Sağlık
Nadir hastalıklara yerli tanı kiti

TÜSEBin Ankarada Aziz Sancar Araştırma Merkezi yerleşkesindeki TUGEMde; kanser çalışmalarından nadir hastalıkların tespitini sağlamak için yerli ve milli tanı kitlerinin hazırlanmasına kadar birçok çalışma yürütülüyor. TUGEMe dışarıdan gelen gen örnekleri, DNA ve RNA dizilimlerine göre değerlendirilip, analiz ediliyor. Genlerdeki nadir hastalıkların tespiti için dünyanın en gelişmiş cihazları kullanılıyor. Merkezde, tüm Türkiyedeki dokuların toplandığı ulusal doku banka sistemi de bulunuyor. Doku bankasında Türkiyedeki bütün doku ve hücrelerinin depolanması için altyapı oluşturuluyor ve her bir hücreyi saklamak için özel dondurucular bulunuyor. Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlunun üreten sağlığın lokomotifi olarak değerlendirdiği TÜSEBde, kanserli virüsler ve kanser hücreleri üzerine özel gen çalışmaları da yürütülüyor.
NADÄ°R HASTALIKLARIN ANALÄ°ZLERÄ° YAPILACAK
Prof. Dr. Ãœmit Kervan, 2014 yılında kurulan TÃœSEBin bünyesinde aşı, kanser, anne çocuk saÄŸlığı, kronik hastalıklar, biyoteknoloji, akreditasyon, saÄŸlık politikaları ve yapay zeka uygulamaları olmak üzere 9 enstitü bulunduÄŸunu söyledi. Biyoteknoloji enstitüsünde nadir hastalıkların tespitine yönelik çalışma yaptıklarını belirten Prof. Dr. Kervan, “Biyoteknoloji enstitüsü içerisinde genom merkezimizde amacımız ülkemizdeki tüm halkımızın gen analizlerinin yapılabildiÄŸi bir merkez oluÅŸturmak. Åžu anda öyle bir altyapımız mevcut. Dünyanın en geliÅŸmiÅŸ cihazları ile artık hiçbir gen analizi için yurt dışına bir ihtiyaç duyulmadan, Türk bilim insanları tarafından bu gen analizleri yapılacak. Özellikle nadir hastalıkların analizleri yapılacak; kiÅŸilerin hastalıklarının tanınması için özel kitlerin, bunların tedavilerinin, ilaçlarının geliÅŸtirilmesiyle birlikte hem ülkemizdeki insanlara hem de diÄŸer ülkelerde kiÅŸilere buradan ÅŸifa dağıtmayı hedefliyoruz. Nadir hastalıkların gen analizini yaparak, bu hastalığa sebep olan genetik hastalığın ne olduÄŸunu burada tespit edeceÄŸiz. Bu tespitin sonucunu bulduÄŸumuz takdirde ona göre de tedavi yöntemlerini geliÅŸtirmiÅŸ olacağız. Böylece bizim Türk toplumumuzun genlerine baÄŸlı oluÅŸabilen hastalıkların tedavisine yetebilme yeteneÄŸini kazanabileceÄŸiz. Bütün hastalıkları çalışabiliyoruz, bizim için bir sınırlama yok” dedi.
Prof. Dr. Kervan, yaklaşık 3 ay içinde 1000ün üzerinde gen ve gen analizini yaptıklarını söyleyerek, “Çok daha fazla bir kapasitemiz var. Yılın sonunda 4000lerin üzerinde bir gen analizi yapacağımız bir merkez haline gelmeyi hedefliyoruz. Ana amaçlarımızdan birisi; Avrupanın en büyük genom merkezini Türkiyede, TÃœSEB bünyesindeki TUGEM içinde yapmayı hedefliyoruz” diye konuÅŸtu.
HEDEFÄ°MÄ°Z DÃœNYA ÃœLKELERÄ°NE DE DOKU SAÄžLAMAK
BaÅŸkanlık bünyesinde ayrıca doku bankasının da olduÄŸunu söyleyen Prof. Dr. Kervan, “Doku bankacılığında dokular iÅŸleniyor. TÃœSEB bünyesindeki ekipler tarafından dokuların iÅŸlenmesini ve saklanmasını burada yapıyoruz. Bizim buradaki mevcut altyapımız dünyanın en geliÅŸmiÅŸ altyapısı. Buradaki özel saklama yerlerimizde bu dokular saklanacak. Ä°ÅŸlendikten sonra ameliyatlarda doku ihtiyacı olan, örneÄŸin kalp kapağı ihtiyacı olan hastalarımıza doku saÄŸlamak. Hedefimiz, gelecekte bu dokulara ihtiyaç duyulduÄŸunda yalnızca ülkemize deÄŸil etrafımızdaki tüm dünya ülkelerine bu dokuların saÄŸlanabilmesi. Ama öncelikle Türkiyedeki insanlarımızın, ameliyatlardaki hekimlerimizin ihtiyacı olan dokuları buradan kendilerine saÄŸlamayı deniyoruz. Kanser enstitüsündeki ekiplerimiz yani bilim insanlarımız ise kanserdeki temel yöntemleri, kansere yönelik tedavileri, yeni tedavileri, geleceÄŸin tedavilerini yine bizim buradaki laboratuvarlarımızda çalışıyor” ifadelerini kullandı.
