Türkiye
DİKİLİTAŞ'TA YIKILAN ÇEŞME TARTIŞMASI
BEŞİKTAÅž DikilitaÅŸ’ta bulunan Hamidiye ÇeÅŸmesi, arkasında kalan binanın kentsel dönüşüme girmesiyle birlikte izinsiz olarak yıkıldığı iddia edildi. Mahalle sakinleri çeÅŸmenin yıkılmasına tepki gösterirken, Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyesi yasal sürecin baÅŸlatıldığını açıkladı. Beykent Ãœniversitesi’nden Anıt Koruma ve Bakım Uzmanı Doç. Dr. Gamze Kaymak Heinz, “Müteahhitlik belgesi alacak kiÅŸi koruma ile ilgili bir eÄŸitim yapsın, önce onun belgesini alsın. Burada, bu çevrede yaÅŸayan insanların hafızası yok edildi” diye konuÅŸtu. Åžantiye ÅŸefi Kaan KürÅŸat KocaoÄŸlu çeÅŸmenin yıkımına iliÅŸkin “Tescilli olan bir çeÅŸme deÄŸildi. Ä°nÅŸaat bittikten sonra zaten biz bu çeÅŸmenin daha güzelini yapıp mahallenin hizmetine sunacağız. Ä°nÅŸaat alanımızın içinde olduÄŸu için yıkmak zorundaydık.” diye konuÅŸtu.
DikilitaÅŸ’ta 1926 yılından itibaren bulunan Hamidiye ÇeÅŸmesi, 1970’lerde yer deÄŸiÅŸikliÄŸi ile Hora Sokak’a taşındı. Hayırseverler tarafından yaptırılan ve yarım asırdır aynı yerde bulunan çeÅŸme, arkasındaki binanın kentsel dönüşüme girmesiyle 17 Nisan’da izinsiz yıkıldı. ÇeÅŸmenin yıkılmasına, çevre sakinleri tepki gösterdi. ÇeÅŸmenin kendileri için tarihi deÄŸer taşıdığını söyleyen bölge halkı, yeniden yapılmasını istiyor. Yerinde ÅŸu an demir yığınlarının bulunduÄŸu çeÅŸmeye iliÅŸkin, Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyesi izinsiz yapılan yıkımla ilgili gerekli yasal sürecin baÅŸlatıldığını açıkladı. Â
‘MÃœTEAHHÄ°TLER KORUMA EĞİTÄ°MÄ° ALSIN; ÇEVREDEKÄ°LERÄ°N HAFIZASI YOK EDÄ°LDÄ°’Â
Beykent Ãœniversitesi’nden Anıt Koruma ve Bakım Uzmanı Doç. Dr. Gamze Kaymak Heinz, çeÅŸmenin yıkılmasıyla çevredekilerin hafızasının silindiÄŸini belirtirken, müteahhitlerin de koruma eÄŸitimi almaları gerektiÄŸini söyledi. ÇeÅŸmelerin kamusal alanın önemli bir parçası olduÄŸunu belirten Heinz, “Halkın zaman içinde ona atfettiÄŸi bir deÄŸer vardır ve anıt kavramı bir deÄŸerdir. Birtakım kağıtlar üzerinde anıt olarak gözüküp gözükmemesi bir argüman olamaz. Bu toplumda bir koruma bilincinin yerleÅŸmesi gerekiyor. Karar verici pozisyonda olan herkes bir koruma eÄŸitiminden geçmeli. Bu iÅŸin içinde müteahhitler de var. Müteahhitlik belgesi alacak kiÅŸi koruma ile ilgili bir eÄŸitim yapsın, önce onun belgesini alsın. Burada, bu çevrede yaÅŸayan insanların hafızası yok edildi” diye konuÅŸtu. Â
‘Ä°NÅžAAT SAHAMIZIN İÇİNDEYDÄ°, YIKTIK’Â
Öte yandan ÅŸantiye ÅŸefi Kaan KürÅŸat KocaoÄŸlu çeÅŸmenin yıkımına iliÅŸkin “Bu çeÅŸme bizim inÅŸaat sahamızın içerisindeydi, biz bu çeÅŸmeyi yıktık ve ÅŸu an zemin güçlendirmesi yapıyoruz. Tescilli olan bir çeÅŸme deÄŸildi. Ä°nÅŸaat bittikten sonra zaten biz bu çeÅŸmenin daha güzelini yapıp mahallenin hizmetine sunacağız. Ä°nÅŸaat alanımızın içinde olduÄŸu için yıkmak zorundaydık. Arsa çekme paylarımız da ona göre ayarlanmış” dedi. Â
‘YIKILMASINA ÇOK ÃœZÃœLDÃœK’Â
46 yıldır DikilitaÅŸ’ta yaÅŸayan Ramiz Öztel çeÅŸmenin yıkılmasıyla ilgili, “Yıllar önceden beri su taşıdığımız çeÅŸmeydi. Yıkılmasına çok üzüldük. Yıkılmasına tepki gösterdik. Belediyeden buranın tapulu olduÄŸunu ispatladık ve sözünü aldık, inÅŸaat bittikten sonra çeÅŸmemiz yeniden yapılacak. Ciddi anlamda yaşı olan bir çeÅŸme. 3 kuÅŸaktır bu çeÅŸme vardı, yerini deÄŸiÅŸtirdiler o kadar. ÇeÅŸmeye sahip çıkamadılar. Kullanılabilir bir haldeydi. En son belediye çeÅŸmeyi düzenlemiÅŸti ama inÅŸaat için yıkıldı. Bu çeÅŸmeden aile olarak babamlar su taşımış, ben su taşıdım. Bu çeÅŸmenin kendimce ve büyüklerim olarak anılarına ve tarihine inanıyorum. Anılarına inandığımdan dolayı da çeÅŸmeyi çocuklarımın da görmesini istiyorum. DikilitaÅŸ için bir semboldü. ÇeÅŸmenin yanında bir durak vardı ve adı ÇeÅŸme Durağı idi. ÇeÅŸmemizi istiyoruz” diye konuÅŸtu. Â
‘ÇEÅžMENÄ°N TEKRAR YERÄ°NE KONULMASINI Ä°STÄ°YORUZ’Â
60 yaşındaki Bekir Can ise, “Bu çeÅŸmemizin tekrar yerine konulmasını istiyoruz. Bu çeÅŸme devamlı vardı. Åžu an yıkılmış, tekrar yerine konulmasını istiyoruz. Böyle deÄŸerleri kaybetmememiz, her zaman hatırlamamız lazım. Yeniden yapılmasını istiyoruz” diye konuÅŸtu. Â
62 yaşındaki Kemal Yıldız, “Ben geldiÄŸimden beri bu çeÅŸme vardı. Bunu rastgele inÅŸaat yapılıyor diye yıktılar. Bu çeÅŸmenin suyu bile akıyordu. Yenisi yapılsın, insanlar ondan ÅŸu an bile su alıyordu. Tarihi bir çeÅŸmeydi, kime sorsanız bilirdi. Durağın adı da ‘ÇeÅŸme Durağı’ idi. Olay bu kadar basit” dedi. Â
Bir baÅŸka vatandaÅŸ da, “Burada o suya çok ihtiyacı olan insanlar var. İçilecekse yeniden yapılmasını isteriz” diye konuÅŸtu. Arif Paslanmaz ise, “Tarihi eser bu çeÅŸme. 82 yaşındayım üzülmez olur muyum oradan su içiyorduk” dedi. Bir baÅŸka çevre sakini de, “Yılların Hamidiye ÇeÅŸmesi. Anıtsal ÅŸey, o tarihi bir çeÅŸmeydi neden yıkılıyor. Yerine yenisini yaparlarsa iyi olur” ifadelerini kullandı. Nezahat Özkaya da, “Suyumuz kesildiÄŸi zaman buradan alıyorduk, yeniden olmasını isteriz. Kaldırılmasın” dedi.Â