Ekonomi
Bakan Bolat: 2026 yılı bütçemiz 76 milyar 251 milyon lira
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Ticaret Bakanlığının 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Teklifini görüşmek üzere AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. Komisyon toplantısının açılışının ardından Ticaret Bakanı Ömer Bolat, sunum yaptı. 2025 yılında dünya ekonomisinde ve ticaretinde belirsizliklerin tırmandığı ve korumacılığın arttığını belirten Bolat, “Dünya ekonomisindeki ve ticaretindeki bu zayıf görünüme rağmen Türkiye ekonomisinde üretim, istihdam ve ihracat artmaya devam etmiştir. Ülkemiz 2024 yılında yüzde 3,3 oranında ekonomik büyüme kaydetmiştir, net mal ve hizmet ihracatı da bu büyümeye yüzde 1 puan katkıda bulunmuştur. 2025 yılı ilk çeyreğinde yüzde 2,3; ikinci çeyreğinde yüzde 4,8; ilk yarıyıl ortalaması olarak yüzde 3,6 büyüme kaydettik. Son 20 çeyrektir üst üste büyümeye devam ediyoruz. Böylece 2002 yılında 238,7 milyar dolar olan gayrisafi yurt içi hasılamız 2024 yılı sonunda 1 trilyon 358 milyar dolara ve 2025 ilk yarıyıl sonunda 1 trilyon 474 milyar dolara yükseldi. Kişi başına gayrisafi yurt içi hasılamız da 2002 yılında 3 bin 608 dolarken 2024 yılı sonunda 15 bin 325 dolara yükseldi; yıl sonunda 17 bin dolar civarına yükselmesi beklenmektedir. IMF tahminlerine göre ülkemizin 2025 yılı sonunda satın alma gücü paritesine göre dünyada 11inci, Avrupada 4üncü büyük ekonomi olması beklenmektedir” dedi.
MAL VE HİZMET İHRACATINDA 390 MİLYAR DOLAR HEDEFİNİ AŞTIK
Bakan Bolat, “2002 yılında 14 milyar dolar olan hizmetler ihracatını 8,3 kat artışla 2024te 117,2 milyar dolara yükselttik ve hizmet ticaretinde net 61,4 milyar dolar fazla sağladık. Bu yıl ise ekim ayında mal ihracatımız 24 milyar dolarla tarihin en yüksek 4üncü ayı ve ekim ayı olarak da rekor bir rakamla kapandı. İhracatçılarımızla birlikte dünya pazarlarında zor şartlara rağmen büyük bir mücadeleyle ihracatımızı artırarak ekonomik büyümemize ve kalkınmamıza katkı yapmanın azami gayreti içindeyiz. Son 12 ay itibarıyla 270,2 milyar dolarla tarihi rekor seviyeye mal ihracatımızı yükselttik. Böylece, bu yılın ilk 10 ayının 8inde mal ihracatımızda artışlar kaydettik. 2025 yılının ilk 10 ayı sonunda mal ihracatımızda net 8,4 milyar dolar artış kaydettik. 2025 yılının ilk 10 ayında da hizmetler ihracatımızda net 4 milyar dolar artış kaydettik. Böylece, 2025 yılı Ekim ayı itibarıyla yıllıklandırılmış hizmetler ihracatımız bizim hesaplarımıza göre 121,2 milyar dolara ulaştı. Merkez Bankasının açıkladığı ödemeler dengesi, ocak-ağustos tablosuna göre de 119,9 milyar dolar durumundadır. Yıllıklandırılmış olarak ekim ayı sonunda son 12 ay itibarıyla mal ve hizmet ihracatımız 391,4 milyar dolara yükselmiştir. Böylece, yılın başında Sayın Cumhurbaşkanımızın bizlere belirlediği 390 milyar dolar hedefini ekim ayında aşmış durumdayız” diye konuştu.
İTHALAT VE TİCARET POLİTİKASI ÖNLEMLERİNİ GENİŞ BİR ŞEKİLDE UYGULUYORUZ
Bakanlığın KOBİlere verdiği desteklere ilişkin Bakan Bolat, 2025 yılında ihracatı desteklemek için 77 tedbirden oluşan İhracat Eylem Programının uygulandığını söyledi. 2025 yılı Ekim ayı itibarıyla ithalatın 361 milyar dolar seviyesinde olduğunu ifade eden Bakan Bolat, “Özellikle dünya piyasalarında olan büyük dalgalanmalar karşısında bir yatırım aracı olarak altına olan talebin artması ve otomotiv ithalatındaki artışla ithalatımızda kısmen bir artış gerçekleşmiştir. Yine de mayıs ayındaki tepe noktası olan 376,5 milyar dolardan 15,5 milyar dolar gerileme anlam ifade etmektedir. Yıllıkta 361deyiz. Dış ticaret açığımız da ekim ayı itibarıyla yıllıklandırılmış olarak 90,7 milyar dolar seviyesindedir. Bu da 2023 yılı Mayıs ayındaki tepe noktası olan 122 milyar dolardan 31,5 milyar dolar azalışı ifade etmektedir. İthalat politikaları ve ticaret politikası önlemlerini çok geniş bir şekilde uyguluyoruz. Dünyada kendi milli üreticilerini, ithalat kaynaklı zarar ve tehditlere karşı ticaret politikası savunma araçlarıyla en fazla koruyan ülkeler arasındayız” dedi.
İSRAİLLE TİCARET YAPILMAMAKTADIR
Bakan Bolat, ardından Türkiyenin ABD, Afrika ve Suriye ile olan ticari ilişkilerini değerlendirdi. Filistin politikasına özellikle dikkat çekmek istediğini kaydeden Bakan Bolat, “İsrailin Gazze, Batı Şeria, Lübnan ve Suriyeye yönelik saldırganlığına ve Gazzedeki 2 yılı aşan soykırımına karşı ülkemiz, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde diplomasi, ticaret, hukuk, sağlık ve insani yardımlar alanında dünyada en önde gelen ve en büyük mücadeleyi veren ülkedir. Bu gerçek başta Filistinliler, Filistin hükümeti, bütün İslam dünyası ve vicdanı olan diğer ülkeler ve halklar tarafından da hamdolsun takdirle karşılanmaktadır. 2 Mayıs 2024te hükümetimizin aldığı kararla Türkiyeden İsraile bütün ürün gruplarında ihracat, ithalat, transit ticaret ve serbest bölge ticaretleri tamamen durdurulmuştur. Gümrüklerde ve serbest bölgelerimizde İsraille ticaret işlemi yapılmamaktadır çünkü sistem kapalıdır. 2 Mayıs 2024ten bu yana İsraille ticaret sıfırdır. Bu veriler; Ticaret Bakanlığı gümrük verileri, Türkiye İhracatçılar Meclisi verileri ve Türkiye İstatistik Kurumu verileriyle şeffaf bir şekilde kamuoyunun önündedir ve sabittir” diye konuştu. Bakan Bolat ayrıca Türkiye-Filistin Devleti Protokolünün imzalandığını hatırlattı ve 2025 yılının ilk 10 ayında Filistine 437 milyon dolar seviyesinde ihracatın gerçekleştiğini ekledi.
2025TEKİ DENETİMLERDE 2,4 MİLYAR LİRA İDARİ PARA CEZASI UYGULANDI
Haksız ticari uygulamalar ve fahiş fiyat artışlarıyla mücadele etmek için 17 mevzuat düzenlemesinin yürürlüğe girdiğini vurgulayan Bakan Bolat, “Başta marketler olmak üzere fiyat etiketi, fahiş fiyat, haksız fiyat gibi göstergeler ve stokçuluk konusunda yaptığımız denetimler sonucunda 81 ilimizde bu yılın ilk 10 ayında 470 bin 37 işletme, 32 milyon 144 bin ürün denetlendi ve toplam 2,4 milyar liranın üzerinde idari para cezası uyguladık. Rekabet Kurulu da kendi yaptığı soruşturmalarda bu yıl ilk 10 ayı içinde 13 milyar liranın üzerinde ceza uygulanması kararı aldı ve diğer denetimler de devam etmektedir. Bu konuda piyasalarda fahiş fiyat ve stokçuluğa karşı amansız denetimler yapılmaktadır. Tüketici şikayetlerini tüketici hakem heyetleri yoluyla çözüyoruz. 19 milyon bugüne kadar başvuru yapıldı. Bu yıl ilk 10 ayda 733 bin başvuru alındı. 9,7 milyar lira tutarında 691 bin uyuşmazlık tüketici hakem heyetlerimiz tarafından karara bağlandı” diye konuştu.
YATIRIM, ÜRETİM, İHRACAT VE İSTİHDAM EKSENİNDEKİ POLİTİKALARI SÜRDÜRECEĞİZ
Bakan Bolat, kaçakçılığa karşı mücadele ettiklerini ve bu yıl içerisinde 40 milyar 118 milyon lira değerinde olan 30 ton uyuşturucu madde olmak üzere toplamda 49 milyar liralık kaçak eşyanın ele geçirildiğini dile getirdi. Bakan Bolat, “Ticaret Bakanlığımızın sizlere takdim olunan amaç ve faaliyetleri doğrultusunda kullanılmak üzere 2026 yılı bütçemiz toplam 76 milyar 251 milyon 159 bin Türk lirasıdır. Ticaret Bakanlığı’na ayrılmış olan bu ödenek sayesinde ve sizlerin destekleriyle inşallah paydaşlarımızla iş birliği içinde kapsayıcı ve kalıcı refah artışını sağlamak üzere halkımız ve ülke ekonomimiz için yatırım, üretim, ihracat ve istihdam eksenindeki politikaları kararlılıkla sürdürmeye ve yeni araçlar ve politikalar uygulamaya devam edeceği” dedi.
Ticaret Bakanı Ömer Bolatın sunumunun ardından toplantı, milletvekillerinin bütçe üzerine yaptığı değerlendirmelerle devam ediyor.