Türkiye
Edirne’de zam kararı alınmayan tava ciğerde esnaf kendi kendine artış yaptı


EDÄ°RNE’nin meÅŸhur lezzeti tava ciÄŸerde bazı esnaf, artan maliyetleri neden göstererek 75 liradan satması gereken ciÄŸerin porsiyon fiyatını 90 liraya çıkardı. Zam verme yetkisine sahip Edirne Ticaret ve Sanayi Odası (ETSO) ile Edirne Esnaf ve Sanatkar Odaları BirliÄŸi (EDESOB) yetkilileri, herhangi bir zam kararı almadıklarını açıkladı. Zamlı fiyattan satış yapan esnaf Aydın DoÄŸan, “Ben ÅŸu anda 90 TL’ye ciÄŸer satıyorum, diye tepki aldım. Haklılar, tarifemiz 75 TL ama 90 TL’den aÅŸağıya sattığım sürece bu ciÄŸer kurtarmaz” dedi.
Edirne’nin coÄŸrafi iÅŸaretli lezzeti tava ciÄŸer, en son mayıs ayında 20 lira zamlanarak porsiyonu 75 liradan satılmaya baÅŸlandı. Kentte zam kararı alma yetkisi bulunan ETSO ve EDESOB bu tarihten sonra tarifeye yönelik herhangi bir artış yapmazken, esnaf son bir haftalık dönemde maliyetlerdeki artışları neden gösterip kendi kendine zam yapıp porsiyonunu 90 ile 95 lira arasında deÄŸiÅŸen fiyata satmaya baÅŸladı.
‘DANA CÄ°ÄžERÄ°NE TALEP YÃœKSELDÄ°, FÄ°YATLAR ARTTI’
Edirneli ciÄŸerci esnafı Aydın DoÄŸan, 90 liranın aÅŸağısında satış yaptıkları takdirde fiyatın kendilerini kurtarmayacağını söyledi. Esnaf olarak ekim ayında, zam yapılmasına yönelik Ticaret ve Sanayi Odası’na dilekçe verdiklerini fakat oda seçimleri nedeniyle gündeme alınmadığını söyleyen DoÄŸan, “En büyük zammı gören ciÄŸer. Türkiye genelinde bütün tezgahlara bakın, biz iÅŸleyen kesimiz. Ä°ÅŸleyen kesim birim fiyatına satıyor. Bir de bunun toptan fiyatına baksınlar. ÅžiÅŸ kebabı, Arnavut ciÄŸeri, sakatat; bunlar tabldot firmalarında kullanılıyor. Bire bir her tarafa baksınlar, sadece Edirne olarak baz almasınlar. Edirne sadece ciÄŸer tüketen bir il deÄŸil. Türkiye’nin 20-30 ÅŸehrinde çok ciddi bir ÅŸekilde ciÄŸer tüketimi var. Adana, Mersin, Diyarbakır, Gaziantep, Åžanlıurfa var. Ä°nsanlar sabah kalktığında ciÄŸer yiyorlar ve bu tonajlar yükseldi. 50 ton tüketilen tonajlar, ÅŸu anda 150 ton oldu. Bunun da sebebi; eskiden kebap dediÄŸimiz ciÄŸer sistemi, kuzu ciÄŸerinden yapılıyordu. Fakat kuzu ciÄŸerinde çok yukarı fiyat çıkmasıyla, kebap esnafı arkadaÅŸlarımız danaya döndüler. Dana ciÄŸeri de talep görünce durduÄŸu yerde durmuyor” dedi.
’90 LÄ°RA’DAN AÅžAÄžIYA SATTIÄžIM SÃœRECE KURTARMAZ’
“Zamma biz karşıyız ama diÄŸer bir taraftan bulamama korkusu var” diyen DoÄŸan, “Çünkü talep çoÄŸaldıkça, ‘Hayvan yok’ gibi sebeplerle önümüzü kesiyorlar. Bir hafta sonra, ‘Mal var ama 2 TL fark var’ diyorlar. Müşteriyi kapıdan, ‘Bugün Ä°stanbul’dan bize mal gelmedi, çok pahalı, ciÄŸer yok’ deyip nasıl geri çevireceksin? Onlar da bunu bildiÄŸi için 2 TL de olsa, 3 TL de olsa müşterimize cevap verme adına alıyoruz. Bunu hiçbir tüketici ve kurum bilmiyor. Bizim çektiÄŸimiz zam sıkıntısını hiç kimse görmüyor. Sadece, ‘CiÄŸere yine zam yapılmış’ gibi kinayeli cümleler kuruluyor. Çok üzücü bir durum. Ben ÅŸu anda 90 TL’ye ciÄŸer satıyorum diye tepki aldım. Haklılar, tarifemiz 75 TL ama 90 TL’den aÅŸağıya sattığım sürece bu ciÄŸer kurtarmaz. Ben de mal alamam. Benim derdim mal, müşteriyi üzmek deÄŸil” diye konuÅŸtu. Â
‘ZAM YAPMAK ZORUNDA KALDIK’
Esnaf Erdal Akgün de maliyetlerinin çok yüksek olduÄŸu için tarifeyi 90 lira yaptıklarını belirtti. Akgün, “Maliyetler müthiÅŸ derecede yüksek. Ne kadar önlem alırsak alalım; elektrik sarfiyatını bir türlü düşüremiyoruz. CiÄŸer fiyatlarının da zamlanması için neredeyse 1 ay geçmiyor. GüneÅŸ çarığı, çarık ayağı sıkıyor. Biz bu iÅŸten hiç memnun deÄŸiliz. 25 TL ciÄŸer satarken ulaÅŸtığımız ciroya hala ulaÅŸamadık. Girdiler yüzde 1000 artmış durumda. Bu ÅŸekilde olmanın da büyük bir üzüntüsünü yaşıyoruz. Zam yapmak zorunda kaldık. Edirne’ye layık olabilmek, iyi hizmet verebilmek için mutlaka ciÄŸerin de en iyisini almak zorundayız. Onun için zam kaçınılmaz oluyor” dedi.
‘VATANDAÅž BU FÄ°YATA CÄ°ÄžER YÄ°YEMEZ’
Esnaf Kemal Ä°mrak da kendilerinin mevcut 75 liralık fiyattan çalışmaya devam ettiklerini kaydetti. Akgün, “Bizim satmış olduÄŸumuz fiyatlar resmi tarife üzerindendir. Farklı fiyata satıyorlarsa o konuda bir ÅŸey diyemem. Biz, Esnaf ve Sanatkarlar Odaları BirliÄŸi’ne kayıtlıyız. Oraya da tarife deÄŸiÅŸikliÄŸi gelmedi. Maliyetler arttı, her gün deÄŸiÅŸen bir fiyat oluyor. Fiyatlar normalde kalmadı. Kalmış olsaydı belki de bu fiyatların üzerine çıkılmazdı. Ama önemli olan deÄŸiÅŸen fiyatları engellemek. Biraz katlanmamız da gerekiyor. Esnaf olarak çorbada biraz da bizim tuzumuz olsun. Bizim de bazı konulara katkı yapmamız lazım. 95 TL ÅŸu an için fazla. Çünkü vatandaşımız bunu yiyemez. Ben de olsam, ben de yiyemem. Åžu anda biraz yüksek” ifadelerini kullandı.
‘ALDIÄžIMIZ BÄ°R ZAM KARARI YOK’
Edirne Ticaret ve Sanayi Odası BaÅŸkanı Sezai Irmak, kendilerinin herhangi bir zam kararı almadıklarını belirterek, “Biz, hem köftecilere hem de ciÄŸercilere herhangi bir tarife vermedik. Salı günü meclis toplantımız var. Orada konu gündeme gelecek. Hep birlikte orada tartışıp uygun bir tarife üzerinde anlaÅŸmaya varabiliriz. Ama ÅŸu ana kadar eski tarifeler geçerli. Edirne Ticaret ve Sanayi Odası’ndan çıkarılmış yeni bir tarife yok” dedi.
‘ÇEVRE Ä°LLERLE DE GÖRÜŞMEYÄ° PLANLIYORUZ’
Tarife dışı satış yapan iÅŸletmelerin kontrol yetkisinin kendilerinde olmadığını da söyleyen Irmak, “Odalar tarife konusunda yetkili ama kontrol konusunda yetki bizde deÄŸil. Ä°lgili merciler belediyemiz, valilik bu iÅŸlere ortaklaÅŸa bakar. Biz komÅŸu illerle de irtibat kurmayı planlıyoruz. Kırklareli’de köfte kaç para? Tekirdağ’da kaç para? Çevre illerde nasıl? Buradaki maliyetlerle buradaki üye arkadaÅŸlarımızla da görüşmeyi planlıyorum. Buradaki köfteciler ve ciÄŸercilerle bir araya gelip eÄŸer maliyetlerde bir artış olduysa bunlar yeniden deÄŸerlendirilir. Ama benim baÅŸkan olduÄŸum tarihten bugüne kadar verilmiÅŸ yeni bir tarifemiz yok” diye konuÅŸtu.
