Ekonomi
1999 Sonrası Sigortalıları Yaşadı! EYT Mağdurlarına Yeni Formül Geliyor
EYT yasası ile emeklilik hayali gerçek olan milyonlarca kişi arasında, sigorta giriş tarihi 8 Eylül 1999 sonrasında olanlar bu fırsatı kaçırdı.
EYT yasası ile emeklilik hayali gerçek olan milyonlarca kişi arasında, sigorta giriş tarihi 8 Eylül 1999 sonrasında olanlar bu fırsatı kaçırdı. Ancak bu tarihten sonra sigortalı olanlar için erken emeklilik imkanları mevcut. İşte 1999 sonrası sigortalı olanlar için erken emeklilik yolları:
- Yaş ve Prim Şartları: Sigorta girişi 8 Eylül 1999 sonrasında olanlar için kadınlarda 58 yaş, erkeklerde ise 60 yaş ve 7 bin gün prim şartı bulunuyor.
- Yasal İmkanlar: Emeklilik tarihini öne çekmek için bazı yasal imkanlardan yararlanmak mümkün.
- Daha Az Primle Erken Emeklilik: Belirli şartları sağlayanlar, daha az primle ve daha erken yaşta emeklilik şansına sahip olabiliyor.
- Sigorta Türünün Etkisi: Eski isimleriyle SSK, BAÄž-KUR veya Emekli Sandığı’ndan yapılan sigortalar, emeklilik tarihini etkiliyor.
- Birden Fazla Kurumdan Sigortalı Olma: Birden fazla kurumdan sigortalı olanlar için emeklilik hesaplamaları değişiyor. Yasaların sunduğu bazı avantajlar şöyle:
- Yıpranma Payı: Ağır işlerde çalışanlar ve madencilik, gazetecilik gibi mesleklerde yer alanlar, sigortalılık sürelerine ek günler ve işe giriş tarihlerini geriye çekme imkanına sahip olabiliyor.
- Çocuklar ve Borçlanma: Kadın çalışanlar, çocukları üzerinden prim kazanma imkanı sunan borçlanmalarla 2 bin 160 gün (6 yıl) kazanç sağlayabilir. Böylece 3 çocuk sahibi bir anne, 6 yıl daha erken emekli olabilir. Tek şart, çocukların sigorta girişi tarihinden önce doğmuş olmaları.
- Askerlik Borçlanması: Erkekler için askerlikte geçirilen süre, prim kazanma imkanı sağlar ve sigorta giriş tarihini geriye çekebilir. Askerlik borçlanması ile en az 1 yaş daha erken emeklilik sağlanabilir.
- Kısmi Emeklilik: 15 yıl ve 3 bin 600 gün prim ödemesi yapanlar, kadınlarda 58 yaş, erkeklerde ise 60 yaş şartıyla emekli olabilir. 9 Eylül 1999 öncesi sigortalılar için geçerli olan bu imkan, sonrasında sigortalı olanlarda prim şartını 4 bin 500 gün, yıl şartını ise 25 yıla çıkarıyor.
- Maluliyet EmekliliÄŸi: Çalışırken iÅŸ gücünün en az yüzde 60’ını kaybedenler, saÄŸlık raporu ile malulen emekli olabilir. Bunun için en az bin 800 gün prim yeterlidir.
- Engelli Çalışanlar için Vergi İndirimi: En az yüzde 40 engellilik ile vergi indirimi alan engelli çalışanlar, yaş şartına bakılmaksızın 15 yıl ve 3 bin 600 günden başlayarak, işe giriş tarihlerine göre 18 yıl ve 4 bin 680 güne kadar süreyle emekli olabilirler.
Bu düzenlemelerle, 1999 sonrası sigortalılar için emeklilik hayali daha ulaşılabilir hale geliyor.