Türkiye
Plastik yoğurt ve peynir kaplarının saklama kabı olarak kullanılmasında kanser riski
ERZURUM Atatürk Ãœniversitesi SaÄŸlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Ãœyesi Dr. Mevra Aydın Çil, “Yaptığımız en önemli hatalardan biri yoÄŸurt ve peynir kaplarını daha sonra kullanabiliyoruz. Bunları kullanmaktan kaçınmalıyız. Çünkü endokrin bozucu dediÄŸimiz maddeler vücuda geçerek çeÅŸitli endokrin kanserleri olmak üzere birçok endokrinle iliÅŸkili hastalığa sebep olabiliyorlar. Bu nedenle bu kapları evimizde lütfen ama lütfen kullanmayalım. Satın alınan plastik süt ve yoÄŸurt kapları, daha sonra yiyecek saklama amacı ile kullanılmamalıdır” dedi.
Atatürk Ãœniversitesi SaÄŸlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Ãœyesi Dr. Mevra Aydın Çil, SaÄŸlık AraÅŸtırma ve Uygulama Merkezi’nin düzenlediÄŸi halk saÄŸlığı etkinliklerinde ‘saÄŸlıklı yaÅŸam için dengeli ve doÄŸru beslenme’ konusunda bilgiler verdi. “Vücudun büyümesi, yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin her birinin yeterli miktarlarda alınması ve vücutta uygun ÅŸekilde kullanılması durumuna ‘yeterli ve saÄŸlıklı beslenme” dendiÄŸini ifade eden Dr. Çil ÅŸunları söyledi:
“Alınan enerji ve besin öğeleri vücutta uygun kullanılması gerekmektedir. Aldığımız vitaminler, mineraller eÄŸer vücudumuzda uygun bir ÅŸekilde kullanılmıyorsa o zaman burada saÄŸlıklı beslenmeden bahsedemeyiz. Günümüzde kronik bulaşıcı olmayan bütün hastalıkların hemen hemen hepsi beslenme ile temelde iliÅŸkilidir. Bunların başında da obezite, diyabet geliyor. Hipertansiyon, kalp hastalıkları, vitamin ve mineral yetersizliÄŸi hastalıkları yani kansızlık, raÅŸitizm, kemik erimesi, guatr hastalıkları, bazı kanser türleri ile besin alerjileri beslenmeden kaynaklanan hastalıklardır. SaÄŸlığın korunmasında hastalıkların önlenmesinde yeterli ve dengeli beslenme temeldir. Burada dikkat etmemiz gereken nokta yetersiz ve dengesiz beslenme yüzünden zihnen ve bedenen iyi geliÅŸmemiÅŸ yorgun, isteksiz ve hasta bireyler toplum için güç ve kuvvet deÄŸil, sadece bir yük oluÅŸturmaktadır.”
‘YOÄžURDUN YEŞİLÄ°MSU SUYU ATILMAMALI’
Beslenmede sütün önemini anlatarak bazı konulara da dikkat çeken Dr. Çil, “Pastörize edilmiÅŸ veya UHT (uzun ömürlü süt) sütleri tercih edin. Kaynağını bilmediÄŸiniz ve tanımadığınız kiÅŸilerin sattığı sokak sütlerini satın almamalıyız. YoÄŸurdun suyunun süzülmesi veya bekletme esnasında oluÅŸan suyunun atılması vitamin kaybına neden olur. B2 vitamininden zengin olan yoÄŸurdun yeÅŸilimsi suyu atılmamalı, deÄŸerlendirilmelidir. Ekmek mayalandırma, bisküvi ve pasta ile çorba yapımında kullanılmalıdır. Ben diyetisyen olmadan önce annem sütlü tatlı yaparken ÅŸekeri baÅŸta atardı ama diyetisyen olduktan sonra muhakkak süt kaynatıldıktan sonra ÅŸeker eklenmeli ki kalite azalmasın. Tarhana biliyorsunuz yoÄŸurt içerdiÄŸi için bu grupta deÄŸerlendiriyorum. Tarhana kesinlikle güneÅŸte kurtulmamalı. GüneÅŸte kurutulduÄŸu zaman yine besin deÄŸerini kaybediyor. Rüzgar olan serin bir yerde, direk güneÅŸ almayacak ÅŸekilde kurutulmalıdır” diye konuÅŸtu
ENDOKRÄ°N KANSERLERÄ°NE NEDEN OLABÄ°LÄ°YORLAR
Evlerde yapılan en önemli hatalardan birinin yoÄŸurt ve peynir kaplarının saklama kabı olarak kullanılması olduÄŸunu ifade eden Dr. Çil, “Bunları kullanmaktan kaçınmalıyız. Çünkü endokrin bozucu dediÄŸimiz maddeler vücuda geçerek çeÅŸitli endokrin kanserleri olmak üzere birçok endokrinle iliÅŸkili hastalığa sebep olabiliyorlar. Bu nedenle bu kapları evimizde lütfen ama lütfen kullanmayalım. Satın alınan plastik süt ve yoÄŸurt kapları, daha sonra yiyecek saklama amacı ile kullanılmamalıdır” dedi.Â
YUMURTAYLA Ä°LGÄ°LÄ° TARTIÅžMALAR BÄ°TMEDÄ°
Yumurtayla ilgili tartışmalar olduğunu belirten Çil, şu uyarıda bulundu:
“Yumurta aklandı, gibi tartışmaları var ama bütün rehberleri incelediÄŸinizde kalp damar hastalığı riski varsa haftada 1-2 adedi geçmemeliyiz. Çocuklar, gebeler, aktif spor yapanlar, genç erkekler her gün tüketebilirler. ÇiÄŸ yumurta kesinlikle tüketilmemeli. Bazen anneler bunu yapabiliyorlar.”
YÃœZYILIMIZIN KONUSU
Sürdürülebilir beslenmenin yüzyılının konusu olduğunu kaydeden Dr. Çil, şunları söyledi:
“Sürdürülebilir beslenmeyi, yeterli, dengeli ve sürdürülebilir beslenme olarak konuÅŸuyoruz bunu. Sürdürülebilir beslenmeye dikkat edebilmemiz için gelecek nesiller açısından muhakkak mevsiminde sebze meyveyi tüketeceÄŸiz. Çünkü biliyoruz, mevsiminde olmayan sebze ve meyvelerdeki ilaçları, hormonları biliyoruz. Hem kendiniz için hem de gelecek nesiller için mevsiminde sebzeden meyve tüketeceÄŸiz. Mevsiminde sebze meyve nedir derseniz, hangi mevsimde sebze meyve ucuzsa onun mevsimi olarak deÄŸerlendiriyoruz Sebze ve meyveleri piÅŸirirken lütfen tencerenin kapağını kapatalım yüzlerce çalışma var suda eriyen mineraller, vitaminler uçup gidiyor buharla birlikte.”
GÃœNDE 2, 2,5 LÄ°TREÂ
Günde 2- 2,5 litre su tüketilmesini tavsiye eden Dr. Çil, “Sıvı tüketimi yaÅŸa cinsiyetine göre göre farklılaÅŸma gösteriyor. Günde 2- 2,5 litre su tüketmeliyiz. Çay ve kahveyi sıvı olarak saymıyoruz. Ayran, meyve suyu ama taze sıkılmış meyve suyu sayılabilir. Maden suyuyla ilgili sorular geliyor. Maden suyu mineral içeriÄŸi yüksek eÄŸer asitliyse kemik ve diÅŸlerde zarar verdiÄŸini unutmamak gerekiyor” diye konuÅŸtu.Â
KALP KASINI ZAYIFLATIYOR
KonuÅŸmasında hızlı kilo vermeyle ilgili deÄŸerlendirmede de bulunan Dr. Çil, “Hızlı ağırlık kaybından kaçınıyoruz: Bazen ben de inanamıyorum öyle paylaşıyorlar ki ayda 10 kilo vermiÅŸ hem de vücudundaki yaÄŸdan vermiÅŸ. EÄŸer hızlı zayıfladığınızda bileceÄŸiz ki bizim kalp kasımızdaki protein de yıkılıyor. Kalp kasımız zayıflıyor” dedi.