların yanlarında olan arkadaÅŸlarımızla zaman zaman bizler de ortaya çıkabilecek olan hususları çıkmadan engelleme adına çalıştığımızı tekraren belirtmek istiyorum” diye konuÅŸtu.